Orta Çağ ve Yeni Çağ Türk Devletleri Tarihi

Yanıt Açıklaması: Sultan Alparslan’ın komutanlarından Dilmaçoğlu Mehmed Bey tarafından kurulan bu mütevazı beylik, 1085-1192 yılları arasında Bitlis, Erzen ve Vestan’da hüküm sürmüş iken, Erzen kolu Moğollar devrine kadar yaşamıştır.

Yanıt Açıklaması: Tur Ali Bey, Bayburt hakimi Mahmud ve Erzincan Hakimi Ahi Ayna Bey ile kuvvetlerini birleştirerek 1348 yılında Trabzon üzerine de sefer düzenledi. Her ne kadar bu seferden beklenen başarıyı elde edemediyse de Trabzon imparatoru III. Aleksios’u iyice rahatsız etmişti. O, Akkoyun tehlikesinden kurtulabilmek için kız kardeşi Maria’yı Tur Ali Bey’in oğlu Kutlu Bey ile evlendirerek akrabalık kurdu.Bu yüzden doğru cevap D' dir.

Yanıt Açıklaması: Kalaçlar olarak da bilinen Kalcîler/Halcî’ler köken olarak Türk’tüler ancak uzun süredir Afganistan’da yaşadıklarından kısmen Afganlaşmışlardı. Bilinmeyen bir tarihte Türkistan’dan göç ederek bugünkü Afganistan’ın batısına; Ceyhun ile Sind nehirleri arasına yerleşen Kalaçlar Gazneli, Gurlu ve daha sonra bölgede kurulan diğer Türk devletlerinin tebaası olmuşlardı. Yine bu devletlerin Hindistan’a yaptıkları akınlarda yer alan Kalcîler, Delhi Türk Sultanlığının teşekkül ettiği sıralarda, özellikle Sind bölgesinde hatırı sayılır bir güce ulaşmış bulunuyorlardı.

Yanıt Açıklaması: Doğru seçenek A.

Yanıt Açıklaması: Kutlu Bey’in ölümünü fırsat sayan Erzincan beyi Mutaharten Akkoyunlu topraklarına saldırarak yağma ve talanda bulundu. Buna karşılık Pir Ahmet, büyük bir kuvvet toplayarak Mutaharten’i ağır bir yenilgiye uğrattı. Mutaharten yaralı olarak Erzincan’a çekildi. İntikamını alabilmek için Karakoyunlulardan yardım istedi. Karakoyunlu Mehmet Bey, Mutaharten ile kuvvetlerini birleştirerek Akkoyunluların üzerine yürüdü. Pir Ahmet savaşı kaybedip Kadı Burhaneddin’e sığındı. Bir müddet onun yanında kaldıktan sonra ülkesine döndü. 1394’te Kadı Burhaneddin’in Erzincan üzerine yaptığı sefere katılan Ahmet Bey, onun Mutaharten’e karşı elde ettiği başarılara büyük katkı sağladı.

Yanıt Açıklaması: Doğru seçenek A şıkkında verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Harezm’de çıkarılan isyanı Sancar’ın yardımı ile bastıran ve 1128’de ölümüne kadar bu vazifede kalan Kutbeddin Muhammed, Harezmşahlar sülalesinin gerçek kurucusu sayılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kutlu bey 1389’da öldü. Cenazesi Bayburt’un Sinor köyüne defnedildi. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Tıp konusunda en önemli şahsiyetlerden biri, Herat ve Rey’de tahsil görmüş olan Muhammed Hüseyin Nurbahşî Bahaüddevle idi. Onun, 1501’de yayınladığı Hülasatü’l-Tecarüb adlı eseri kısa sürede şöhret sahibi olmasını sağladı. Meşhed’deki şifahanede çalışan İmadeddin Muhammed Şirazî ise 1569’da yazdığı risalesinde özellikle frengi hastalığının tedavisinden bahsetti. Şah I. Abbas zamanında Safevî sarayında çok sayıda tabip bulunuyordu. Bununla birlikte özellikle devletin çöküş sürecine girmeye başlamasıyla, pek çok tabip Hindistan’a göç etti. Bunlar arasında Elfazü’l-Adviye ve Dara Şukuhi adlı risalelerin müellifi Nureddin Muhammed de bulunuyordu. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Gazne ve havalisi Alâeddin Muhammed döneminde 1215 yılında Harezmşahların idaresine geçmiş ve idaresi Alâeddin Muhammed’in büyük oğlu Celaleddin’e verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Akkoyunlular, Otlukbeli Savaşı’nda (1473) büyük kayıpların yanı sıra Osmanlılara üç binden fazla esir verdiler.

Yanıt Açıklaması: sdhffffffffffffff

Yanıt Açıklaması: Babür 1483 yılında doğmuş ve 1530 yılında ölmüştür.

Yanıt Açıklaması: Hümayun'dan sonra Babür tahtına Ekber geçmiştir.

Yanıt Açıklaması: Artuk Bey’in en büyük oğlu Sökmen tarafından Hasankeyf’de ( Hısn-ı Keyfâ) da kuruldu. Sökmen 1103 yılında Diyarbekir havalisinin büyük bir kısmını kendisine bağladı. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Kara Yülük 1407’de Memlük Sultanı’na karşı isyan ederek emirliğini ilân eden Cekem’in isyanını bastırdı. Bu sayede Ruha (Urfa) ve çevresindeki nüfuzu arttı. Bu sırada Cekem’in zulmüne uğrayan Bayat ve İnallu aşiretlerinin bir bölümü Akkoyunlu konfederasyonuna/boylar birliğine dâhil oldu.

Yanıt Açıklaması: Uzun Hasan Bey 1460’ta Osmanlıların elinde bulunan Koyulhisar'ı topraklarına katmıştır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Şahruh güçlükle kazandığı zaferden sonra kendilerine bağlı kalmak şartıyla Karakoyunlu topraklarını Kara Yusuf’un oğulları arasında paylaştırdı. Amacı kardeşler arasında rekabet yaratarak devletin zayıflamasını sağlamaktı. Nitekim bu planda da başarılı oldu. Doğru Cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: İlgazi, Antakya hâkimi Roger komutası altındaki Haçlı ordusunu Tellafrin vadisinde büyük bir bozguna uğrattı. Roger bu savaşta öldü (Haziran 1119). İslâm aleminde büyük sevinç yaratan bu zafer neticesinde Halep, Haçlı tehdidinden kurtuldu. Doğru yanıt “B” şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Cüneyd’in şeyhliğine karşı çıkan amcası Cafer, Karakoyunlularla işbirliği yaparak onun Erdebil’den uzaklaşmasını sağladı.