Seçmeli Ara Sınav - Osmanlı Türkçesi Metinleri 1

Soru 1:

Aşağıda verilen kelimelerden hangisinde Arapça çoğul eki kullanılmıştır?

A) Mukaddem B) Mu'ahhar C) Müsebbeb D) Ma'lûmât E) Muharrer

Soru 2:

Aşağıdakilerden hangisi Cem‘-i mükesser değildir ?

A) Ahka^m B) Keva^kib C) Fukara^ D) Tafsi^la^t E) Hısa^l

Soru 3:

Yukarıdaki Osmanlı Türkçesi ile yazılmış olan metnin günümüz Türkçesine aktarılmış hali aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Bu esnâda Özü Beğlerbeğisi Hüseyin Paşa tarafından âdam gelüp Kızak keferesi şaykalarından on sekiz pâre şayka Özü etrâfını gârete çıkup geldiklerinde Özü askeri şaykalara binüp irişdiler. Azîm kıtâl olup bi-avnillâhi Te‘âlâ ehl-i İslâm gâlip geldiler. B) Bu esnâda Özü Beğlerbeğisi Hüseyin Paşa tarafından âdem gelüp Kazak keferesi şaykalarından on sekiz pâra şayka Özü etrâfını kârete çıkup geldiklerinde Özü askeri şaykalara binüp irişdiler. Azîm kıtâl olup bi-avnillâhi Te‘âlâ ehl-i İslâm gâlip geldiler. C) Bu esnâda Özü Beğlerbeğisi Hüseyin Paşa tarafından âdem gelüp Kazık keferesi şaykalarından on sekiz pâre şayka Özü etrâfını gârete çıkup geldiklerinde Özü askeri şaykalara binüp irişdiler. Azam kıtâl olup bi-avnillâhi Te‘âlâ ehl-i İslâm gâlip geldiler. D) Bu esnâda Özü Beğlerbeğisi Hüseyin Paşa tarafından âdem gelüp Kazak keferesi şaykalarından on sekiz pâre şayka Özü etrâfını gârete çıkup geldiklerinde Özü askeri şaykalara binüp irişdiler. Azîm kıtâl olup bi-avnillâhi Te‘âlâ ehl-i İslâm gâlip geldiler. E) Bu esnâda Özü Beğlerbeğisi Hüseyin Paşa tarafından âdem gelüp Kazak keferesi şaykalarından on sekiz pârça şayka Özü etrâfını kârete çekup geldiklerinde Özü askeri şaykalara binüp irişdiler. Azîm katil olup bi-avnillâhi Te‘âlâ ehl-i İslâm gâlip geldiler.

Soru 4:

Yukarıda yazılı olan aşağıda bugünkü Türkçe’yle belirtilenlerden hangisi Ayn Ali Efendi’nin, ‘’Kavânîn-i Âl-i Osmân Der-Hulâsa-i Mezâmin-i Defter-i Dîvân’’ adlı eserinin altıncı başlığının giriş cümlesidir?

A) Zeâmet ve tîmâr tevcihlerinde olan kânun-ı mukarreri bildirir. B) Bir sancakda tîmâr tasarruf edüp gayri sancakda sâkin olsa ol sipahiye sebeb-i azl olur. C) Hayâtda olan zü’emâ ve erbâb-ı tîmârın oğullarına dirlik virilmek yokdur. D) Bir tîmâr mahlûl olsa ol sancakda bedellü ma’zûle virilür. E) Her tîmâra ne denlü cebelü ta’yîn olunmuş ise sefere anlar eşer.

Soru 5:

“Tarafeyn” kelimesinin doğru anlamı aşağıdakilerden hangisidir?

A) bütün taraflar B) iki taraf C) tarafsız D) her taraftan E) tarafsızlar

Soru 6:

