Türkiye Cumhuriyeti Siyasî Tarihi

Yanıt Açıklaması: 1983 yılında başlamıştır

Yanıt Açıklaması: Üçüncü Milliyetçi Cephe Hükümeti'nin görevde bulunduğu 12 Kasım 1979 ile 12 Eylül 1980 tarihleri arasındaki sürede darbeye zemin hazırlayan çok önemli olaylar olmuştur. Bunlardan bazıları; İlhan Darendelioğlu, Ümit Doğanay, Orhan Tütengil, Gün Sazak, Nihat Erim ve Kemal Türkler cinayetleri, Çorum olayları, Tariş olayları, Ağca’nın cezaevinden kaçması, Evren’in uyarı mektubu vermesi, yeni cumhurbaşkanının seçilememesi, Konya mitingidir. Bütün bu olayların bu hükümetin sonunu getiren 12 Eylül Darbesi'nin gelişini ortam hazırlamıştır. Abdi İpekçi Suikastı ise Üçüncü Ecevit Hükümeti döneminde gerçekleşmiştir.

Yanıt Açıklaması: 20 Ekim 1991 seçimlerinde SHP ve DYP koalisyon hükümeti kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Kitabın 119. sayfasında verilen bilgilerden anlaşılacağı üzere doğru cevap Turgut Sunalp'tır.

Yanıt Açıklaması: Aslında demokrasileri “defolu” ve “istikrarsız” kılan, askerî darbelerdir. Rejim tipi ne olursa olsun birden fazla darbeye maruz kalan demokrasiler istikrarsız ve pekişmemiş olmak eğilimindedir.

Yanıt Açıklaması: DYP-SHP hükûmeti adına ülkedeki güvenlik zafiyetinin de arttığı yıllar olarak görülürken yine bu dönemde çeşitli gazeteci, yazar ve hukukçular suikasta uğramışlardır. Bu kişilerden bazıları Muammer Aksoy, Bahriye Üçok, Turan Dursun, Çetin Emeç ve Uğur Mumcu’dur.

Yanıt Açıklaması: ANAP’ın iktidardan düşmesinin nedenleri analiz edildiğinde birkaç faktörün önemli rol oynadığı görülür. Bunların başında Özal sonrasında genel başkan olan kişilerin Özal’ın başlattığı reform programını uygulayamamaları gelmektedir. Özellikle Mesut Yılmaz’ın başkanlığı döneminde ANAP sıradan bir merkez sağ partiye dönüştü. Bunun sonucu olarak da parti içinde ciddi bir ikilik, muhafazakârlar ve liberaller ortaya çıktı. Liberalleri temsil eden Yılmaz, muhafazakâr kanadın önde gelenlerini tasfiye edince ANAP önce birliğini sonra da ciddi bir şekilde gücünü kaybetti ve tabii ki 1983’ten beri iktidarda bulunan bir partinin yıpranmışlığı da ilave edilmelidir. İktidardaki her parti gibi ANAP da iki dönem hükûmet olmanın bedelini seçimlerde ödemek durumunda kalmıştır.

Yanıt Açıklaması: Cevap A.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de 1995 seçimleri sonrasında Cumhurbaşkanı Süleyman Demirel hükümet kurma görevini 132 milletvekiliyle ikinci gelen Anavatan Partisi Lideri Mesut Yılmaz’a verdi. Anavatan Partisi 132 milletvekiliyle mecliste güvenoyu almak için yeterli milletvekili sayısına sahip değildi. Hükümetin kurulması için ANAP ve DYP 3 Mart 1996 tarihinde partiler arası bir koalisyon protokol imzalayarak ANAYOL koalisyonunu kurdular.

Yanıt Açıklaması: 20 Ekim 1991 tarihinde yapılan milletvekilliği genel seçimlerinde, kürt sorununu siyasi tartışmanın merkezine alan ve kürt halkını temsil etme iddiasındaki Halkın Emek Partisi (HEP) SHP çatısı altında seçimlere katılmıştır.

Yanıt Açıklaması: İran, Bangladeş, Mısır, Endonezya, Malezya, Pakistan, Nijerya ve Türkiye’yi içerecek şekilde kurulan ve özellikle ekonomik, askerî ve kültürel bir birliktelik amaçlayan D-8 girişimi buna örnek olarak verilebilir. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Başbakan Sü leyman Demirel 16 Mayıs 1993 günü, seçimin üçüncü turunda 244 oyla Türkiye’nin 9. Cumhurbaşkanı olarak seçilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Göreve başladıktan iki yıl sonra uzmanlığını geliştirmek üzere ABD’ye gönderildi. Teksas Tech Üniversitesinde ekonomi alanında uzmanlık yaptı; bu eğitimi daha sonraki yıllarda Özal’ın ekonomik dönüşüm yapması için gerekli altyapıya sahip olmasını sağladı.

Yanıt Açıklaması: 1

Yanıt Açıklaması: Cumhurbaşkanı Demirel, ülkedeki gerginliğin giderilmesi gerektiğini ifade ederek hükûmeti kurma görevini DYP Genel Başkanı Tansu Çiller yerine, ANAP Genel Başkanı Mesut Yılmaz’a vererek RP-DYP hükûmetine fiilen son vermiştir. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kurultay’ın ardından, Feyzioğlu ve ekibinin istifasıyla yaşanan istifalardan sonra, ikinci bir toplu istifa olayı yaşanmış, bu kez Satır ve ekibi istifa ederek CHP’den ayrılmış ve Cumhuriyetçi Partiyi kurmuşlardır. Bir süre sonra da Feyzioğlu’nun Millî Güven Partisi ile bu parti birleşmiş ve Cumhuriyetçi Güven Partisi doğmuştur.

Yanıt Açıklaması: Hükûmetin özellikle koalisyon kurulurken üzerinde anlaştığı protokole rağmen bir çok konuda ortaya koyduğu çözüme yönelik çabalardan somut sonuçlar istenen düzeyde olamamıştır. Bu dönemde Ceza Muhakemeleri Usul Kanunu (CMUK)’nda kısmi düzenlemeler yapılmış, 12 Eylül’de kapatılan siyasi partilerin tekrar siyasal hayata katılmaları sağlanmış, Dünya Çalışma Örgütü (ILO)nün bazı uluslararası antlaşmaları kabul edilmiştir. Bu dönemde anayasal noktadaki tek düzenleme ise radyo ve televizyon işletmeciliği konusunda devlet tekelinin kaldırılması olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Başbakanlığını Tansu Çiller’in yaptığı koalisyon hükûmeti 5 Temmuz 1993 günü 247 oyla güvenoyu alarak Türkiye’nin 50. hükûmeti olarak görevine başlamıştır. Tansu Çiller de Türkiye’nin ilk kadın başbakanı olarak tarihe geçmiştir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Millî Güvenlik Kurulunun 28 Şubat 1997 tarihindeki toplantısında Türkiye’de “köktenciliğin yayılmasını önlemek” amaçlı, 18 maddeden oluşan bir metin ordu komutanları tarafından kurulun siyasi üyelerine sunulmuştur. Sorunun doğru cevabı C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: 12 Mart Darbesi sonrasında 19 Mart 1971 tarihinde tarafsız bir başbakan beklentilerine rağmen, CHP’li Nihat Erim hükumeti kurmakla görevlendirilmiş; bunun üzerine Erim, bağımsız kalabilmek için İnönü’nün icazetiyle CHP’den istifa etmiştir.