Yakınçağ Avrupa Tarihi

Yanıt Açıklaması: Avrupa Birliği'ne üye olmak isteyen ülkeler ile Doğu Avrupa’ya doğru yapılacak genişleme nüfusu 100 milyonu aşan bir pazara açılmaktan daha çok bölgeye daha fazla istikrar götürme ve Batı Avrupa’nın güvenliğini sağlamlaştırma amacı taşıyordu.

Yanıt Açıklaması: Roosevelt, Churchill ve Stalin’in arasında gerçekleşen Tahran Konferansı’nda uzlaşılan konular başlıca şöyledir: 1. İkinci cephenin Normandiya ve çıkarma tarihinin Mayıs 1944 olması; Güney Fransa’ya da çıkarma yapılması; çıkarma ile beraber Rusya’nın genel bir taarruza kalkması, 2. İkinci cephe için Türkiye’nin de savaşa katılması, 3. Savaş sonrası barış düzeninin korunması için bir uluslararası örgüt oluşturulması, 4. Rusya, Londra’daki mülteci Polonya hükümetini tanımayı yine reddediyor ancak Oder Nehri’ne kadar olan Alman topraklarının Polonya’nın sınırı kabul edilmesi de karara bağlanıyordu. Tahran Konferansı, müttefikler arasındaki görüş ayrılıklarını da iyice belirgin hale getirmeye başlamıştı. Buna göre doğru cevap E (hepsi) şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: 1751-1772 yılları arasında yayımlanan Ansiklopedi, Fransa’da hayali kurulan yeni düzene dair önerileri içeren bir yayın haline gelmiştir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: ABD’nin Çin ile yakınlaşması SSCB’nin yumuşama sürecini hızlandırdı. İki süper güç, silahların azaltılmasının herkes için iyi olacağına karar verdiler. Füze savunma kapasitesini azaltma, saldırı silahlarını beş yıl boyunca sabit tutma konusunda ABD başkanı Nixon ve Sovyet liderleri SALT-I İmzaladı. Doğru cevap “B” seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Dünya barışını korumak için Batı Avrupa'da imzalanan ve Almanya, Fransa, Belçika, İngiltere, Çekoslovakya ve İtalya'nın katıldığı Locarno Antlaşması 1 Aralık 1925'te imzalanmıştır. Antlaşmanın temel amacı devletleri savaştan korumak ve bunun yanında devletlerin arasındaki anlaşmazlıkların barışçıl yöntemlerle çözülmesini sağlamaktı.

Yanıt Açıklaması: Kazablanca Konferansı: (14-24 Ocak 1943) Washington Konferansı: (12-26 Mayıs 1943) Quebec Konferansı: (14-24 Ağustos 1943) Moskova Konferansı: (19-30 Ekim 1943) Kahire Konferansı: (22-26 Kasım 1943) Tahran Konferansı: (28 Kasım-1 Aralık 1943) Moskova Konferansı: (9-17 Ekim 1944) Yalta Konferansı: (4-11 Şubat 1945) San Francisco Konferansı: (25 Nisan-26 Haziran 1945) Potsdam Konferansı: (17 Temmuz-2 Ağustos 1945)

Yanıt Açıklaması: Rusya'da I. Dünya Savaşı sırasında  sıkıntılar giderek arttı. 1915 sonunda yiyecek krizi doğmuş ne cephelerin ne de halkın ihtiyaçları karşılanamaz hale gelmişti. Halkın sıkıntılarının giderek artması da rejime karşı muhalefeti şiddetlendirdi. 8 Mart 1917’de Petersburg sokaklarında gösteriler başladı. Hükümet kuvvetleriyle kanlı çarpışmalar oldu. Bütün Marksistler harekete geçtiler. 16 Mart 1917’de Çar, tahtan çekilmek zorunda kaldı. Nihayet 25 Ekim (7 Kasım) 1917’de Rusya’da Bolşevikler iktidara geldiler ve derhal barış girişimlerinde bulundular. Buna göre doğru cevap E (Bolşevikler) şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: A, B, D ve C seçenekleri, Sovyet Birlği hakimiyetindeki Doğu Avrupa’nın ekonomik durumunu ifade etmektedir. Askerî teknoloji dışında zamanla batı bloku ile komünist blok arasındaki makas hayli açılmıştır. Sovyetlerin planlı ekonomi modeli, hem kendi ülkelerinde hem de müttefik ülkelerde ciddî şikâyetler doğurdu. Batı bloku refahını hızla yükseltirken Sovyet hâkimiyetindeki ülkeler savaş öncesindeki standartların bile gerisine düşmüşlerdi. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Stalin, sayıları milyonları bulan muhalifleri çalışma kamplarına (Gulag) göndermekten kurşuna dizilmeye varıncaya kadar pek çok ağır ceza ile tanıştırdı. Bu yıllar boyunca Stalin’e direnmeyi başaran tek ismin Yugoslavya’nın lideri Josip Broz Tito (1892-1980) olduğu belirtilmelidir. Tito’nun bu başarısı ile Yugoslavya’nın tarihi tecrübesi arasında yakın bir ilişki vardır.

