Büyük Selçuklu Tarihi

Yanıt Açıklaması: Gazneliler, Dandanakan Savaşı sonucunda en önemli eyaletlerinden olan Horasan ve Harizm’i kaybettiler. Ancak Afganistan ve Kuzey Hindistan’da bulunan topraklarına çekilip 1187 yılına kadar siyasî varlıklarını sürdürdüler.

Yanıt Açıklaması: C¸ağrı ve Tuğrul Beyler idaresindeki Selçuklular, artık Harizm ve Maveraünnehir’de kalmanın dayanılmaz zorlukları karşısında 1035’in Mayısında göç etme konusundaki tecrübelerini hayata geçirerek Horasan’a göç etmişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Selçuklular, Büyük Selçuklu Devleti’ne bağlı olmak üzere bazı hanedanlar kurmuşlardır. Bunların ilki hemen Danda^naka^n’dan sonra Kavurt Bey’in fethettiği Kirman’da kurduğu meliklik; ikincisi Sultan Melikşah’ın 1078 tarihinde kardeşi Tutuş’u Şam (Suriye)’a tayin etmesi üzerine kurulan Suriye Selçuklu Melikliği; üçüncüsü Sultan Sancar’ın,1119’da yeğeni Mahmud’u Irak’a sultan tayin etmesiyle kurulan Irak Selçukluları; sonuncusu ise Kutalmışoğlu Süleyman Şah’ın 1075 yılında İznik’i fethederek Büyük Selçuklular’dan bağımsız, onlarla rekabet ha^linde kurduğu Türkiye Selçukluları hanedanlarıdır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Tuğrul Bey, 1063 yılında vefat ettiği zaman kendi çocuğu olmadığından, annesiyle evli bulunduğu Çağrı Bey’in oğlu Süleyman’ı veliaht tayin etmişti. Bu sırada Girdkûh’da Kutalmış’la savaşmakta olan vezir Amidülmülk Kündürî, sultanın vefatını haber alır almaz Rey’e döndü. Süleyman’ı tahta çıkarıp adına hutbe okuttu.

Yanıt Açıklaması: Marmara kıyılarına ulaşan Afşin, İmparator’u Erbasan’ı iade etmemesi durumunda, mevcut anlaşmayı bozarak ülkesini yağmalamakla tehdit etti. Nitekim İmparatordan red cevabı alan Afşin, Honaz’a kadar akınlarda bulundu. Çok miktarda ganimetlerle birlikte dönerken ağır kış şartları sebebiyle kayıplara uğradı. Yine de Türk akınlarının üssü olan Ahlat’a döndü. Doğru yanıt “A” şıkkıdır

Yanıt Açıklaması: Sürekli burnu kanayan Sultan, havasının iyi geleceği düşüncesiyle Rey’e bağlı bir köye götürüldü. Ancak ağırlaşınca taht-ı revanla, Rey dışındaki yazlık saraya nakledildi ve 4 Eylül 1063 Cuma günü 70 yaşında iken vefat etti.

Yanıt Açıklaması: Selçuklu devletinde Çağrı Bey ve Musa Yabgu’ya verilen imtiyazların, daha Tuğrul Bey zamanında kısıtlanması yoluna gidilmiştir. Sultan Alp Arslan zamanında imtiyazların kısıtlanması politikası daha da yerleşerek, giderek daha merkeziyetçi bir yapı ortaya çıkmıştır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Bağımsız hükümdarlar tarafından günde beş ezan vakti, vasallar ise üç vakit saraylarının kapısında davul (tabl) vurdurmalarına nevbet adı verilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Tuğrul Bey'in dedesi Selçukluların isim babası Selçuk Bey'dir. Onun oğlu ve Tuğrul Bey'in amcası Musa Yabgu'dur. Tuğrul Bey'in kardeşi ise Çağrı Bey'dir ve Çağrı Bey'in oğlu ise Kara Arslan Kavurt'tur. Saltuk Buğra Han ise Karahanlılar ailesinden gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Sultan Melikşâh bundan sonra devletin başkentini Rey’den İsfahân’a taşıdı. Şehir yeni inşa edilen iki kale ile daha korunaklı hâle getirilirken cami, mescid, medrese ve hankâh gibi eserlerle adetâ yeni baştan imar edildi. Böylece doğu sınırlarını tahkim ve ülkesinin işlerini tanzim eden Melikşâh, dikkatini batıdaki gelişmelere çevirdi.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Kudüs önlerine gelen Haçlı orduları Fatımîlerin idaresinde bulunan şehri 15 Temmuz 1099 yılında ele geçirdiler. Dönemin kaynakları Haçlıların şehirdeki Müslüman, Yahudî, ve hattâ doğulu Hristiyanlara karşı büyük vahşet sergilediklerini belirtirler.

Yanıt Açıklaması: Ani’nin savunmasından sorumlu komutanların iç kaleye çekilmesi ahâlinin direncini kırdı. Yeniden saldırıya geçen Selçuklu ordusu saman ve toprak çuvallarıyla hendeği doldurmak suretiyle Ani’ye girdi. On binlerce insanın toplanmış olduğu ifade edilen şehirde pek çok esir ve ganimet alındı (16 Ağustos 1064). İç kale de çetin bir direniş göstermekle birlikte kumanda ettiği saldırılar sonucunda, çaresiz cizye ödemeyi kabul ederek teslim oldular.

Yanıt Açıklaması: Çağrı ve Tuğrul Beyler idaresindeki Selçuklular, artık Harizm ve Maveraünnehir’de kalmanın dayanılmaz zorlukları karşısında bu tecrübeyi hayata geçirerek Horasan’a göç ettiler (Mayıs 1035).

Yanıt Açıklaması: Halife’nin aslında tahakkümünden bıktığı Büveyhoğulları lehine arabuluculuk teşebbüsünün arkasında, iki hükümdarı birbirine karşı kullanmak suretiyle, kendi durumunu kuvvetlendirmek siyaseti yatmaktaydı.Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Sultan Melikşâh bundan sonra devletin başkentini Rey’den İsfahân’a taşıdı. Şehir yeni inşa edilen iki kale ile daha korunaklı hâle getirilirken cami, mescid, medrese ve hankâh gibi eserlerle adetâ yeni baştan imar edildi. Böylece doğu sınırlarını tahkim ve ülkesinin işlerini tanzim eden Melikşâh, dikkatini batıdaki gelişmelere çevirdi. Başkentin naklinde bu yöndeki olayları daha yakından izlemek düşüncesi de etken olmuştur. Zira Anadolu ve Suriye’de, Selçuklu Devleti’ni yakından ilgilendiren gelişmeler yaşanmakta idi. Sultan, Kafkasya’da meydana gelen karışıklıklar nedeniyle 1076 ve 1079 yıllarında bizzât Kafkasya/Gürcistan üzerine sefere çıkarak bölgeyi itaât altına aldı. Doğru yanıt B’ dir.

Yanıt Açıklaması: Sözü edilen ilk savaş Selçukluların zaferiyle sonuçlanmış ve 1045 yılında olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Türkistan Seferi sırasında şehit edilen Alp Arslan, ölüm döşeğinde iken asker ve kumandanlardan veliahdı Melikşah’ı tahta geçirmeleri konusunda söz almıştır. Doğru cevap A seçeneğidir.