Osmanlı Tarihi (1876–1918)

Yanıt Açıklaması: Uzun tartışmalardan sonra protokolün reddedilmesi doğrultusunda devletlere nota verilmesi kararlaştırıldı. Osmanlı Hükümeti bu kararını da 12 Nisan’da devletlere bildirdi.

Yanıt Açıklaması: Panislavizmin ideolojisine göre, bütün Slav ve Ortodoksların müşterek bir tarihi mirası vardır ve bu miras çerçevesinde, RUSYA liderliğinde Slavların siyasal birliklerini bir federasyon ya da konfederasyon biçiminde yeniden kurmaları gerekmektedir. Dolayısıyla doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Ayestefanos Antlaşması’nda Girit ile ilgili de hüküm bulunmaktaydı. Şöyle ki, Girit’e özerklik veren 1868 nizamnamesi adada kesin olarak uygulanacak, yönetim de yine bu nizamnameye göre ve Rusya’ya danışılarak düzenlenecekti.

Yanıt Açıklaması: İlk Osmanlı parlamentosu 19 Mart 1877 yılında açılmıştır. Hicri takvime göre 1293 yılında açılan bu meclis 93 meclisi olarak anılır.

Yanıt Açıklaması: II. Abdülhamid, Ayestefanos Antlaşması imzalanmadan önce, Hariciye Nazırlığı’na Saffet Paşa’yı getirmişti. Saffet Paşa, Doksanüç Harbi sonundaki nihai barış antlaşmasını imzalamak üzere, daha önce mütarekenin yapıldığı Edirne’ye gitti.

Yanıt Açıklaması: 1878 Berlin Kongresi’nde alınan kararlara göre, Bosna-Hersek eyaleti Osmanlı Devleti’ne bağlı kalacak, ancak idare Avusturya Macaristan ile ortaklafla üstlenilecekti: Savunma, yargı, posta, para politikası ise Avusturya-Macaristan’a bağlı olacaktı.

Yanıt Açıklaması: Saffet Paşa II. Abdülhamid'in, Ayestefanos Antlaşması imzalanmadan önce, Hariciye Nazırlığı'na getirmiş olduğu paşadır.

Yanıt Açıklaması: Bismarck önderliğinde birliğini sağlayan Almanya’nın o sıralarda izlediği politika, genel olarak Fransa’nın izole edilmesine yönelikti. Bu politik tavırdaki amaç, Avrupa’da nüfuzunu arttırırken herhangi bir Avrupalı gücün kendisi aleyhinde davranmasını önlemekti. 1881 yılına kadar Bismarck, Mısır sorununu uzaktan izleyen bir siyaset güdüyordu. Kendi başına Mısır’a müdahale imkânı olmayan Almanya, eğer herhangi bir güçle ittifak kurarak soruna müdahale ederse, diğer güçlerin kendisini Avrupa’da sıkıştıracağı öngörüsünde bulunuyordu. Bu yüzden Bismarck 1876 ve 1878 yıllarında İngiltere’ye, Mısır’ı niçin işgal etmediklerini sorarak, eğer böyle bir durum gerçekleşirse de ülkesinin karşı çıkmayacağı garantisini sözlü olarak verdi. İngiltere’nin Mısır’ı işgal etmesinden Almanya’nın beklentisi, Fransız-İngiliz düşmanlığını kızıştırıp artırmak ve bunun sıcak bir çatışmaya dönüşmesini sağlamaktı. Böylece, batıdaki düşmanı Fransa’nın dikkatlerini ve gücünü başka bir alana kaydırmayı başaracaktı. 1882 yılına kadar İngiltere’yi Mısır’ı işgal etmesi konusunda ikna edemeyen Almanya, işgal sonrasında da onları Fransız-Rus işbirliğine karşı sürekli uyararak Londra hükümetlerinin güvenini kazanmaya çalıştı.

Yanıt Açıklaması: Fransız­lar, 1881 yılı nisan ayında bazı Tunus kabilelerinin Cezayir sınırını ihlal etmeleri gi­bi sudan bahaneler ileri sürerek Osmanlı Devletine bir nota vererek, işgal niyetle­rini ortaya koydu. 24 Nisan'da ise Fransız askerleri Tunus'ta işgali başlattı. Tunus Beyi'nin Kasr-ı Said veya Bardo adı verilen sarayında imzalanan ve bu isimle bilinen anlaşmaya göre Fransa, Tunus'ta istediği askeri bölgeleri işgal ede­cek, Tunus Beyi makamında kalacak, Tunus'un Fransa ve diğer devletlerle mev­cut anlaşmaları aynen devam edecekti. Osmanlı Devleti ise, 1856 Paris antlaş­masıyla kendisi için de geçerli ve kabul edilmiş devletler hukukuna tamamen ay­kırı olan bu işgali asla onaylamadı. Tunus'u Osmanlı Devleti'nin bir eyaleti ve Tu­nusluları Osmanlı tebaası saymaya devam etti. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Sultanlarının tahta geçtiklerinde yapılan törene "kılıç alayı" adı verilir. Yeni Sultan kılıç kuşanmak için Eyüp Sultan türbesine gidip dönerken düzenlenen törenlerdir. II. Abdülhamid de bu amaçla Saltanat kayığı ile Dolmabahçe Sarayı’ndan Eyüp Camisi’ne gitmiş ve burada kılıç kuşandıktan sonra, karadan büyük bir törenle geri dönmüştür.