Yanıt Açıklaması: İngiltere Başbakanı Churchill ile Sovyet lideri Stalin, daha savaş devam ederken 1944 yılında Moskova’da buluşarak Doğu Avrupa ülkelerinin kaderini belirledikleri Yüzdeler Anlaşması’nı imzalamışlardı. Ancak Almanya’nın geleceğine karar verilmemişti. Stalin, uygulanacak yaptırımlarla Almanya’nın, uzun süre ayağa kalkamamasını istiyor ve bu konuda acı tecrübelere sahip Fransa da benzer bir yol izlenmesini talep ediyordu.

Yanıt Açıklaması: Ekim 1908’de Avusturya’nın Bosna-Hersek’i ilhak etmesi, Sırbistan’ı hayal kırıklığına uğratmıştı. Avusturya’ya duyulan tepki ve büyük Sırbistan hayali Sırpları heyecanlandırmaktaydı. Avusturya-Macaristan Veliahtı Ferdinand ve karısı 28 Haziran 1914 günü Saray Bosna’ya geldiler. Veliaht ve eşi, Gavrilo Prinçip adlı bir Sırp milliyetçisi tarafından bir suikast düzenlenerek öldürüldüler. Avusturya, 26 Temmuz’da Sırbistan’ın seferberlik ilan etmesi üzerine, 28 Temmuzda Belgrad’ı bombalayarak savaşa başladı. Almanya 1 Ağustos 1914’de Rusya’ya savaş ilan etti. Fransa da seferberlik ilan etti. Almanya, bu kez Fransa’dan da seferberliğini durdurmasını istedi. Fransa kaçamak bir cevap verince, 3 Ağustos 1914’te Almanya, Fransa’ya da savaş açtı.

Yanıt Açıklaması: Kırım Harbi, Rusya ve Avusturya arasındaki bağı oldukça zedeledi. Rus Çarı I. Nicholas (1796-1855) Rusya’nın 1849’da yaptığı askeri yardımlardan dolayı Avusturya’dan minnettarlık göstermesini bekliyordu. Avusturya, Rusya’ya savaş boyunca beklediği ilgiyi göstermediği gibi 1854’te Rusya’ya karşı oluşturulan İngiltere-Fransa İttifakı’na katıldı ve 1855’te Rusya’nın Viyana Dörtlü Antlaşması için doğrudan doğruya onayını talep etti. Harpten sonra Avusturya ve Rusya arasındaki uzun soluklu anlaşmanın sona ermiş olduğu iyiden iyiye ortaya çıktı. Rus kara sınırı Besarabya’ya kadar geri çekilirken antlaşmanın 11. maddesi ile Karadeniz tarafsız hale getirilmekteydi. Buna göre Karadeniz’de donanma bulundurulmayacak ve mevcut tersaneler yıkılacaktı. Kırım Harbi’nden en kârlı çıkan devletlerden birisi, savaşa katılmamasına rağmen, Prusya’ydı. Bu süreç içerisinde izlediği dengeli tarafsızlık politikasıyla Prusya, Rusya’nın güvenini kazandı.   Boğazların yabancı savaş gemilerine kapalılığı ilkesinin sürdürülmesi ve Eflak-Boğdan ile Sırbistan topraklarındaki yönetimlerin kongreye katılan devletlerin ortak garantisi altına alınmasıyla Rus nüfuzu bu bölgelerde ortadan kaldırıldı. Böylece Rusya’nın güneyinde tampon bir bölge kurulmuştu.  Bu şekilde Rusya’nın güneye inme politikası önlenmiş oldu. Uzun vadede yaşana gelişmeler Paris Antlaşması’nın sağladığı uzlaşmanın yanıltıcı olduğunu gösterdi. Rusya üzerindeki kısıtlamalar yürürlüğe konulamadı. Rus Çarı II. Alexander, 1870’te, Fransa’nın Prusya’ya mağlup olmasından yararlanarak anlaşmanın Karadeniz ile ilgili maddelerini iptal ettirme konusunda başarıya ulaştı.Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: I. Dünya Savaşı Avrupa haritasını değiştirdi. Osmanlı Devleti, Rus C¸arlığı ve Avusturya-Macaristan İmparatorluğu, tarih sahnesinden çekilirken Polonya, C¸ekoslovakya, Avusturya, Macaristan, Yugoslavya, Finlandiya, Litvanya, Ukrayna, Estonya gibi yeni devletler ortaya çıktı. Bazı ülkelerde ise rejimler değişti. Rusya’da komünist Sovyetler Birliği kurulurken Türkiye’de Cumhuriyet ilan edildi.

