Final Sınavı - Osmanlı Merkez ve Taşra Teşkilatı

Soru 1:

I. Valide Sultan II. Hükümdarın kızları III. Ölen hükümdarın harem halkı Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri Topkapı Sarayı hareminde bulunurdu?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I, II ve III

Soru 2:

Vakıf işlerini idare etmek üzere tayin olunan kişiye ne ad verilir?

A) Ribat B) Mütevelli C) Kâtip D) Câbî E) Mu’temed

Soru 3:

Düzendeki değişikliklerin kargaşa, bozulma veya çürümesine Osmanlıların ta biriyle ne denirdi?

A) Haleti ruhiye B) İhtila^li mevfu^r C) Fetret ve ihtila^l D) Na^-insaf E) Bi^i’tida^l

Soru 4:

Üst düzey görevlilerin dirliklerinin kayıtlarından sorumlu Divan bürosu aşağıdakilerden hangisidir?

A) Beylikçi B) Rüus C) Amedi D) Tahvil E) Defterhane

Soru 5:

1. Önce Allâh’a hamd ve senâ edilir; ardından Peygamber’e salât ve selâm getirilir. 2. İnsanları hayır işlemeye teşvik eden âyet ve hadislere yer verilir. 3. Vakfiyelerin bu kısımları, giriş (mukaddime, dîbâce) niteliğinde olsa da hukukî açıdan bağlayıcılığı bulunur. Yukarıda vakfiyelerin giriş bölümüyle ilgili verilen bilgilerden hangisi ya da hangileri doğrudur?

A) Yalnız 1 B) Yalnız 2 C) 1 ve 2 D) 1 ve 3 E) 2 ve 3

Soru 6:

Bir arazinin vakf edilebilmesi için gereken temel şart aşağıdakilerden hangisidir?

A) Vakfedenin borcunun bulunmaması B) Arazinin sınırlarının belirlenmiş olması C) Miri arazi olmaması D) Timar arazisi olmaması E) Mülk arazi olması

Soru 7:

Bilindiği üzere XV. yüzyılın ortalarından XVI. yüzyılın sonlarına kadar olan devre, çoğu Osmanlı tarihçisi tarafından Osmanlı “klâsik devri” olarak tanımlanır. Fakat sonrasında Osmanlı Devleti bir değişim-dönüşüm içine girmiştir. Kitabınızda başlıklar halinde ele alınan dönüşüm sebepleri arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?

A) Fetihlerin yavaşlaması B) Ticaret yolları mücadelesi C) Amerikan gümüşünün etkisi ve fiyatların yükselmesi D) Taht kavgaları E) Ateşli silahların üstünlük kazanması

Soru 8:

Cizye vergisi kimlerden alınmaktadır?

A) Beka^r fakat başkasına muhtaç olmadan kendi geçimini temin edebilen Müslüman erkeklerden. B) Büluğ çağına ermiş, şehirli, köylü ve göçebe; evli veya beka^r, topraklı ve topraksız her gayri müslim erkeklerden. C) Gayrimüslim köylü rea^ya^dan. D) Büluğ çağına erişmiş, vücut ve akılca sağlam, ayrı iş güç sahibi ve 300 akçelik menkul mala sahip olan her gayri müslim erkeklerden. E) Herhangi bir toprağı işlesin işlemesin her evli olan Müslüman rea^ya^dan.

Soru 9:

Ayn Ali Efendi’nin 1609’da Kuyucu Murad Paşa’ya sunduğu eserin adı nedir?

A) Düsturul-Amel B) Hırzü’l-Mülûk C) Kitab-ı Müstetab D) Kavânîn-i Âl-i Osman der Hülâsa-i Mezâmin-i Defter-i Divan E) Telhisü’l-Beyân

Soru 10:

I. Ziraat yapılan fakat sürekli olarak nüfus barınmayan yerlere denmektedir II. Türkçe’deki karşılığı “ekinlik”tir. III. Bir yerin müstakil mezraa sayılması için bir şart yoktur. Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri mezraanın özellikleri arasında yer alır?

