Osmanlı Tarihi (1876–1918)

Yanıt Açıklaması: 23 Aralık 1876’da İstanbul Konferansı açıldı ve çalışmalarına başladı.

Yanıt Açıklaması: II. Abdülhamid, Ayestefanos Antlaşması imzalanmadan önce, Hariciye Nazırlığı’na Saffet Paşa’yı getirmişti. Saffet Paşa, Doksanüç Harbi sonundaki nihai barış antlaşmasını imzalamak üzere, daha önce mütarekenin yapıldığı Edirne’ye gitti. Bu sırada, Rus başkomutanı Grandük Nikola da karargâhını 24 fiubat’ta Ayestefanos’a (Yeşilköy) nakletmişti. Antlaşma müzakerelerine burada devam edildi. Rusya tarafından ileri sürülen son şartlar, Sadullah Bey’in katıldığı bir vükela meclisinde görüşüldükten sonra, istenmeyerek de olsa kabul edildi. Nihayet, barış antlaşması 3 Mart 1878 tarihinde imzalandı. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: II. Abdülhamit’in hattı hümayunu Rusların Osmanlı donanmasının teslimini istemeleri üzerine yayınlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı hükümetinden savaş durumuna geçirdiği askerî birliklerini dağıtması ve sadece güvenlik için askeri birlikler bırakması talep edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Berlin Antlaşması’nın imzalanmasından sonra Osmanlı Devleti ile Yunanistan arasında çıkan sınır anlaşmazlığı Teselya-Epir üzerinde olmuştur.

Yanıt Açıklaması: İngiltere ile Rusya arasında 30-31 Mayıs 1878 tarihlerinde olmak üzere üç memorandum imzalandı. Bu belgeler, Berlin Antlaşmasını da şekillendirmiştir. Buna göre, Bulgaristan toprakları daraltılıp ikiye ayrılıyor ve ayrıca Makedonya ve Ege Denizi’nden uzaklaştırılıyordu. Bulgaristan’da Slav olmayan topluluklar da bulunmayacaktı. Ermenilerin yaşadığı Doğu Anadolu vilayetleriyle Teselya ve Epir’de yapılacak ıslahatlarda İngiltere de söz sahibi olacaktı. Rusya, Doğu Anadolu’da elde ettiği Kars ve Batum’dan başka yerleri alamayacak ve ayrıca Doğu Beyazıt-Eleşkirt Vadisi’ni Osmanlı Devleti’ne geri verecekti. Boğazların statüsü de eskisi gibi devam edecekti. Bu değişiklikler, Rusya’nın kazanımlarını önemli oranda geri aldığı gibi Osmanlı Devleti’ne karşı da yardım niteliğindeydi. Fakat, İngiltere’nin Kıbrıs’a yerleşmesi, bu yardımın karşılığı olacaktı. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: II. Abdülhamid’in aksine Midhat Paşa Ruslar ile savaşma taraftarıydı. Ayrıca Padişah, Abdülaziz’in hal’indeki rolü yüzünden baştan beri ona kuşku ile bakmaktaydı.Şöhreti konferansta işe yarar diye sadarete getirildi fakat beklenen sonuç alınamadı. Üstelik Sultan II. Abdülhamid, Avrupa devletleri ile ilişkilerin bu noktaya gelmesinde onun sertlik yanlısı tavrının sebep olduğunu düşünüyordu. Mithad Paşa Yeni Osmanlılar’ın bürokrasi tarafını temsil etmekle birlikte, zamanla liderleri kabul edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Mısır

Yanıt Açıklaması: Midhat Paşa, Yeni Osmanlılar’ın bürokrasi tarafını temsil etmekle birlikte, zamanla liderleri kabul edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Ermeniler, Doğu Anadolu’da yaşadıkları Erzurum, Van, Diyarbakır, Bitlis, Sivas ve Elazığ’dan oluşan altı vilâyette (Vilâyât-ı Sitte) özerk bir yönetim kurmak istiyordu. Oysa, bu illerin hiçbirinde nüfusun %20-25’ini geçmemekteydiler.

