Osmanlı Türkçesi 1

Yanıt Açıklaması: Seçeneklerdeki kelimeler sırasıyla; dişçi, gitmek, Türkçe, akılsız, evdeki biçimindedir. Açıklamaya uygun olan kelime gitmek kelimesidir.

Yanıt Açıklaması: Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Seçeneklerdeki eklerin hangi kişiler için kullanıldığı şöyledir: ديلر 3. çoğul kişi, دق 1. çoğul kişi,  دی III. tekil kişi, دم I. tekil kişi. 2. Çoğul şahıs kişi eki için kullan yapı ise دكز  biçimindedir. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Kelimeleri oluşturan ses ve mana olmak üzere iki temel hususiyet vardır. Kelimeler seslerin birleşiminden oluşur. Buna lafz (ağızdan çıkan sesler öbeği) denir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Türkçesi Alfabesinin temeli 28 harfli Arap alfabesine dayanır. Arap alfabesinde bulunmayan bazı sesler İranlı ve Türkler tarafından ilâve edilerek geniş Osmanlı Türkçesi Alfabesi oluşturulmuştur.

Yanıt Açıklaması: 1. Türkçe kelimenin ilk hecesinde ünlü düz ise, sonraki ünlüler de düz olur: bıçak بيچاق dirilmek ديرملك 2. Türkçe kelimenin ilk hecesinde ünlü yuvarlak ise İkinci hecenin dar ünlüsü yuvarlak olur, sonraki hecelerin de ünlüleri darsa, uyum ileri doğru işler: örtülü اورتولو görüşüldü كوروشلدى İkinci hecenin ünlüsü düz-genişse öylece kalır ve kendisinden sonraki hece ünlüleri de ona uyar. ölecekler اوله جكلر göremedi كورمد

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Türkçesinde kelime sonundaki ünsüzler sakin (cezm) okunur ve birleşim kurallarına göre doğru yazılış مات 'tır.

Yanıt Açıklaması: Türkçede dilek-şart kipi –sa/–se eklerinden oluşur ve سه şeklinde tek şekilli olarak yazılır. كيرسك   kelimesinde güzel he gösterilmeden yazılmıştır. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Seçeneklerdeki fiilleri yazılışları ve okunuşları şöyledir: كوشماليسين koşmalısın (gereklilik kipi), يورو yürü (emir kipi), انلاماكتاسين anlamaktasın (şimdiki zaman çekimi) ve اغلاياييم ağlayayım (istek kipi).  چاليشساك çalışsak fiili ise dilek-şart kipi ile çekimlenmiştir. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Seçeneklerdeki fiillerin okunuşları ve kişi çekimleri şöyledir: کچملییز geçmeliyiz I. çoğul kişi çekimi,قوشمالییز koşmalıyız I. çoğul kişi çekimi, ایچملیلر içmeliler III. çoğul kişi çekimi, کچملیسکز geçmelisiniz II. çoğul kişi çekimi. ایچملییم içmeliyim fiili ise I. tekil kişi ile çekimlenmiştir. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Üç döneme ayrılan Batı Türkçesinin ilk dönemine Eski Osmanlıca, Eski Türkiye Türkçesi veya Eski Anadolu Türkçesi adları verilir. Bu dönem Anadolu Selçukluları, Beylikler Çağı ve Osmanlı Devletinin İstanbul’un fethine kadar olan zamanı içine alır. Sözü edilen dönem Osmanlının kuruluş dönemidir. İkinci dönem, Klâsik Osmanlı Türkçesi adıyla anılmakta olup 15. yüzyılın ortalarından 19. yüzyıla kadar devam eder. Üçüncü dönem ise “Yeni Osmanlı Türkçesi” adıyla anılmakta olup Tanzimat’tan 1908’e yani ikinci meşrutiyete kadar gelir. Daha sonraki dönem ise “Yeni Türkiye Türkçesi” olarak adlandırılır.

