Osmanlı Tarihi (1789-1876)

Yanıt Açıklaması: Megali İdea büyük ülkü ya da hedef anlamına gelmektedir. Bizans İmparatorluğu'nu bir Helen İmparatorluğu olarak kabul eden Yunan milliyetçilerinin İstanbul başta olmak üzere, Bizans'ın etkin olduğu tüm yerleri ele geçirerek Helen İmparatorluğu'nu yeniden kurma hayallerini ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı reform tarihi içerisinde, dönüm noktalarından birini oluşturan Tanzimat Dönemi 3 Kasım 1839’da Tanzimat Fermanı’nın okunmasıyla başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı maliyesinde tekel uygulamasını ifade eden terim Yedi- I Vahid’dir. Ayrıca zarûri ihtiyaç maddesi sayılan ürünlerin üretim yerinden satıldığı yere kadar devlet denetiminde olması uygulaması da aynı terimle adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: Kırım Savaşı’nı sonuçlandırmak ve barış antlaşmasını hazırlamak üzere Paris Kongresi, 25 Şubat 1856’da Osmanlı Devleti, İngiltere, Fransa, Rusya, Avusturya, Prusya ve Piyemonte’nin katılımıyla toplandı.

Yanıt Açıklaması: Jean Jacques Rousseau (1712-1778) “Toplumsal Sözleşme” adlı eserinde kişiler arası eşitliği esas almış ve devletin iktidara değil halka ait olduğunu savunmuştu.

Yanıt Açıklaması: Tanzimat Fermanı’nın ilanından kısa bir süre sonra da 3 Mayıs 1840’ta bu kez tüm Osmanlı toplumunu içeren genel bir ceza kanunu yayımlandı. Bu genel ceza kanunu, suçların kanuniliği ilkesini getirmesi ve keyfi ceza vermeyi engelleyici hükümleri içermesi bakımından ilk kanun olma özelliğini taşır. Doğru yanıt “C” şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı idari taksimatında 1864 yılında Niş, Vidin ve Silistre eyaletlerinin birleştirilmesiyle oluşturulan yeni vilayetin adı ‘Tuna Vilayeti’ olarak belirlenmiştir.

Yanıt Açıklaması: Mısır’ı Fransa’nın tahliyesinden sonra 18 Şubat 1803 tarihinde Hicaz bölgesinde Vahhabi isyanı patlak verdi. Bu mezhebin kurucusu Necidli Şeyh Muhammed ibni Abdülvahhab, İslam dinini asli hüviyetine kavuşturma iddiasında idi. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Tüm Slavları Rusya’nın liderliğinde birleştirme idealini ifade eder. Felsefi, edebî ve kültürel özellikler taşımış olsa da Rus yayılmacılığının ve büyük devlet olma iddiasının politik gerekçelerinden biri olmuştur.

Yanıt Açıklaması: II. Mahmud döneminde mülki alanda yapılan en önemli düzenlemelerden birisi muhratlık teşkilatının kurulmasıdır. Yeniçerilerin kullukçu veya yasakçı adıyla İstanbul'un güvenliğine dair üstlendikleri görevin, ocağın kapayılmasıyla ortadan kalkmasından sonra bu kuruma ihtiyaç artmıştır.

Yanıt Açıklaması: Islahat Fermanı’nın ana hedefi Gayr-i Müslim tebayı eşit hale getirecek bazı hak ve imtiyazları sağlamaktı. Bu ferman Gayr-i Müslimlere yeni haklar tanımıştır.

Yanıt Açıklaması: Türk Dil Kurumu sözlüğünde; bir konu hakkında birinin düşüncesini sorma, iki veya daha fazla kişinin birbiriyle fikir alış verişinde bulunması şeklinde açıklanan meşveretin İslam devlet geleneğinde önemli bir yeri vardır. Osmanlı Devleti’nde önemli ve olağanüstü konuların görüşüldüğü danışma meclislerine, Meşveret Meclisi denilmekteydi.

