Osmanlı Merkez ve Taşra Teşkilatı

Yanıt Açıklaması: Bunlardan birincisi, zengin-fakir gözetilmeden “herkesin faydalanabileceği” hayır eserleridir. Câmi, mescid, medrese, mektep, kabristan, han, çeşme, bir tür karakol demek olan ribatt lar ve benzerleri bu türden vakıflardır. Zengin de olsa bir insanın bunlardan faydalanmasında bir mahzur görülmemiştir. Çünkü zengin bile olsa, bir insanın bu tür müesseseleri sâdece kendisi için yaptırması mânâsızdır. Kendilerinden faydalanılan vakıfların ikinci grubunu ise, “sâdece fakirlerin karşılıksız faydalanabilecekleri” kuruluşlar oluştururlar. İmâretler (aş-evleri), dâ- ru’ş-şifâlar (hastahâneler) ve özellikle sâdece ihtiyaç sâhiplerinin faydalanmaları için kurulmuş yardıma yönelik vakıflar bu türdendir.

Yanıt Açıklaması: Değişme, bozulma ya da dönüşüm denilen olguyu anlamak için öncelikle Osmanlı tarihinin dönemleri hakkında kısa bir değerlendirmeye ihtiyaç vardır. Osmanlı tarihçiliğinin önde gelen ismi Halil İnalcık, dönemlendirmede katı bir teorik çerçeve yerine Osmanlı tarihinin birbirini izleyen dönemlerini şu açılardan incelemeyi öneriyor: • Osmanlılarla yabancı güçler arasındaki denge, • hükümdarın otoritesinin imparatorluktaki gelişimi, • öbür güçler karşısında tesis ettiği denge, • ve nihayet devletin askerî, malî ve sosyal kurumlarının dayandığı toprak tasarrufu sisteminin işleyişi.

Yanıt Açıklaması: Bütün seçenekler II. Osman'ın ıslahat yapmak istediği konulardandır

Yanıt Açıklaması: Hasan Kâfî

Yanıt Açıklaması: Vakıf (vakf), Arapça bir kelimedir. Sözlükte durdurmak, alıkoymak, hapsetmek mânâlarına gelir. Terim olarak, İslâm’ın ilk dönemlerinden XX. yüzyılın başlarına kadar İslâm ülkelerinin sosyal ve ekonomik hayâtında önemli roller oynayan dînî ve hayrî müesseselerin adı olarak kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: -

Yanıt Açıklaması: Osmanlı imparatorluğu’nda Nim çift’den küçük olan ve hububat ziraati yapılan arazilere zemin adı verilmektedir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: XVI. yüzyıl başlarında, Anadolu ve Rumeli defterdarlıklarına ek olarak bir Arap Defterdarlığı kurulmuştu.

Yanıt Açıklaması: Mansure hazinesi II. Mahmud devrinde oluşturulmuştur.

Yanıt Açıklaması: İçindeki gümüş miktarı azaltılmış akçeye züyuf akçe denilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Usulü’l-hikem fî Nizami’l-âlem, Geleneksel silahların kullanılması ve düşmanların yeni icad ettikleri silahların benimsenmesi hususlarında gösterilen ihmalkar davranışları eleştiren eser

Yanıt Açıklaması: Tahsi^s ve irsa^d kabi^linden olmayan, ya^ni kişinin gerçekten kendi mülkü olan bir malı gelir kaynağı olarak bir hayır kuruluşuna vakfetmesine ise, vakf­ı sahi^h (gerçek vakıf) denmiştir. Sahi^h vakıflar, kurucusu ve hükümdar da da^hil, kimsenin müda^hale edemeyeceği nitelikte bulunmaları dolayısıyla bu isimle anılmışlardır. Bu vakıflara müda^halenin tek yolu, vakfedildiği kuruluşun artık hizmet veremez duruma düşmesidir.

Yanıt Açıklaması: Ülkede nizam ve asayişi şiddet ve idamlarla sağlamaya çalışırken bundan ulema dahil toplumun bütün kesimleri nasibini almış ve o arada fitne ve bozgunculuk kaynağı olarak görülen kahvehaneler kapatılarak tütün içilmesi de yasaklanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Gerçekleştirilen vakfın,sonradan vazgeçme veyabaşka bir yöne tevcih gibi bir şart taşımaması, hukuki ifadesiyle muhayyerlik şartıyla sakatlanmaması lazımdır. Başka bir deyişle, vakfın esâsı mutlak ve ebediyyen tahsise dayandığı için, vakfı yapan kişinin “gerekli gördüğüm takdirde yaptığım vakfı iptal edebilirim” türünden bir şart ileri sürmemesi gerekir. ?

Yanıt Açıklaması: -

Yanıt Açıklaması: Evkâf Nezâreti’nin, Nezaretin kasasına gelen paraları alma, muhtelif vakıf kuruluşlarının vakfiyelerine göre yıllık ve günlük gider bütçelerini hazırlama ve yürütmekten sorumlu birimi Sergi Halîfeliği'dir. Doğru seçenek "D" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: İlk Osmanlı medreselerinde okutulan dersler arasında gramer, mantık, ferâiz, kelâm, belâgat, fıkıh, hadîs ve tefsir vs. vardır. Sahn-ı semân medreseleri de tefsir, hadîs, fıkıh, kelâm ve edebiyat ağırlıklı olmakla beraber önceki devirlere göre ihtisaslaşma biraz daha artmıştır. Ayrıca sahn-ı seman’a girmeden önce ilk ve orta tahsilde talebe hendese, heyet (kozmografya) ve hesap derslerini görüyordu. Süleymaniye medreseleri açılınca önceki derslere ilaveten tıp, tabiiyat ve riyaziye (matematik) dersleri de verilmeye başlanmıştır. Bundan önce tıp ilmi, dârü’ş-şifa denilen hastanelerde tahsil ediliyordu. İlk Osmanlı dârü’ş-şifası da Yıldırım Bayezid tarafından Bursa’da yaptırılmıştı.

Yanıt Açıklaması: Ayrıntılı (mufassal) tahrir defterleri bir sancaktaki bütün yerleşimlerde (kasaba, köy) yaşayan, büluğ çağı üzerindeki vergi yükümlüsü erkek nüfus ile o yerleşim yerinden elde edilen vergiler yazılırdı.

Yanıt Açıklaması: 1867 yılından sonra ise, yabancılara mülk toprakların satışı serbest bırakılmıştır.