Final Sınavı - Osmanlı Merkez ve Taşra Teşkilatı

Soru 1:

Aşağıdaki vakıflardan hangisi “sâdece fakirlerin karşılıksız faydalanabilecekleri” kuruluşlardır?

A) Hastahâneler B) Kabristan C) Mescid D) Medrese E) Karakol

Soru 2:

Değişme, bozulma ya da dönüşüm denilen olguyu anlamak için öncelikle Osmanlı tarihinin dönemleri hakkında kısa bir değerlendirmeye ihtiyaç vardır. Osmanlı tarihçiliğinin önde gelen ismi Halil İnalcık, dönemlendirmede katı bir teorik çerçeve yerine Osmanlı tarihinin birbirini izleyen dönemlerini incelemeyi öneriyor. Aşağıdakilerden hangisi Halil İnalcık'ın önerdikleri arasında yer almaz?

A) Osmanlılarla yabancı güçler arasındaki denge B) Hükümdarın otoritesinin imparatorluktaki gelişimi C) Öbür güçler karşısında tesis ettiği denge D) Devletin askerî, malî ve sosyal kurumlarının dayandığı toprak tasarrufu sisteminin işleyişi E) Kazanılar toprak ve ganimetlerde zenginleşme

Soru 3:

I. Çürümüş bir kozmopolit toplum haline gelen yeniçeri ve sipahi ocaklarını tamamen kaldırıp yok ederek onların yerine Anadolu, Suriye ve Mısır Türkleriyle Türkmenlerinden millî bir ordu kurmak. II. Payitahtı İstanbul’dan Anadolu’ya nakledip kozmopolit bir çevreden millî bir çevreye geçmek. III. İlmiyenin siyasî ve malî etki ve gücünü kırarak bu zümrenin devlet işlerinden elini çekip onları bir din ocağı haline getirmek. IV. Kozmopolit saray geleneklerini değiştirerek Harem-i Hümayunu tasfiye etmek ve hanedanın Türk ailelerinden nikâhla kız almasına yol açmak. Yukarıdakilerden hangisi ya da hangileri II. Osman'ın ıslahat yapmak istediği konulardandır?

A) Yalnız I B) I ve II C) II ve IV D) I, II ve III E) Hepsi

Soru 4:

Aşağıdaki seçeneklerden hangisinde “Usulü’l-hikem fî Nizami’l-âlem” adlı eserin yazarı doğru olarak verilmiştir?

A) Lütfi Paşa B) Mustafa Âli C) Koçibey D) Aşıkpaşazade E) Hasan Kâfî

Soru 5:

İslâm’ın ilk dönemlerinden XX. yüzyılın başlarına kadar İslâm ülkelerinin sosyal ve ekonomik hayâtında önemli roller oynayan dînî ve hayrî müesseselerin adı olarak kullanılan kavram aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hayrât B) Akar C) Vakıf D) Külliye E) Teşkîlat

Soru 6:

Aşağıdakilerden hangisi Tekalif-i şakka’nın anlamını karşılamaktadır?

A) Müslümanlardan alınan vergi B) Taşrada yöneticilerin aldığı olağanüstü vergi C) Gayrimüslimlerden alınan askerlik vergisi D) Yol vergisi E) Hayvanlar üzerinden alınan vergi

Soru 7:

Osmanlı imparatorluğu’nda Nim çift’den küçük olan ve hububat ziraati yapılan arazilere ne ad verilmektedir?

A) Zemin B) Reaya C) Mülk D) Miri E) Vakıf

Soru 8:

Enderun görevlilerinin dış görevlere atanmalarına ne ad verilir?

A) Devşirme B) Pençik C) Çıkma D) Terfi E) Azil

Soru 9:

XVI. yüzyıl başlarında mevcut defterdarlıkları ek olarak kurulan defterdarlık aşağıdakilerden hangisidir?

A) Mısır Defterdarlığı B) Bağdad Defterdarlığı C) Anadolu Defterdarlığı D) Rumeli Defterdarlığı E) Arap Defterdarlığı

Soru 10:

Aşağıdaki hazinelerden hangisi II. Mahmud devrinde oluşturulmuştur?