Yanıt Açıklaması: Seçeneklerdeki kelimelerin okunuşu şöyledir: قوشمشسكز koşmuşsunuz, كلمشز gelmişiz, یورومشسك yürümüşsün, طورمشم durmuşum. قيرميشيم kelimesindeki ye ler fazlalıktır. Kelimenin doğru yazılışı قيرمشم biçiminde olmalıdır. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: معلومات-Malûmât Arapça ek almıştır. Diğer seçenektekiler, Türkçe yapım ve çekim ekleri almışlardır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: بوزلمق sözcüğü “boz” eyleminin üzerine gelen “–l” fiilden fiil yapma eki almış ve “bozulmak” olmuştur. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Türkçesi alfabesinde yer aldığı halde Türkçe kelimelerin yazılışında kullanılmayan harfler vardır. Bunlar: ? peltek se, ? ha, ? hı, ? peltek z (zel), ? ze, ? je , ? sad, ? dad, ? tı, ? zı, ? ayın, ? gayın harfleridir. Bunlardan ? peltek se, ? ha, ? zel, ? dad, ? ayın harfleri yalnızca Arapça kelimelerde ve kimi Farsça kelimelerde bulunur. ? hı Arapça bir harf olup Türkçe kelimelerde bulunmaz. Ancak bazı Anadolu ağızlarında ve kimi Farsça kelimelerde bulunur. ? zel Arapça’dır ancak kimi Farsça kelimelerde de görülür. ? je Farçadan Osmanlıcaya geçmiştir. ? sad, ? tı, ? zı, ? ayın, ? gayın harfleri bazı Türkçe kalın sıradan kelimelerde kullanılır. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: i-mek fiilinin dört çekimi vardır: şimdiki zaman, görülen geçmiş zaman, öğrenilen geçmiş zaman ve şart. A) خسته یدم (hastaydım) i-mek görülen geçmiş zaman B) قالاجقلر (kalacaklar) gelecek zaman eki C) خسته یمشم (hastaymışım) i-mek öğrenilen geçmiş zaman D) آليرسه م (alırsam) i-mek şart E) آتیوردم (atıyordum) i-mek şimdiki zaman

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Türkçesi döneminde bilhassa Arapça ve Farsçadan alınan kelime ve gramer unsurları, Anadolu’da yaşayan farklı dillerden etkilenmeler vb. sebeplerle dil bir hayli gelişmiş ve değişmiştir. Sözü edilen dönemde, Türkçe yönünden sade anlaşılır metinlerin yanında Arapça ve Farsça unsurlarla dolu belli bir kesimin anlayabileceği metinler de yazılmıştır. Hem manzum hem de mensur olarak yazılan metinlerde sade, orta ve süslü dillerle eserler telif edilmiştir. Dinî metinler sade ve orta seviyede bir dille kaleme alınırken edebî metinler her üç seviyede de kaleme alınmışlardır.

Yanıt Açıklaması: ترك sözcüğünün okunuşu "terk"tir.

Yanıt Açıklaması: Arapça kelimelerde yan yana gelen aynı ünsüzlerin tek harf yazılıp iki harf okunması için kullanılan şedde işareti Türkçe kelimelerde umumiyetle kullanılmaz. Yerine şeddeli olması gereken harf iki kere yazılır. Buna göre "elli" sözcüğünün yazılışı آللى şeklindedir. Doğru yanıt "D" şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Seçeneklerdeki kelimelerin okunuşları ve aldıkları ekler şöyledir: بنده bende (I. tekil kişi zamiri + bulunma hâli eki), بنجه bence (I. tekil kişi zamiri + eşitlik hâli eki),بزده bizde (I. çoğul kişi zamiri + bulunma hâli eki), بزی bizi (I. çoğul kişi zamiri + yükleme hâli eki). بکا bana (I. tekil kişi zamiri + yönelme hâli eki). Doğru cevap A’dır.