Osmanlı Tarihi (1876–1918)

Yanıt Açıklaması: 1873 yılında Avusturya, Rusya ve Almanya’nın oluşturduğu “Üç İmparator Ligi”. 1879 tarihinde Almanya- Avusturya ikili ittifakı. 1881-1887 yılları arasında Avusturya-Almanya-İtalya üçlü ittifakı. 1887 yılında Rusya-Almanya ittifakı. 1892 yılında Fransız-Rus ittifakı. Görüldüğü gibi İngiltere hariç bütün devletler kısa ve uzun süreli bloklar oluşturmuşlardır. Rus-Fransız İttifakı 1914 yılına kadar süren en uzun ittifak olacak ve o tarihte İngiltere’nin de katılması ile savaşın “itilaf gücünü” oluşturacaktır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Devleti ile Ruslar arasında 16 Mart 1909 tarihinde Petersburg’ta bir anlaşma yapıldı.

Yanıt Açıklaması: I.Dünya Savaşı Avusturya-Macaristan İmparatorluğu Sırbistan'a savaş ilan etmesiyle başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: 1883 yılında Osmanlı askeri hizmetine giren Colmar von Der Goltz (Paşa), Albay Kaehler’in ölümü ile 1885’te askeri heyetin de başkanı oldu. Kendisine verilen imkân ve imtiyazlar ile başta askeri okullar olmak üzere Osmanlı askeri eğitim programlarında pek çok değişiklikler yaptı ve kısa zamanda ülkede en çok tanınan ve sevilen kişi oldu.

Yanıt Açıklaması: II. Abdülhamit döneminde Osmanlı ordusunun silah sistemi ve askeri eğitim programında değişiklikler yapan, kendini Türk dostu olarak tanıtan ve kendisine Paşa ünvanı verilen Doğu Prusya doğumlu kişi Colmar von Der Goltz'dur.

Yanıt Açıklaması: C¸anakkale cephesinin asıl mimarları olan İngiliz ve Fransızların ana hedefi, Akdeniz’in stratejik güvenliğini garanti altına almak idi. İslam a^leminde itilaf devletlerine karşı kutsal savaş (cihad) ilan eden Hilafet’in itibarini sarsarak, sömürgelerindeki Müslüman tebaalarını sindirmek de bu cephenin açılması için önemli bir sebepti. Diğer cepheler Akdeniz ve Rusya ile ilgili gelişmelerde birincil öneme sahip değildi. Doğru cevap savaşın kaderini etkileyen Çanakkale cephesidir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Hürriyet Cemiyeti

Yanıt Açıklaması: Osmanlı maliyesine nefes aldırmayan kurum Duyun-u Umumiye'dir.

Yanıt Açıklaması: İngiltere Avrupa’da Viyana Kongresi ile sağladığı faydaların etkisiyle 1815 yılından sonra denizcilik, ticaret ve sömürgecilik alanlarında dünyada üstünlüğü elde etmeye başlamıştı. İngilizlerin gelişmiş bir ticaret ağı kurduğu Akdeniz’de, üç önemli stratejik nokta bulunmaktaydı: Cebelitarık, Malta ve İyon Adaları.

Yanıt Açıklaması: Mekteb-i Tıbbiye-i Askeriye 1889 yılında inkilab-i Osmanî adı ile gizli bir hareket başlatmıştır.