A) Birun hazinesi B) Tershane-i Amire hazinesi C) İrad-ı Cedit Hazinesi D) Zahire Hazinesi E) Mansure hazinesi

Soru 11:

İçindeki gümüş miktarı azaltılmış akçeye ne denilmektedir?

A) Lira B) Ak akçe C) Bakır akçe D) Züyuf akçe E) Altın akçe

Soru 12:

Geleneksel silahların kullanılması ve düşmanların yeni icad ettikleri silahların benimsenmesi hususlarında gösterilen ihmalkar davranışları eleştiren eser aşağıdakilerden hangisidir?

A) Düsturü’l-amel B) Hırzü’l-Mülûk C) Kitâb-ı Müstetâb D) Hülâsa-i Mezâmin-i Defter-i Divan E) Usulü’l-hikem fî Nizami’l-âlem

Soru 13:

Tahsi^s ve irsa^d kabi^linden olmayan, ya^ni kişinin gerçekten kendi mülkü olan bir malı gelir kaynağı olarak bir hayır kuruluşuna vakfetmesine ne ad verilir?

A) Temellük B) Müessesa^tı hayriyye C) Temlik D) Vakfı sahi^h E) Mua^melei şer’iyye

Soru 14:

Hangi padişahın zamanında ülkede nizam ve asayişi şiddet ve idamlarla sağlamaya çalışırken bundan ulema dahil toplumun bütün kesimleri nasibini almış ve aynı süreçte fitne ve bozgunculuk kaynağı olarak görülen kahvehaneler kapatılarak tütün içilmesi de yasaklanmıştır?

A) I. Osman B) Fatih Sultan Mehmed C) IV.Murad D) II. Osman E) Yıldırım Beyazıt

Soru 15:

Aşağıdakilerden hangisi vakfedilen malda bulunması gereken şartlardan biri değildir?

A) Vakfedilen mal, borç veya herhangi bir menfaate dayalı olmamalıdır. B) Vakfedilen malın ev, dükkan, tarla gibi gelir getiren türden olması gerekir. C) Vakfedilecek mülkler süreklilik taşıyacak nitelikte olmalıdır. D) Kişinin vakfedeceği mal-mülk bizzat kendi mülkiyetinde olmalıdır. E) Vakfı yapan kişi gerekli gördüğünde yaptığı vakfı başka bir yöne tevcih edebilir.

Soru 16:

Aşağıdakilerden hangisi sosyal hizmetlerin yerine getirilmesi için kurulan vakıflardan biri değildir?

A) Kervansaraylar B) Kör evleri C) Çocuk emzirme yurtları D) Medreseler E) Hastahaneler

Soru 17:

Evkâf Nezâreti’nin, Nezaretin kasasına gelen paraları alma, muhtelif vakıf kuruluşlarının vakfiyelerine göre yıllık ve günlük gider bütçelerini hazırlama ve yürütmekten sorumlu birimi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Kîsedârlık B) Zimmet Halîfeliği C) Mülhakât Gedikler Kâtipliği D) Sergi Halîfeliği E) Rûz-nâmecilik

Soru 18:

I- Tıp II- Tabiiyat III- Riyaziye Yukarıdaki derslerden hangisi ya da hangileri Süleymaniye Medreseleri açılınca öteki derslere ilaveten verilmeye başlanmıştır?

A) I, II, III B) I, II C) II, III D) Yalnız I E) Yalnız III

Soru 19:

Bir sancaktaki büluğ çağı üzerindeki vergi yükümlüsü erkek nüfusun yazıldığı defterler aşağıdakilerden hangisidir?

A) Avârız B) Özet (icmal) C) Ayrıntılı (mufassal) D) Bâb-ı defterî E) Defter-i hakanî

Soru 20:

Osmanlı'da yabancılara mülk toprakların satışının serbest bırakıldığı tarih aşağıdakilerden hangisidir?

A) 1865 B) 1866 C) 1867 D) 1868 E) 1869