Osmanlı Merkez ve Taşra Teşkilatı

Yanıt Açıklaması: Defterdâr unvanının hangi tarihte kabul edildiğine dair açık bir bilgi yoktur. Ancak bu kavram Yıldırım Bayezid devrinde kullanılmıştır. II. Murad zamanında bir defterdârdan bahsedilmektedir. Ayrıca aynı tabire XV. asrın ilk yarısında yazılmış olan Yazıcızâde Ali’nin Selçuknâme’sinde de rastlanmaktadır. Bu durumda Osmanlılarda XIV. yüzyılın sonlarından beri defterdârlık mevcut demektir.

Yanıt Açıklaması: Hicri takvime göre kapıkullarına üç ayda bir yapılan maaş ödemesine Mevâcib adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Cami, mescid, medrese, mektep, kabristan, han, çeşme, bir tür karakol demek olan ribatlar ve benzerleri bu türden vakıflar zengin-fakir gözetilmeden “herkesin faydalanabileceği” hayır eserleri arasında yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Nushatü’s-Selâtin Mustafa Ali'ye aittir.

Yanıt Açıklaması: -

Yanıt Açıklaması: IV. Murad devrinde ocakta ıslahat yapılmaya çalışıldıysa da devşirme yöntemi giderek terk edilmiştir. XVIII. yüzyıl ortalarında son kez devşirme yapıldığı belirtilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Âile Vakışarı (Ehlî veya Âdî Vakışar): Bu gruba giren vakışarı, bir tür âile işletmeleri gibi düşünmek de mümkündür. Böyle bir yolun tâkip edilmesinin zaman zaman tartışmalara ve tenkitlere sebep olduğu görülür. Kişilerin mülklerini vakfederken, esas îtibâriyle tahsis ettikleri müesseseleri değil âilelerini düşündükleri, mal ve mülklerini vakıf şemsiyesi altında dış saldırılara veya müsâderelere karşı korumaya çalıştıkları ileri sürülmüştür. Çünkü vakıf hukûku, vakfedilen bir mülke müdâhaleyi yasaklamakta, bu da devlet dahi olsa-vakıf mallarına kimsenin el sürememesi anlamına gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Hepsi âyân ve eşrafın güçlenmesine yol açmıştır .

Yanıt Açıklaması: Bu dönemde, IV. Murad devrinde Kadızâde Mehmed Efendi’nin, müteakip devirlerde de Üstüvanî Mehmed Efendi ve Türk Ahmed gibi kişilerin önderliğinde tasfiyeci (selefiyeci) görüşlere sahip bir vaizan grubu bid’atlere (dine sonradan eklenen yeniliklere), tekkelere ve Kur’an’ın makamla okunmasına karşı bir mücadeleye giriştiler.

Yanıt Açıklaması: Bu süreçte daha önce Divan bürokrasisinde özel önemi olan üç makamın önemi artmaya başladı. En önemli memuriyet sadaret kethüdalığı idi. Daha önce sadrazamın maiyetinde birisi olan kethüda özellikle XVIII. yüzyıl başlarında, Nevşehirli Damad İbrahim Paşa’nın sadrazamlığı döneminden başlayarak reisülküttabın bile üstünde, önemli bir memuriyet halini aldı. Bütün işler, sadrazamdan önce, yardımcısı olan sadaret kethüdasının elinden geçerdi. Sadaret kethüdalığı 1835’de Mülkiye Nezaretine dönüştürülecektir.

Yanıt Açıklaması: -

Yanıt Açıklaması: Mîrî Arazinin Tasarruf Şekilleri; Reâyâ Çiftlikleri Hassa Çiftlikler ve Çayırlar Zeminler Mezraalar

Yanıt Açıklaması: Önce küçük ve büyük odalarda eğitim gören devşirmeler, yapılan elemeden sonra padişahın şahsî hizmetlerini ifa eden yüksek odalara geçerlerdi. Bunlar has odabaşının yönetiminde padişahın giyimini üstlenen has oda, özel hazinesinin muhafaza edildiği hazine odası, padişah ve haremin yiyecek ve içecekleriyle ilgilenen kiler odası ile müzisyenler, pehlivanlar vb.nin yetiştirildiği seferli odasıydı.