Yanıt Açıklaması: Teşkilat-ı Mahsusa: 1911’de kurulan Osmanlı karşı istihbarat birimidir. Operasyon yapma yetkisi de olan Teşkilat-ı Mahsusa, Balkan, Trablusgarp ve I.Dünya Harbinde önemli görevler ifa etmiş 1918’de ilga olmuş bir kısım mensubu Milli Mücadele’de değerli hizmetlerde bulunmuşlardır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: 3 Mart 1918'de Sovyetler Birliği ile imzalanan ve Doğu Anadolu'nun Osmanlı Devletine iade edildiği anlaşma Brest Litovsk Anlaşması'dır. Doğru seçenek "B" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Devleti’ni çöküşe götüren Trablusgarp Savaşı, Balkan Savaşları, I. Dünya Savaşı gibi bir çok elim olay Sultan Mehmed Reşad döneminde yaşanmıştır. Sultan, Otuzbir Mart olaylarının ardından 27 Mayıs 1909’da II. Meşrutiyetin padişahı olarak tahta geçmiştir. Meclis’in ve özellikle İttihatçıların yaptıkları düzenlemeler ile yetkileri sınırlandırılmıştır. Doğru seçenek "C" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: I,II  ve IV. ifadeler doğru iken III. ifade yanlıştır. Çünkü cemiyet kararlılığını belli etmek için ilk olarak 23 Temmuz 1908'de Selanik'te değil Manastır'da meşrutiyeti ilan etmiştir. Ardından civar kasabalarda da meşrutiyet ilan edilerek, Selanik’te meşrutiyetin ilanı için de 25 Temmuz tarihi belirlenerek İstanbul’un tepkisi beklenmiştir. Padişah beklentilerden de önce harekete geçerek 24 Temmuz’da İstanbul gazetelerinde yayımlanan küçük ilanlarla, meşrutiyetin iade edildiğini bildirmiştir. Doğru seçenek "C" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Birinci Dünya Savaşı başladığında on iki ada ve Ege adaları İtalya ve Yunanistan işgali altındaydı.

Yanıt Açıklaması: Japonya, Yukarı Kongo Araştırma Komisyonunu onaylamamıştır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ermeniler, Doğu Anadolu’da yaşadıkları Erzurum, Van, Diyarbakır, Bitlis, Sivas ve Elazığ’dan oluşan altı vilâyette (Vilâyât-ı Sitte) özerk bir yönetim kurmak istiyordu. Oysa, bu illerin hiçbirinde nüfusun %20-25’ini geçmemekteydiler.

Yanıt Açıklaması: Sonuç olarak; Boğaza giren ve şiddetli top atışlarıyla tabyaları bombardıman eden İngiliz-Fransız Birleşik filosu, Çanakkale Boğazının iki yakasından açılan karşı atışlarla ve Erenköy koyuna dökülen mayınların etkisiyle mevcutlarının yüzde 35’ini kaybedip çekilmek zorunda kaldılar. Manevralar sırasında mayınlara çarpan Bouvet, Océan, Irrésistible savaş gemileriyle iki muhrip ve yedi mayın arama gemisi battı. Gaulois ve Inşexible da dâhil yedi zırhlı gemi görev yapamaz hale geldi. Yedi buçuk saat süren deniz muharebesi Türk ordusunun kesin zaferiyle sonuçlanmış, düşman Türk ileri mayın hatlarına dahi ulaşamamıştı. Bu saldırıyı başarılı bir şekilde püskürten Çanakkale Mevki Kumandanı Cevad Paşa’ya “18 Mart Kahramanı”, Padişah Sultan V. Mehmed Reşad’a da gazi unvanı verildi. Bu savaşlarda meydana gelen insan kaybı ise Türk tarafında 26 şehit, 53 yaralı iken; düşman tarafında 800 ölü olarak tespit edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Hersek İsyanı 1875-1876'da olmuştur.

Yanıt Açıklaması: 1915 yılı sonu itibariyle Kafkas cephesindeki Rus ordusu 700 bine çıkarken 3. Türk ordusu 64 bin kişilik bir kuvvet ile 300 km’lik cepheyi savunmak durumundaydı. 1 Ocak 1916’da cephenin ortasından taarruza geçen Ruslar Köprüköy-Erzurum hattında kanlı vuruşmalar sonunda 17şubat 1916 günü Erzurum’u ele geçirdiler. Ertesi gün Muş düştü. 1916 yılı içinde Doğu Anadolu Bölgesinde işgallerini genişleten Ruslar 1917 yılında Trabzon ve Erzincan’ı aldılar. Tirebolu-Kemah-Kiğı-Bitlis hattına kadar ilerlediler fakat yaptıkları ileri harekât kanlı bir şekilde Türk ordusunca durduruldu. Rusya’da meydana gelen Ekim 1917 Bolşevik Devrimi ile Ruslar savaştan çekilme kararı aldılar ve 16 Aralık 1917 Erzincan Mütarekesi ile Ruslar Doğu Anadolu Bölgesinden çekilmeyi kabul ettiler. 3 Mart 1918’de Sovyetler Birliği ile imzalanan Brest Litovsk Antlaşmasıyla Doğu Anadolu hukuken de Osmanlı Devletine iade olundu.