Yanıt Açıklaması: Tanzimat Ferman metni beş bölümde özetlenebilir. Yeni kanunların hangi koşulları esas alacağı dördüncü bölümde yer alır. Buna göre: 1.Müslüman ve gayrı müslim bütün tebanın ırz, namus, can ve mal güvenliğinin sağlanması, 2. Vrginin düzenli bir usule göre ayarlanması ve toplanması, 3. Askerlik ödevinin düzenli bir usule bağlanmasını esas alan düzenlemeler yapılacaktır.

Yanıt Açıklaması: 1774 Küçük Kaynarca Antlaşması’yla da Rus Ticaret gemileri için Boğazlardan serbestçe geçiş hakkını kazandılar.

Yanıt Açıklaması: İslam hukukuna göre Müslümanların yani Millet-i Hâkime’nin yönetiminde olan bir ülkede yaşayan gayrimüslimlerin statüsüne zimmi adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Navarin isyanı. Cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: A, B, C ve D seçenekleri Sultan Abdülmecid devri uygulamalarıdır. Osmanlı eğitim sisteminin dönüm noktası olan Maarif-i Umumiye Nizamnamesi, Sultan Abdülaziz döneminin uygulamalarından biridir.

Yanıt Açıklaması: Fuad ve Âlî Paşaların art arda ölümleri, özellikle Balkanlar’da yaşanan sorunların büyümesine neden olduğu söylenebilir

Yanıt Açıklaması: Çünkü mültecilerin iade edilmesi, Osmanlı Devletinin uluslararası saygınlığına darbe vuracak nitelikteydi. Ancak Osmanlı Devletinin böylesine güçlü iki devleti karşısına alması, bir savaş ihtimalini doğurmaktaydı. Titof ve Stürmer, 15 Eylül 1849’da Âlî Paşa ve Mustafa Reşid Paşa ile bir araya gelmişler ancak durumun değiş­mediğini görünce 17 Eylül’de Âli Paşa’ya ilişkilerin kesildiğini bildirmişlerdi. Mülteciler meselesindeki diplomatik süreç bu şekilde devam ederken ihtilalin önemli isimlerinden General Bem başta olmak üzere 256 kişi Müslüman olduklarını ilan ettiler. İngiliz ve Fran­sız büyükelçilerinin yazılı görüşleri de alınarak 22 Eylül 1849’da Olağanüstü Büyükelçi olarak Fuad Efendi, Çara hitaben bir mektupla Petersburg’a gönderildi. Fuad Efendi’nin Petersburg’a gönderilmesindeki temel amaç, mülteciler meselesinde Çarın tutumunu ve görüşünü öğrenmekti. Nitekim 27 Eylül 1849 tarihinde Fransa, 1 Ekim 1849 tarihinde İngiltere, Osmanlı Devleti’nin mülteciler konusundaki politikasına destek olduklarını bildirdiler. İngiltere, ilk olarak 20.000 kisilik bir donanmayı Çanakkale’ye yollama kararı aldıklarını ve Fransa’nın da aynı yönde hareket etmesini beklediklerini bildirdi. İngiltere, Rusya ve Avusturya’ya da birer nota göndererek Türkiye’nin yanında olduğunu bildirdi. Bu destekten sonra Osmanlı devlet adamları, Avusturya ve Rusya’nın baskıları karşısında daha cesur davranmaya başladı. Doğru yanıt B’dir.

Yanıt Açıklaması: Tanzimat Fermanı’nın ilanından kısa bir süre sonra da 3 Mayıs 1840’ta bu kez tüm Osmanlı toplumunu içeren genel bir ceza kanunu yayımlandı. Bu genel ceza kanunu, suçların kanuniliği ilkesini getirmesi ve keyfi ceza vermeyi engelleyici hükümleri içermesi bakımından ilk kanun olma özelliğini taşır.