Orta Çağ ve Yeni Çağ Türk Devletleri Tarihi

Yanıt Açıklaması: Doğru seçenek A şıkkında verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Uzun Hasan Bey’in Karamanoğulları topraklarında nüfuz sahibi olmaya çalış- ması, Trabzon’un fethini önleme gayretleri, Osmanlılara karşı Venediklilerle ittifaka girişmesi, hatta Osmanlı topraklarına zaman zaman taarruz etmesi, bu devlet ile ilişlkileri savaş noktasına getirdi. Avrupa saraylarında, Fatih Sultan Mehmed’den ayırmak için “Küçük Türk” diye adlandırılan Uzun Hasan Bey’in Osmanlı Devleti’ne karşı rekabete girişmesi heyecanla ve ümitle karşılandı. Bu yüzden doğru cevap D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Babür, iyi bir teşkilatçı, devlet adamı,  strateji uzmanı ve komutan olmasının yanında kılıç kullanma, ok atma, ata binmede de mahirdi. O, aynı zamanda Türkçe ve Farsçayı mahirane kullanan ve yazdıklarıyla dünya edebiyatına bu anlamda eşsiz eserler bırakan bir şair ve yazar, tabiat aşığı ve dikkatli bir seyyahtı. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Ürgenç gibi büyük merkezlerde ticari faaliyetin yarattığı oldukça geniş ve canlı şehir hayatı, göçebelere karşı bir savunma hattı olarak kurulmuş ribatlarda devam eden cihat kültürü, Harezmlilerde bir çeşit yerel bir vatanperverlik yaratmıştı. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Bu sıralarda Akkoyunluların başında Tur Ali Bey bulunduğu için, onlar Tur Aliler olarak da bilinmekteydiler.

Yanıt Açıklaması: II. İsmail’in 23 Kasım 1577’de ölümü pek çok açıdan karanlık kalmışsa da gerek saray çevresinde gerekse halk arasında memnuniyetle karşılanmıştır. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Doğru seçenek E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: 1598’de İstanbul’da imzalanan Ferhad Paşa Antlaşmasıyla Azerbaycan, Dağıstan, Şirvan, Karabağ, Gence, Bağdat, Luristan, Kürdistan bölgeleri Osmanlı hakimiyetine girdi. Ayrıca Osmanlılar, İran’da okunan hutbelerde ilk üç halifeye lanet okunmaması şartını da koydurdular. Bu antlaşma ile batı yönünden gelecek tehlikeler ortadan kalktığı için Şah Abbas derhal doğuya yönelip, neredeyse on yıldır Horasan’ı ellerinde tutmakta olan Özbeklerin üzerine yürüdü.

Yanıt Açıklaması: Döğer boyundan Esük adlı bir beyin oğlu olan Artuk, 1063 yılında Sultan Alparslan’ın hizmetine giren ve Malazgirt Zaferi’nden sonra onun emriyle Anadolu’ya geçerek Bizans’a karşı başarılı mücadelelerde bulundu. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Cihan Şah’ın ölüm haberi Karakoyunlu beyleri tarafından duyulunca Makü’de hapiste bulunan Hasan Ali’yi hapisten çıkararak hükümdar yaptılar.

Yanıt Açıklaması: İltutmuş'un yönetiminde en iyi kişinin kızı olacağını belirtmesi cinsiyetten çok yönetim kabiliyetine önem verdiğinin göstergesidir.

Yanıt Açıklaması: Kıpçak seferi sırasında Moğollar ile karşılaşan Harezmşahlar, Moğollara elçi göndermişti. Moğollar bunun üzerine Harezmşahlara bir heyet gönderdi. Bu heyet Moğolların Harezmşahlarla dostluk ve ticaret ilişkisi kurmak istediğini belirtti. Bunun üzerine Moğollar ve Harezmşahlar arasında bir anlaşma yapıldı. Ancak anlaşmadan kısa bir süre sonra Harezmşahlar ülkesine gelen bir kervan Otrar’da, casusluk töhmeti ile tutuklanıp bütün mallarına el konulduktan sonra, tacirler ve kervancılar öldürüldü. Bu olay tarihe “Otrar Hadisesi” olarak geçti.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Hümayûn tahta çıktıktan bir süre sonra Afgan Sur kabilesinden Şir Şah Surî isyan etmiş, büyüyen isyan sonucunda Hümayûn Hindistan’ı terk ederek İran’a sığınmak zorunda kalmıştır.Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Harezm sahasında Sünniliğin eskiden beri hâkim olduğu bu sahada din âlimleri arasında kelam ilminin en rasyonalist bir mektebi (mezhebi) olan Mütezile XI. yüzyılda büyük bir gelişme göstermiş ve bu gelişme Moğol istilasından sonra da devam etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Fatih Sultan Mehmet 1461 yılında Trabzon şehrini fethetmiştir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Bu imparatorluğun kurucusu olan Babür merkezi Endican olan Fergana Hanlığının beyi Ömer Şeyh’in oğludur. Fergana hanlığı Çağatay neslinden gelen Moğol hanlığının parçalarından biridir. Babür’ün babası Ömer Şeyh, Timur neslindendir. Timurlu bir şehzade olan Fergana Hükümdarı Ömer Şeyh Mirza 1394’de öldü ve yerine oğlu 11 yaşındaki Babür’ü bıraktı. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Akkoyunlular, Otlukbeli Savaşı’nda (1473) büyük kayıpların yanı sıra Osmanlılara üç binden fazla esir verdiler.

Yanıt Açıklaması: İltutmuş’un Abbasi Halifeliği ile kurduğu ilişkiler de dikkat çekicidir. 1229 yılında Halifenin elçileri İltutmuş’a hilat ve menşur getirerek İltutmuş’un, Hint Sultanı ve fethettikleri yerlerin hükümdarı olarak tanındığını beyan etmişlerdi. Bu hareketin anlamı Delhi Türk Devleti’nin, Bağdat Halifesi’nce resmen tanınması demekti. Bu da Hindistan’da yeni kurulan devletin İslâm dünyası içerisindeki politik yerini aldığını göstermesi bakımından önemlidir.

Yanıt Açıklaması: Karakoyunluların, Timur’a karşı cephe almaları ve başarısız olmaları Akkoyunluların toprakların genişletmelerine kolaylık sağladığı  gibi önemli göç ve ticaret yolları üzerinde hâkim olmalarına, ekonomik ve beşerî kaynaklardan geniş ölçüde yararlanmalarına imkan verdi. Bu yüzden doğru cevap D' dir.