Osmanlı Merkez ve Taşra Teşkilatı

Yanıt Açıklaması: Kapıkulu ordusu, Selçukluların hassa ordusu örnek alınarak kurulmuştu.

Yanıt Açıklaması: Pâdişah hasları ile sultan ve vezir vakıflarından başka; vezir, beylerbeyi, sancakbeyi, nişancı, defterdâr, divan kâtipleri, çavuşlar, çeribaşları, subaşılar ve dizdarlar vb. gibi yüksek rütbeli idâre âmirleri ile diğer memûr ve askerlerin has ve zeâmetleri, idârî ve mâlî bakımdan bâzı imtiyazlara sâhip serbest timar olarak muâmele görmektedir. Buna göre doğru cevap A (Sipahiler) şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: . Günümüzde “Adalet Mülkün Temelidir” şeklinde bir özdeyiş olarak yaşayan bu kavram başlıca beş unsurun birbirleriyle bağlantılarını ifade eder: Mülk yani hükümdarlık ve devlet; Asker /Kuvvetli bir Ordu; Hazine /Güçlü bir ekonomi; Reaya /Müreffeh bir halk; ve Adalet .Bir daire oluşturan bu kavramlaştırmada her bir unsur önemlidir ve bir zincirin halkaları gibidir. Ne var ki en temel iki unsur mülk ve adalet unsurlarıdır.

Yanıt Açıklaması: Ertuğrul Gazi'nin babası Gündüz Alp'tir.

Yanıt Açıklaması: Divân-ı Hümâyun Osmanlı devletinin klasik döneminde XV. yüzyıldan XVII. yüzyıl ortalarına kadar en önemli yürütme ve danışma organıdır. Divan kelimesinin (topluluk, toplanma, toplantı) aslı Aramicedir. Sasanîlerde devlet yönetimi ile ilgili bir terim olarak kullanılan divan, Arapça’ya Farsça’dan geçmiştir.

Yanıt Açıklaması: Zeamet, geliri 20 bin ila 99.999 akçe arasında olan dirliklere verilen isimdir

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Osnmanlı Devlet'inde saray harem, enderun (iç k›s›m) ve birun (d›fl k›s›m) bölümlerinden meydana gelir. Buna göre doğru cevap A (Enderun) şıkkıdır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Amasya (tahtgâh-ı kadim) ve Manisa (darü’l-mülki kadime)’nin önemi, Yavuz Sultan Selim’in kardeşlerine karşı taht mücadelesi ve özellikle Kanunî devrinde şehzade Bayezid ile şehzade Selim arasındaki rekabette daha açık olarak ortaya çıktı. Manisa’nın İstanbul’a daha yakın olması sebebiyle daha avantajlı bir şehzade merkezi olduğu söylenebilir. Darü’l-mülk-i kadime: eski bir devlet merkezi; Manisa’nın Saruhanlıların taht şehri olduğunu ifade etmek için kullanılmıştır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Sâlyânesiz eyaletler: Sâlyânesiz eyaletler timar sisteminin uygulandığı eyaletlerdi. Buralarda tahrir yapılıyor ve tahrir sırasında eyaletin geliri has, zeamet ve timar şeklinde dirliklere ayrılıyordu.

Yanıt Açıklaması: Sancakbeyi, sancağındaki timarlı sipâhilerin ve zâimlerin tabii komutanıdır

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Koçi Bey’e ait olan risale en meşhuru olanıdır. Koçi Bey, devletin uğradığı askerî bozgunlarla iç isyan ve karışıklıkların sebepleri ve devlet işlerinde alınması gerekli ıslahat tedbirleri hakkında IV. Murad’a (1623-1640) takdim ettiği layihada timar sistemindeki bozuklukları etraflıca ele almıştır.

Yanıt Açıklaması: Yayalar, isimlerinden de anlaşılacağı üzere piyâde birliklerdi. Başlarında yayabaşı veyâ çeribaşı adlı bir komutan bulunmakta ve onbaşı, yüzbaşı, binbaşı gibi rütbeler taşıyan daha alt seviyede komutanlar tarafından yönetilmekte idiler. Müsellemler ise, sipâhi, yâni atlı birliklerdi.

Yanıt Açıklaması: Beylerbeyi Enderun görevlileri arasında yer almaz.

Yanıt Açıklaması: İhtisas medreselerinden diğeri Darü’l-Kurralar’dır. Kur’an-ı Kerim’in doğru okunuşu ile Hz. Peygambere dayanan okuyuş rivayetlerini öğretmek üzere açılmışlardır. İlki Yıldırım Bayezid tarafından Bursa’da açılmıştır. Genellikle cami hizmetlileri buralardan yetişirlerdi. Ders kitabı olarak Muhammed b. Muhammed el-Cezeri’nin “el-Cezeri” diye şöhret bulan eseri ile ilm-i kıraatta Ebu Muhammed eş-Şatıbî’nin “Şatîbiye” diye şöhret bulan “Kaside-i Lâmiye”si okutulurdu.

Yanıt Açıklaması: Fetihlerin sistemli bir şekilde sürdürülebilmesi için düzenli askerî birliklere ihtiyaç vardı. Bu ihtiyaç, kapıkulu ve timarlı sipâhi ordusunun kurulmasına kadar yaya ve müsellem adıyla bilinen askerî birliklerce karşılanacaktır.

Yanıt Açıklaması: Taht çekişmelerinin devletin ve ülkenin bölünmesine yol açması ihtimaline karşı tahta geçen hanedan mensubunun diğer kardeşlerini veya varsa amca ve amca çocuklarını katlettirmesi yani “kardeş katli” uygulaması, Fatih Kanunnamesinde yer almıştır.

Yanıt Açıklaması: Divan’ın vezirler dışındaki üyeleri, Rumeli ve Anadolu kazaskerleri, Nişancı, Rumeli ve Anadolu Defterdarları idi. Kazaskerler ilmiye sınıfının tayin, azil vb. işleriyle, şer’î konularda intikal eden davalara bakarken Müf­ti-yi Kanun olarak tanımlanan Nişancı kanunların tedvini, tahrir işlemleri vb.nin yanında ferman  ve beratlara Padişahın tuğrasınıçekmekle yükümlüydü. Nişancı ve emri altındaki reisülküttab Divan bürokrasisini idare ederdi. Defterdarlardan Rumeli Defterda rı aynı zamanda Başdefterdar idi. Devletin malî işlerinde Padişahın vekili olan defterdarların emri altında giderek gelişen bir bürokratik aygıt, maliye kâtipleri vardı. Yeniçeri Ağası vezirliğe yükselince Divan üyesi olurdu. XVI.yüzyılda Osmanlı donanmasının gelişmesine paralel olarak Kaptan­ı Derya da Divan üyesi oldu. Rumeli Beylerbeyi ise İstanbul’da bulunduğu zamanlarda Divan toplantılarına katılırdı.