Yukarıdaki metnin günümüz Türkçesine aktarılmış hali aşağıdaki seçeneklerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Donanma-yı Hümâyûn Kancabaşları Kapudanlarından Hasan Kapudanın Takrîr-i Garîbidir Elli senesi hılâlinde Bahr-i Sefid'e me’mûr olan Donanma-yı Hümâyûn ile Akkirman’a vusûlümüzde, Hotin tarafından vürûd iden Murtazâ Ağa’yı, iki nefer hidmetkârı ile celâdetlü Kırım Hânı cânibine îsâle bu kulları me’mûr olmakdan nâşî, rûz-ı Kasım’a otuz dört gün B) Donanma-yı Hümâyûn Karabaşları Kapudanlarından Hasan Kapudanın Takrîr-i Garîbidir Elli senesi hılâlinde Bahr-i Sefid'e me’mûr olan Donanma-yı Hümâyûn ile Akkirman’a vusûlümüzde, Hotin tarafından vürûd iden Murtazâ Ağa’yı, iki nefer hidmetkârı ile celâdetlü Kırım Hânı cânibine îsâle bu kulları me’mûr olmakdan nâşî, rûz-ı Kasım’a otuz dört gün C) Donanma-yı Hümâyûn Kancabaşları Kapudanlarından Hasan Kapudanın Takrîr-i Garîbidir Elli senesi hılâlinde Bahr-i Siyah'a me’mûr olan Donanma-yı Hümâyûn ile Akkirman’a vusûlümüzde, Hotin tarafından vürûd iden Murtazâ Ağa’yı, iki nefer hidmetkârı ile celâdetlü Kırım Hânı cânibine îsâle bu kulları me’mûr olmakdan nâşî, rûz-ı Kasım’a otuz dört gün D) Donanma-yı Hümâyûn Kancabaşları Kapudanlarından Hasan Kapudanın Takrîr-i Garîbidir Elli senesi hılâlinde Bahr-i Sefid'e me’mûr olan Donanma-yı Hümâyûn ile Akkirman’a vusûlümüzde, Hotin tarafından vürûd iden Murtazâ Ağa’yı, iki nefer hidmetkârı ile celâdetlü Kırım cânı cânibine îsâle bu kulları me’mûr olmakdan nâşî, rûz-ı Kasım’a otuz dört gün E) Donanma-yı Hümâyûn Karabaşları Kapudanlarından Hasan Kapudanın Takrîr-i Garîbidir Elli senesi hılâlinde Bahr-i Sefid'e me’mûr olan Donanma-yı Hümâyûn ile Akkirman’a vusûlümüzde, Hotin tarafından vürûd iden Murtazâ Ağa’yı, iki nefer hidmetkârı ile celâdetlü Kirman Hânı cânibine îsâle bu kulları me’mûr olmakdan nâşî, rûz-ı Kasım’a on dört gün

Soru 7:

''Bu esnâda telâtum-ı emvâc sefînemizi dahi taşra ihrâc itmekle anbarı keşf olundukda'' cümlesinin günümüz Türkçesi ile ifadesi nasıl olmalıdır?

A) ''Bu sırada şiddetli rüzgar gemimizi dahi kıyıya atmakla, anbarını karıştırdığımızda...'' B) ''Bu sırada yüksek dalgalar gemimizi açığa çekmekle, anbarını karıştırdığımızda...'' C) ''Bu sırada yüksek dalgalar gemimizi dahi kıyıya atmakla, anbarını karıştırdığımızda...'' D) ''Bu sırada yüksek dalgalar gemimizi dahi kıyıya atmakla, anbarından çıktığımızda...'' E) ''Bu sırada şiddetli rüzgar gemimizi dahi kıyıya atmakla, anbarını boşalttığımızda...''

Soru 8:

"Atebe-i aliyye" terimi Osmanlı dönemi Türkçesinde hangi anlamda kullanılmıştır?

A) Padişahın yakın hizmetkârı B) Yeniçeri Ocağı ağası C) Şeriyye mahkemesi naibi D) Bâb-ı âlî kâtibleri E) Padişahın bulunduğu yer

Soru 9:

Metinde altı çizilerek işaretlenen kelimenin anlamı nedir?

A) Yazın en sıcak dönemi B) Baharın başlaması, Nevrûz C) Fetih için sefere çıkma zamanı D) Gün dönümünden sonraki şiddetli soğuklar E) Padişah’ın tahta çıktığı dönem

Soru 10:

Seçenektekilerden hangisi Farsça isim tamlamasına bir örnektir?

A) niyâz ü recâ B) Hablü’l-metîn C) Akd-i peyvend-i ittifâk D) Bahr-i Siyâh E) Ale’t-tevâlî

Soru 11:

Aşağıdakilerden hangisi XVIII. yüzyılda kaleme alınmış bir Osmanlı tarihidir?

A) Subhî Tarihi B) Peçevi Tarihi C) Cevdet Tarihi D) Tarih-i Sultan Cem E) Künhü'l-Ahbar

Soru 12:

Aşağıdakilerden hangisi "اجلال " kelimesinin okunuşu ve anlamıdır?

