Final Sınavı - Osmanlı Merkez ve Taşra Teşkilatı

Soru 1:

Osmanlı döneminde devletin mülkiyetinde bulunan alanların temlik ve temellük yolu kullanılarak vakfettiği kişileri mülk edindirdiği ve gelirlerinide vakıf haline dönüştürdüğü vakıf türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Para vakıfları B) Sahih vakıflar C) Yarı aile vakıfları D) Adi vakıflar E) Hayri vakıflar

Soru 2:

I. Ticaret yolları mücadelesi II. Amerikan gümüşünün etkisi ve fiyat yükselmeleri III. Ateşli silahların üstünlük kazanması IV. Fetihlerin hızlanması Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri dönüşümün ekonomik nedenleri arasında yer almaktadır?

A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I, II ve III E) Hepsi

Soru 3:

Dükkanının gelirini “A” okulunun giderlerine harcanmak üzere mutlak bir şekilde vakfeden kişinin yaptığı şey, aşağıdaki vakıf türlerinden hangisine girer?

A) Âile vakıfları B) Hayrî vakıflar, C) Yarı Aile Vakıfları, D) Ehlî Vakıflar, E) Adî vakıflar,

Soru 4:

Sayıları artan vezirlere arpalık yoluyla sancaklar tevcih edilmesi Bazı sancaklarda muhassıllık yönteminin uygulanması Sancak yönetiminde mütesellim veya voyvodaların görevlendirilmesi Yukarıdakilerden hangisi/hangileri XVIII. yüzyılda yerel âyânın güçlenmesini teşvik edip hanedanlar arası rekabetin körüklenmesine neden olan gelişmelerdendir?

A) Yalnız I B) II ve III C) I, II ve III D) I ve III E) Yalnız II

Soru 5:

Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı'da Çiftlik tasarruf eden reâyâ kesimi ile ilgili söylenemez?

A) Reâyânın evli ve Müslüman olması şarttı B) Reâyâ, bir nevi kiracılık sözleşmesiyle kendisine bırakılmış olan çiftlik için her yıl resm-i çift denilen bir vergi ödemekteydi C) Reâyâ elde ettiği üründen öşür verirdi D) Reâyâ elindeki araziyi satamaz, hibe, rehin ve vakf edemezdi E) Reâyâ ekip biçtiği yeri kısa süreliğine boş (boz) bırakabilir ve başka bir sanatla meşgul olabilirdi

Soru 6:

Kemal Karpat'ın Osmanlı tarihine ilişkin dönemlendirmesi göz önüne alındığında aşağıdakilerden hangisi "Merkezî yarı-feodal dönem"i ifade etmektedir?

A) 1299-1402 B) 1402-1421 C) 1421-1596 D) 1603-1789 E) 1808-1918

Soru 7:

İnalcık'a göre, hangi yıllar arasında Osmanlı mali^ ve askeri^ sisteminde kapsamlı bir dönüşümün olduğunu belirtiyor?

A) 1650-1800 B) 1650-1850 C) 1600-1800 D) 1625-1830 E) 1600-1830

Soru 8:

Aşağıdakilerin hangisinden itibaren önemli beylerbeyliklere kubbe vezirleri vali atanmaya başlanmıştır?

A) Fatih Devri B) Orhan Devri C) Kanunî Devri D) II. Selim Devri E) II. Bayezid Devri

Soru 9:

Aşağıdakilerden hangisi kapıkulu ordusu içinde asıl savaşçı gücü oluşturuyordu?

A) Yeniçeriler B) Yaya C) Müsellem D) Tımarlı sipahi E) Akıncı

Soru 10:

Her köyün toplam ödeyeceği verginin yekununun bulunduğu defter aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mufassal. B) İcmal. C) Avarız. D) Öşür. E) Cizye.

Soru 11:

Osmanlı'da Nim çift’den küçük olan ve hububat ziraati yapılan arazilere ne ad verilirdi?

A) Hassa çiftlik B) Mezraa C) Zemin D) Hassa çayır E) Ümera çiftlikleri

Soru 12:

Aşağıdakilerden hangisi Timar konusunda Kanun-ı kadime riayet edilmesinden yanadır?