Yanıt Açıklaması: Balkanlar’da yaşayan Slav topluluklar ise, Panislavizmin temel unsurlarından kabul edildiğinden, Osmanlı dönemindeki durumlarına kısaca değinmek yararlı olacaktır. Özellikle Fatih zamanında yoğunlaşan Osmanlı fetihleri, Balkanlar’daki küçük toprak sahiplerini kendine bağladığı gibi zengin toprak aristokrasisini de büyük ölçüde yok etmişti. Buna mukabil, Müslüman büyük toprak sahipleri, bir zümre olarak ortaya çıkmaya başladı. Bu durum, 19. yüzyılda özellikle Sırplar, Bulgarlar ve Karadağlılar arasında zuhur eden ayaklanmaların da temel nedenlerinden biri oldu. Diğer yandan, 18. yüzyıldan itibaren tüccar sınıfı ve Ortodoks kilisesi de zenginleşmeye başladı ve bu sınıflar, milli ve kültürel uyanışın öncüsü hâline geldiler. Bununla birlikte, 19. yüzyıldaki ayaklanmalarda, daha çok rahipler ve köylüler etkili olmuşlardır. Panislavizm hareketi, tıpkı diğer milliyetçi hareketler gibi başlangıçta siyasal nitelikte olmayıp, özellikle Rusya dışındaki Slavlar arasında dil birliğine dayanan kültürel bir hareket olarak ortaya çıkmıştır. Balkanlı Slavlar, kültürel milliyetçilik döneminde dil ve kültürlerini öne çıkardılar. Wuh Karaçiç gibi bazı Slav düşünürler ise, halk dili ve edebiyatına ağırlık verdiler. Çek bilginler ise Balkanlı Slavlara bu konuda öncülük ettiler.

Yanıt Açıklaması: Edirne Ateşkes Antlaşmasından sonra , bazı mebuslar , Meclis-i Mebusan’ın hiç dikkate alınmadı­ğını söylemekte ve yenilgideki baş suçlunun padişah olduğunda ısrar etmektey­diler. II. Abdülhamid bütün bunlara kızarak meclisi terk etti. Böyle bir atmosfer içerisinde, durumun daha da kötüleşmesinden endişe duyan padişah, anayasa­nın kendisine verdiği yetkiye dayanarak, 13 Şubat 1878’de Meclis-i Mebusan’ı feshetti. Böylece, I. Meşrutiyet dönemi sona ermiş, II. Abdülhamid’in mutlak yö­netimi de başlamış oldu. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Devleti, Tunus'un işgalinin uluslararası hukuka aykırı olduğunu belirtmiş ve işgali onaylamamıştır. İşgalden sonra dahi, Tunus topraklarını kendi toprakları sayıp, halkını da Osmanlı tebaası olarak görmeye devam etmiştir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı devletinin borçlarını ödeyebilmek amacı ile oluşturduğu  Altı kalemde ifade edilen Rusum-ı sitte  vergileri; tuz, ipek, içki, balık avı, tütün ve damga vergilerinden oluşuyordu.

Yanıt Açıklaması: Panislavistlerin başlıca amacı, Rusya’nın liderliğinde bütün Slav ve Ortodoks milletleri bir araya getiren büyük bir devlet kurmaktı. Bunun için de öncelikle Türklerin Avrupa ve Balkanlar’dan atılması ve mümkün olursa İstanbul merkez olmak üzere büyük bir Slav devletinin kurulması gerekiyordu.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Devleti, 17 Mayıs 1877’de cihat ilanı hakkında bir fetva yayınlamıştı. Cihat ilanıyla birlikte dünya Müslümanlarından da Rusya’ya karşı yardım istendi. Ancak, bu konuda bir gelişme olmadı. Savaşta, imtiyazlı statüyle Osmanlı Devleti’ne bağlı olan Mısır ve Tunus eyaletlerinden de yardım talep edildi.

Yanıt Açıklaması: Rusya’nın güneye, yani Akdeniz’e inmesi, birinci derecede İngiltere’yi etkileyecekti. Zira, Rusya eğer bu amaca ulaşırsa, İngiltere’nin Uzakdoğu, Ortadoğu ve Akdeniz’e giden stratejik yolları tehlikeye girecek ve İngiliz menfaatleri böylece büyük zarar görebilecekti. İngiltere, Rusya’nın güneye inme siyaseti önündeki en ciddi engelin ise, Osmanlı İmparatorluğu olduğunu düşünmekteydi. Bu sebeple de -Doksanüç Savaşı’na kadar- 19. yüzyıl boyunca Osmanlı Devleti’nin toprak bütünlüğünden, yani statükonun korunmasından yana bir politika izlemiştir.

Yanıt Açıklaması: Adanın resmi dili hem Türkçe hem Rumca olacak kararı alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Bosna Milliyetçiliği

Yanıt Açıklaması: Ayestefanos antlaşmasının Ermenilere dönük 16. maddesi, Ermeni sorununun milletler arası bir nitelik kazanması konusunda önemli bir adımı teşkil eder.