Türkiye Selçuklu Tarihi

Yanıt Açıklaması: Sultan I. İzzeddîn Keykâvus hâkimiyetini sağlamlaştırıp iç işlerini yoluna koyduktan sonra ilk seferini Karadeniz sahilinde önemli bir liman şehri olan Sinop üzerine düzenlemiştir.

Yanıt Açıklaması: Moğol istilasından sonra baş gösteren Türkmen isyanları neticesinde Batı-Anadolu’da teşekkül eden beylik, XIII. asrın ikinci yarısından XIV. asrın sonlarına kadar, La^dik (Denizli) merkez olmak üzere Honaz ve Dalaman civarında hüküm sürmüştür. Beyliğin kurucusu bir uç gazisi olan Mehmet Bey’dir.

Yanıt Açıklaması: II. Keyhüsrev babası Alâaddin Keykubâd'a karşı Celâleddin Harizmşah ile ittifak etmemiştir.

Yanıt Açıklaması: Sultan I. Gıyaseddi^n Keyhüsrev’in üç oğlundan en büyüğü olan I. İzzeddi^n Keyka^vus’un çocukluğu hakkında fazla bilgi yoktur. Süleymanşah’a karşı tahtını kaybeden babası ve kardeşi Keykuba^d’la birlikte İstanbul’a (Bizans’a) gittiği bilinmektedir. I. Gıyaseddi^n Keyhüsrev sürgünden dönüp yeniden tahta oturunca (1205- 1211) büyük oğlu Keyka^vus’u Malatya melikliğine tayin etti. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Sühreverdiyye: Ortaçağ islam dünyasının önemli tarikatlerinden Sühreverdîliği Türkiye’ye Şihabüddin Ömer Sühreverdî (ö. 1234) getirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Büyük Selçuklu Devletinin bölgesel bir uzantısı olan Türkiye Selçuklu Devleti, 2. Selçuklu hanedanından Kutalmışoğulları tarafından kurulmuştur. Süleymanşâh ve kardeşleri, Mikâiloğulları ile yollarını ayırarak Anadolu’da bağımsız bir devlet kurmayı başarmışlardır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Kösedağ Savaşı

Yanıt Açıklaması: Amid Eyyübiler'den alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Baybars Moğol ordusunu Ayn-ı Câlût denilen yerde yenilgiye uğratan Memlûk komutanıdır. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: XIII. asrın ikinci yarısından itibaren Beyşehir, Seydişehir, Ilgın, Bolvadin ve Akşehir civarında, yaklaşık 40 yıl kadar hüküm sürmüş bir beyliktir. Mübarizüddîn Mehmet, 1314 yılında Anadolu’ya gelen Emir Çoban’a itaat arzedenler arasında bulunuyordu. Mehmet Bey 1320’de vefat edince yerine geçen oğlu II. Süleyman, Moğol valisi Timurtaş tarafından Beyşehir Gölü’ne atılarak öldürüldü (1326).

Yanıt Açıklaması: Bir yerin vergilerinin elde edilecek gelirlere göre değil de, önceden takdir edilen ve peşin olarak ödenen bir miktar karşılığında birisinin tasarrufuna bırakılmasına İltizâm adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Buna göre; Venedik Dukası ve onun yerine geçecek despotlarla, Suriye ve başka yerlerdeki bütün Venedikli tüccarlarla, iki yıllık bir anlaşma yapıldı. Buna göre Selçuklu ülkesinde Venedikli tüccarlardan yüzde iki (%2) den fazla vergi alınmayacağı gibi, kıymetli taş ve inci, işlenmiş veya ham gümüş ile altından, zahireden gümrük vergisi alınmayacaktı. Yine Venedik’e ait bir gemi Keykuba^d’ın ha^kimiyetindeki sahillerde batacak veya sald›r›ya uğrayacak olursa malları sahiplerine iade edilecekti. Düşmanları tarafından takip edilen Venedik gemilerinin Türkiye Selçuklu limanlarına sığınmasına da müsaade edilecekti.

Yanıt Açıklaması: İmparator İoannes, Sultan Mesud’dan beklediği yardım gelmediği için Çankırı kuşatmasını kaldırmak zorunda kaldı. Kışı burada çok zor şartlarda geçiren İmparator, Çankırı’yı tekrar kuşatıp aldı. Bu kuşatmalarda Bizans ordusuyla doğrudan savaşa girmeyen Türkler, onun çekilmesinden sonra kaybettikleri yerleri geri aldılar. Mesud ve Melik Muhammed, İoannes’in Kilikya’ya seferine çıkmasından (1137) faydalanıp Bizans topraklarında fetihlerini genişlettiler.

Yanıt Açıklaması: Dulkadiroğulları Beyliği: Oğuzların Bozok koluna mensub olan Zeyneddîn Karaca tarafından 1337 yılında, Maraş-Elbistan havalisinde kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: İkinci Haçlı Seferinin sebebi, Büyük Selçuklu Tarihi dersinde de görüldüğü gibi, Musul atabeyi İmadeddin Zengi’nin Urfa’yı fethi (24 Aralık 1144) idi. Bunun üzerine Urfa’nın kurtarılması için yeni haçlı ordularının gönderilmesi çağrısı yapıldı. Fransa kralı VII. Louis ile Alman imparatoru III. Konrad’ın haçlı yemini etmesiyle ilk defa krallar sefere katılmış oluyordu. Alman ve Fransız ordularının mevcudu devrin kaynaklarında farklı olmakla birlikte, yüzbinlerle ifade edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Hatta vezir başta olmak üzere nâib-i saltanat ve atabegler sultan tarafından değil İlhanlılar tarafından seçilmeye başlandı. Daha da ileri gidilerek sultanın vezirinden başka İlhanlılar da kendilerine bağlı ikinci bir vezir, nâib-i saltanat ve atabeg tayin etmeye başladılar. Dolayısıyla devlet adamlarının icraatları genelde Selçuklu Devletinin ve ülkesinin menfaatlerinden çok İlhanlıların menfaatleri doğrultusunda olmuştur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İltizâm, bir yerin vergilerinin elde edilecek gelirlere göre değil de, önceden takdir edilen ve peşin olarak ödenen bir miktar karşılığında birisinin tasarrufuna bırakılmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Moğollara karşı harekete geçildi. Kervan yolunu takip ederek ilerleyen Selçuklu ordusu Kösedağ mevkiine gelince otlak ve sulak bir mevkide, arkası Kösedağ’a dayalı olarak uygun bir yerde ordugâh kurma imkânı buldu. Süratle Erzincan’ıgeçip Sivas’a doğru ilerleyen Moğollar da Selçuklu ordusuna yakın Akşehir ovasına ulaştılar. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: A, C, D ve E seçeneklerinde verilen olaylar I. Kılıç Arslan döneminde meydana gelmiştir. Süleymanşah'ın Bizansla yapılan Drakon Çayı Anlaşması imzalamasının nedenlerinden birisi de Büyük Selçuklularla yaşadığı rekabettir. Süleymanşah bu anlaşmayı imzalayarak doğu ve güneydoğuya yönelik hedeflerine yönelmiştir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Reisleri Kayır Han, Sadeddin K ö pek tarafından hapse atılınca, aynı akibete uğramaktan korkan diğ er H ârizmliler, hemen toplanı p T ürkiye sınırlarını terk etmek üzere harekete ge ç tiler. Doğru cevap B şıkkıdır.