A) Yalnız I B) Yalnız II C) I ve II D) II ve III E) I ve III

Soru 11:

Yelken gücüyle hareket ettirilen kalyonlar Osmanlı donanmasına ne zaman katılmıştır?

A) XVI. yüzyıl B) XVII. yüzyıl C) XVIII. yüzyıl D) XIX. yüzyıl E) XX. Yüzyıl

Soru 12:

I. Malikâne sistemi ile ekonomik güçlerinin artması. II. Özellikle beylerbeylerinin, kısmen sancakbeylerinin bir kısmının görev yerine gitmeyip yerlerine mütesellim ataması, bu göreve gelenlerin mahallî güç sahibi haline gelmesi. III. Devletin vergi ve asker toplamada, mahallî eşkıyayı bastırmada âyâna duyduğu ihtiyaç. Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri âyânın XVIII. yüzyılda giderek güçlenmesinde etkili olmuştur?

A) Yalnız I B) I ve II C) II ve III D) Yalnız II E) Hepsi

Soru 13:

II. Mahmud döneminde Hariciye Nezaretine dönüşen makam aşağıdakilerden hangisidir?

A) Reisülküttap B) Sadrazamlık C) Sadaret Kethüdalığı D) Vezirlik E) Kazaskerlik

Soru 14:

Aşağıdakilerden hangisinde Ayan aileleri ve etkili oldukları bölge yanlış eşleştirilmiştir?

A) Çukurova-Menemencioğlu B) Rusçuk-Tirsiniklioğlu C) Ankara-Kanlızadeler D) Yozgat-Çapanoğlu E) Rize-Tuzcuoğlu

Soru 15:

Hicri takvime göre kapıkullarına üç ayda bir yapılan maaş ödemesine ne ad verilir?

A) Maaş B) Bahşiş C) Cizye D) Mevacib E) Tahsisat

Soru 16:

Osmanlılarda arazi ve timar kayıtlarıyla ilgili defterlerin saklandığı devlet dairesi aşağıdaki kavramlardan hangisiyle ifade edilmektedir?

A) Kütüphane B) Kıraathane C) Defterhane D) Vesikahane E) Arşiv

Soru 17:

Hükümdar ile âyânın karşılıklı sorumluluklarını belirleyen ve bu yönüyle hükümdarın otoritesini sınırladığı ileri sürülen Sened-i İttifak hangi tarihte imzalanmıştır?

A) 1808 B) 1807 C) 1806 D) 1805 E) 1804

Soru 18:

Aşağıdakilerden hangisi Osmanlı Devlet'inde müslüman olmayan erkeklerden alınan vergidir?

A) İspenç Resmi B) Mücerred Resmi C) Bennâk Resmi D) Resm-i Çift E) Âdet-i Ağnâm

Soru 19:

Osmanlı sultanlarından ilk defa vakıf kuran kimdir?

A) Yavıuz Sultan Selim B) I. Osman C) Orhan Bey D) II. Osman E) Ertuğrul Bey

Soru 20:

Aşağıdakilerden hangisi vakfeden kişide bulunması gereken şartlardan birisi değildir?

A) Vakıf yapan kişinin akıl sâhibi, erginlik (bülûğ ve rüşd) çağına erişmiş ve hür olması lâzımdır B) Vakıf yapanın kişinin, her hangi bir borç veyâ müsriflik yüzünden, kendi malını kullanma yetkisi hâkim tarafından elinden alınmış (mahcûr) olmaması gerekir C) Vakıf yapan kişi girişimini Dar-ül Harb'te gerçekleştirmelidir. D) Vakıf yapan kişi, yaptığı işi, her hangi bir zorlama ile değil, kendi rızâsıyla yapmalıdır E) Vakıf yapan kişi, vakfettiği malı, mülkü, parayı, bir çıkar gözeterek değil, sâdece hayır ve sevap kazanma düşüncesiyle yapmalıdır