A) İclâl/Büyütme B) İhrâk/Yakma C) Etvâr/Tavırlar D) Cenâb/Taraf E) Eclâl/Atalar

Soru 13:

Verilen metnin doğru okunuşu hangisidir?

A) Hanya’ya varup Sûde Hisârı’nı muhâsara üzre iken Mehmed Paşa vefât etdi yüz kırk pâre gemi B) Hanya’ya varup suda Hisârı muhâsara üzre iken Mehmed Paşa vefât etdi bozuk pâre gemi C) Hanya’ya varup Sûde-yi Hisârı muhâsara üzre iken Mehmed Paşa vefât etdi bozuk para gemi D) Hanya’ya varup Sûde-yi Hisâr-ı muhâsara üzre iken Mehmed Paşa vefât etdi yüz kırk pâre gemi E) Hanya’ya varup Sûde-Hisârı muhâsara üzre iken Mehmed Paşa vefât etdi yüz kırk para gemi

Soru 14:

"Receb’in ikinci günü Hanya hâricinde olan Cezâyir gemileri ve gayri üzerine küffâr gemileri gelüp anlara ve kal‘aya bî-hadd toplar atup beri tarafdan dahi iki sâ‘at kadar top cengi olundukdan sonra içlerinden beş kıt‘a âteş gemisi barut ve kumbara ile mâl-â-mâl..." Yukarıda verilen metinde cem'-i mükesser yani düzensiz çoğul kuralına uygun olarak çoğul yapılan kelime aşağıdaki şıklardan hangisindedir?

A) Küffâr B) Bî-hadd C) Mâl-â-mâl D) Kal'a E) Hâric

Soru 15:

Eski harflerle verilen cümlenin yeni harflere çevirisi aşağıdaki şıklardan hangisinde doğru yapılmıştır?

A) Kırım Hânı cânibine îsâle bu kulları me’mûr olmakdan nâşî... B) Kırım civarı cânibine îsâle bu kulları me’mûr olmakdan nâşî... C) Kırım halkı cânibine îsâle bu kulları me’mûr olmakdan nâşî... D) Kırım halkı tarafına îsâle bu kulları me’mûr olmakdan nâşî... E) Kırım Hânı cânibine visale bu kulları me’mûr olmakdan nâşî...

Soru 16:

Aşağıdakilerden hangisi tefa‘‘ul bâbı ism-i fâ‘ilidir?

A) Müte‘ayyin B) Dâhil C) Müşkil D) Mültefit E) Müşerref

Soru 17:

Mübârek, kutlu, padişahlara ait anlamında kullanılan Osmanlıca kelime aşağıdakilerden hangisidir?

A) Ecdâd-ı izâm B) Atebe-i aliyye C) Enderûn D) Hümâyûn E) Erkân-ı devlet

Soru 18:

"Velhâsıl, kangı devlet olur ise olsun, bir tavrdan tavr-ı âhara nakl idegeldiği cihetle her devrde bir tavr-ı mahsûsda bulunur." Cümlesinin günümüz Türkçesine çevirisi nasıl olmalıdır?

A) Kısacası, hangi şahıs olursa olsun, bir tavırdan başka bir tavra döndüğü cihetle her devirde bir özel halde bulunur. B) Sözün kısası, bazı devlet mekanizmaları, bir tavırdan başka bir tavra döndüğü cihetle her devirde bir özel halde bulunur. C) Sözün kısası, hangi devlet olursa olsun, bir tavırdan başka bir tavra döndüğü cihetle her devirde bir özel halde bulunur. D) Özellikle, hangi insan olursa olsun, bir tavırdan başka bir tavra döndüğü durumda her devirde bir özel halde bulunur. E) Özetle, hangi devlet olursa olsun, bir yerden başka bir yere göç ettiği vakit her devirde bir ilerleme kaydeder.

Soru 19:

Aşağıdakilerden hangisinde "ednâ" kelimesinin anlamı doğru olarak verilmiştir?

A) En üst B) Orta C) En alçak D) En üstün E) Ortalama

Soru 20:

“Rumili Kadıaskeri Kemaleddin Efendi fetvâ virmekle cenâb-ı şehriyârî kendi birâderleri iken ol şehzâde-i bî-günâha … .... itmeyüp nâ-hakk yere şehîd itmekle gaddarBoş bırakılan yere hangi kelime gelmelidir?

A) izale B) cefa C) rahm D) iltica E) deva