A) Hüseyin Paşa B) Tarhuncu Ahmet Paşa C) Nişancı Mehmet Paşa D) Defterdar Sarı Mehmet Paşa E) Koçi Bey

Soru 13:

I- Bu ıslahat projeleri sayesinde bizzat Osmanlı yönetici tabakasanın ya da bu tabaka içindeki bazı grupların karşılaştıkları durum hakkındaki değerlendirmelerini öğrenmekteyiz. II- Tarihî gerçeklik bazen çarpıtılmaktadır. III- Osmanlı merkezî yönetimini ilgilendiren temel meselelerin neler olduğunu anlamamız mümkündür. Yukarıdakilerden hangisi/hangileri XVI. asrın sonlarındaki değişimin niteliği hakkında ıslahat risâlecilerinin görüşleri ile ilgili olarak doğru bilgiler içermektedir?

A) Yalnız II B) I-II C) I-III D) II-III E) I-II-III

Soru 14:

Hangisi vakfedilen malda bulunması gereken şartlar arasında yer almaz ?

A) Kişinin vakfedeceği mal-mülk, vakfın gerçekleştirildiği sırada bizzat kendi mülkiyetinde olmalıdır. B) Vakfedilen malın ev, dükka^n, tarla gibi gelir getiren türden mülk veya mülkler olması gerekir. C) Vakfedilen mal, temlik ve teberrua ehil olmalıdır. D) Gerçekleştirilen vakfın, sonradan vazgeçme veya başka bir yöne tevcih gibi bir şart taşımaması, hukuki^ ifa^desiyle muhayyerlik şartıyla sakatlanmaması la^zımdır. E) Vakfedilen mülkün gelirlerinden faydalanacak olanların, hukuki^ ifa^desiyle meşru^tun lehinin belirtilmesi la^zımdır.

Soru 15:

Aşağıdakilerden hangisi zeamet tevcih edilen zümreler arasında yer almaktadır?

A) Vezirler B) Beylerbeyileri C) Sancakbeyileri D) Müsellem Beyleri E) Şehzadeler

Soru 16:

Çift-hâne sistemi ile topraklar eşitlikçi bir yaklaşımla dağıtılmıştı. Bunun sebebi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Zirâatin belirli ellerde toplanmasına engel olmak B) Toprak ağalarının elini kuvvetlendirmek C) Dış saldırılara karşı devletin güvenliğini sağlamak D) Hristiyan azınlığın tarım üzerindeki egemenliğini kırmak E) Köylülerin şehirlere göçünü durdurmak

Soru 17:

I. Adalette ihmal II. Müşaverede ihmal III. Asker tedarikinde ihmal Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Usulü’l-hikem fî Nizami’l-âlem yazarı Hasan Kâfî’ye göre ise o dönemde mevcut bozuklukların başlıca sebeplerindendir?

A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) I ve III E) Hepsi

Soru 18:

Özellikle Karlofça Antlaşmasından itibaren dış ilişkilerde daha etkili ve önemli rol oynamaya başlayan makam hangisidir ?

A) Kaptan-ı Derya B) Sadrazamlık C) Reisülküttaplık D) Nişancılık E) Veziriazamlık

Soru 19:

Ayn Ali Efendi 1609’da “Kavânîn-i Âl-i Osman der Hülâsa-i Mezâmin-i Defter-i Divan” adlı eserini aşağıdakilerden hangisine sunmuştur?

A) Defterdar Sarı Mehmed Paşa B) Lütfî Paşa C) Kemankeş Kara Mustafa Paşa D) Rüstem Paşa E) Kuyucu Murad Paşa

Soru 20:

Aşağıdakilerden hangisi Kanun-ı Kadim söylemine açıktan tenkitler yöneltmiş eserlerden biridir?

A) Nushatü’s-Selâtin B) Kitâbu Mesâlihi’l-MüslimînKitâb-i Müstetâb C) Kitâb-i Müstetâb D) Düsturü’l-amel E) Nesayihü’l-Vüzera