Yanıt Açıklaması: Siyasal iktidarın aristokratlar arasında paylaşıldığı feodal sistemde kral, idari piramidin tepesinde yeralan aristokrattı. Çoğu vergiden muaf olan aristokratlar, devletin yüksek memuriyetlerini, ordudaki üst rütbeleri tekelleri altında tutmaktaydı. Tüm Fransa’daki ekilebilir toprakların yaklaşık dörtte birine sahip olan ruhban neredeyse hiç vergi ödemiyorlardı. Feodal sistemin sağladığı siyasi, ekonomik ve sosyal ayrıcalıklardan da genellikle bu iki sınıfın en üst kesiminde yeralanlar faydalanmaktaydı. Sosyal düzenin “üçüncü sınıf”ı ise birinci ve ikinci sınıf dışında kalan halk kesimleriydi. Tıpkı diğer iki sınıf gibi türdeş bir yapıya sahip olmayan üçüncü sınıf içerisinde bankacılar, kıtalararası ticaret yapan tüccarlar ve büyük işletme sahipleri olduğu kadar, memur, doktor, avukat, öğretmen gibi küçük burjuvalar ve başta çiftçiler ve işçiler olmak üzere geniş halk kesimi de bulunmaktaydı.

Yanıt Açıklaması: 1989 yılında ABD ve Sovyetler Birliği'nin katıldığı Malta Konferansı'yla birlikte Soğuk Savaş'ın bittiği ilan edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Birleşmiş Milletler örgütünün kurucu anlaşmasını hazırlamak amacıyla toplanan konferansın çalışmaları yaklaşık iki ay devam etti. Konferansa katılan 51 ülke temsilcisi sonunda Birleşmiş Milletler Antlaşması’nı imzaladılar. Söz konusu metin, katılımcı devletler tarafından da onaylandıktan sonra 24 Ekim 1945’de yürürlüğe girdi. O¨rgütün bundan sonraki ilk görevi, uluslararası barışın ve güvenliğin sağlanması ve korunmasıydı.

Yanıt Açıklaması: Japonya, Amerika’dan Çin’e ve İngiltere’ye yaptığı yardımı kesmesini istedi. Amerika bu talepleri reddedince nihayet 7 Aralık 1941’de, Japon uçakları Hawaii’de Pearl Harbor’da bulunan Amerikan üslerine ani bir baskın yaptılar. Amerika böylece savaşa girmişti.

Yanıt Açıklaması: Versailles antlaşması, diğer antlaşmalara göre en önemlisi ve en ağırıydı.

Yanıt Açıklaması: Rusya'nın aldığı zaferler sonrasında İstanbul'a iyice yaklaşması, Kafkaslardan Anadolu'ya girmeye başlaması üzerine İngiltere,  sömürgelerine giden yolları garanti altına alma amacıyla, konferansı yakından takip etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Savaşın sonunda Avrupa iki büyük güce kalsa da bu güçler arasındaki ideolojik uyuşmazlık, güvensizliği de doğuruyordu. Karşılıklı tedirginliğin tarihten gelen haklı sebepleri vardı. ABD, Sovyetler Birliği’nin dünya hâkimiyetinden endişelenirken Batı Avrupa devletleri de Sovyetlerin 19.yüzyıldan kalma Rus yayılmacılığını devam ettirmesinden endişe etmekteydi.