Yanıt Açıklaması: -

Yanıt Açıklaması: Bütün seçenekler II. Osman’ın ıslahat yapmayı düşündüğü belirtilen alanlardan biridir.

Yanıt Açıklaması: Mısır Memlukları Osmanlı hükümdarlarına, halifeye bağlı sahibü’l-ucat yani uçların yöneticisi gözü ile bakardı.

Yanıt Açıklaması: Medrese eğtim amacıyla kurulan bir vakıftır.

Yanıt Açıklaması: Vakfedilen Malda Bulunması Gereken Şartlar a. Kişinin vakfedeceği mal-mülk, vakfın gerçekleştirildiği sırada bizzat kendi mülkiyetinde olmalıdır. Kişi, kendi mülkü olmayan, başkasına âit bir malı vakfedemez. b. Vakfedilen mal, borç veya herhangi bir menfaate dayalı olmamalıdır. c. Vakfedilen malın ev, dükkân, tarla gibi gelir getiren türden mülk veya mülkler olması gerekir. Vakfın sürekliliği için bu husus çok önemlidir. Sürekli gelir getirmeyen, bir süre sonra bitecek olan vakıf, sunulması arzulanan hizmetlerin aksamasına sebep olacaktır. d. Gerçekleştirilen vakfın, sonradan vazgeçme veya başka bir yöne tevcih gibi bir şart taşımaması, hukukî ifâdesiyle muhayyerlik şartıyla sakatlanmaması lâzımdır. Başka bir deyişle, vakfın esâsı mutlak ve ebediyyen tahsîse dayandığı için, vakfı yapan kişinin “gerekli gördüğüm takdirde yaptığım vakfı iptal edebilirim” türünden bir şart ileri sürmemesi gerekir. e. Vakfedilecek mülk binâ veya ağaç türünden bir mal ise, yıkılmaya veya sökülmeye mahkûm olmamalıdır. Vakfedilecek mülkler, bir müesseseyi ayakta tutmak, onun sürekli hizmet üretmesini sağlamak üzere ve gelir getirmesi maksadıyla tahsis edilecekleri için, bir süre sonra yıkılmaları veya kesilmeleri durumunda söz konusu gelir de elde edilemeyeceğinden, tahsis edildiği müessesenin hizmet üretmesi sekteye uğrayacak demektir. Dolayısıyla, bu türden vakfedilecek mülkler, süreklilik taşıyacak nitelikte olmalıdır. f. Vakfedilen mülkün gelirlerinden faydalanacak olanların, hukukî ifâdesiyle meşrûtun-lehinin belirtilmesi lâzımdır. Yapılan vakıf­tan kimlerin veya hangi müessesenin faydalanacağı açıkça belirtilmeden vakıf yapılması mümkün değildir

Yanıt Açıklaması: A,B,D ve E seçeneklerinde verilen ifadeler doğru iken C şıkkında verilen ifade yanlıştır. Çünkü erkek evlat doğuran padişah gözdelerine İkbal değil Haseki denirdi. Doğru seçenek "C" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: A,C,D ve E şıklarında verilen vergi türleri arizi vergiler içerisinde yer almaktadır. Yani bu vergiler miktarı sabit olmayıp ne zaman ortaya çıkacağı bilinmeyen vergi ve resimlerdendir. Ancak B şıkkında verilen Resm-i Asiyâb maktû bir vergidir. Yani miktarı önceden belirlenmiştir ve değişkenlik göstermez. Dolayısıyla doğru seçenek "B" şıkkıdır.