Yanıt Açıklaması: Tunus, tıpkı Cezayir gibi Garp ocakları sistemi ile Osmanlı Devleti’nin salyaneli eyaleti idi. Zamanla eyaletin idaresi dayıların ve beylerin eline geçti. 1864 yılında beylik makamında Mehmed Sadık Paşa bulunmaktaydı. Fransızlar ile frenlenemeyecek ilişkiler geliştirdi ve Fransız nüfuzu Tunus’ta etkin olmaya başladı. 1870 yılından sonra Tunuslu Hayrettin Paşa, Fransızların Tunus üzerindeki etkisini kaldırmak için burasını 1871 fermanıyla doğrudan doğruya Osmanlı Devleti’ne bağlı hale getirdi. Bu fermanın hükümleri aynı zamanda Tunus’un idaresini Mehmed Sadık Paşa’nın evladına veriyordu. Ancak, Sadık Paşa tam anlamıyla fermana uygun davranmadı ve Fransızların Tunus’taki etkisinin devamına izin verdi. Fransızlar, 1881 yılı nisan ayında bazı Tunus kabilelerinin Cezayir sınırını ihlal etmeleri gibi sudan bahaneler ileri sürerek Osmanlı Devleti'ne bir nota vererek, işgal niyetlerini ortaya koydu. 24 Nisan’da ise Fransız askerleri Tunus’ta işgali başlattı.

Yanıt Açıklaması: İngiltere, 20 Ağustos 1882’de önce Port Said’e asker çıkarmış, 15 Eylül 1882’de de Kahire’ye girerek Mısır'ı fiilen işgal etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Panislavizm, batı Slavları (Çekler, Lehler ve Slovaklar) arasında da kendini göstermiştir. 17-18. yüzyıllar arasında Panislavcılık, Moskova’da yaşayan Hırvat Krizaniç, Çek filolog Dobrovsky ve şair Jan Kollar tarafından “kültürel Slavcılık” temeline dayandırılıyordu. Nitekim, “Panislavcılık” deyimini ilk kez 1826 yılında Slovak yazar J. Herkel kullandı. Birleşik Slavlar Derneği (1823-1825) ve Kiril ve Metodiy Derneği (1845-1847) gibi liberal veya devrimci dernekler, Slavların siyasal birliklerini oluşturma fikirlerini gündeme getiriyordu. Bu arada, Herzen ve 1848’de Prag Slav Kongresi’ni izleyen Bakunin de bu fikirlere katıldılar.

Yanıt Açıklaması: Boğazlar Meselesi

Yanıt Açıklaması: Klasik Osmanlı ekonomisi toprak üzerine kurulu idi. Toprak mülkiyeti ve kullanımı İslam hukukuna göre işlenmekteydi.

Yanıt Açıklaması: Devletin içine düş­tüğü malî krizler problemler karşısında üretilen politikaların hayata geçirilme­sine imkân tanımıyordu. Dışarıda, Avrupa kamuoyunda Osmanlı aleyhtarlığı geliş­ti, içeride muhalefet yükseldi, medrese öğrencileri ayaklandı ve bir çare olarak Sa­daret değişikliğine gidildi. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Hal Fetvası: Padişahların tahtan indirilmesi için Şeyhülislamlık’tan alınan fetva.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Devleti Sırbistan ile olduğu gibi kendisine bağlı fakat özerk yönetimi olan Karadağ ile de barış girişimi başlattı. Nitekim Karadağ temsilcileri Şubat 1877 sonlarında İstanbul’a ulaştı. Karadağ Prensliğinin temel sorunu sınırlarının genişletilmesi idi.

Yanıt Açıklaması: Sudan'da görülen Mehdi hareketi, Muhammed Ahmed tarafından başlatılmıştır. Dini karakter taşır. Uluslararası hukuk nezdinde gerçek egemenlik sahiplerine karşı düzenlenmiştir. Osmanlı egemenliğinden kurtulmaktan çok, Mısır Hıdiviyeti'ne karşı çıkan bir harekettir.

Yanıt Açıklaması: II. Abdülhamit tahta çıktığında onu bir kısmı dâhilî bir kısmı da haricî olmak üzere dört önemli sorun bekliyordu. Birincisi, kendisinin tahta geçmesini arzu eden Yeni Osmanlılar'ın talepleri idi. İkinci husus, Balkanlar'daki gelişmelerdi. Üçüncüsü, Balkanları bir bahane ile işgal etmek isteyen Rusya'nın ve Avusturya'nın politika­larıydı. Dördüncü sorun ise Paris Anlaşması'ndan itibaren İngiltere ve Fransa'nın Osmanlı Devleti'nde bitip tükenmeyen ve dış müdahalelere sebep olabilecek re­form talepleri idi. Doğru yanıt D'dir.