Büyük Selçuklu Tarihi

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Selçuklular 24 Oğuz boyundan biri olan Kınık’tan, Osmanlılar ise Kayı’dan geldiklerini kabul ederler.

Yanıt Açıklaması: Müsadere devlet memurlarının, görevleri sırasında makamlarının gücünü kötüye kullanarak haksız kazanç edindikleri gerekçesiyle, servetlerine el konulmasıdır.

Yanıt Açıklaması: Sancar, yeğeni Mahmud’un sultanlığını tanımadı. İmparatorluğun doğusunda kendisini Sultan ilan ettikten sonra yeğeni Mahmud’un üzerine yürüdü.Sancar, ordusunda bulunan kırk filin sağladığı üstünlükle, yeğenini yenilgiye uğrattı (14 Ağustos 1119). Mahmud bunun üzerine İsfahan’a çekildi. Bu sırada henüz hilafet tahtına oturan Müsterşid Billah da, Sancar adına hutbe okutmaya başladı. Böylece bu taht mücadelesini kazanan Sancar oldu. Doğru cevap C dir

Yanıt Açıklaması: İldenizliler Büyük Selçuklu Sultanlarının atabeyleri değillerdir.

Yanıt Açıklaması: Selçuklularda vezâret ve bürokrasinin teşekkülünde de, Sâsânî bürokrasisini taklit eden, Fars kökenli gulâm vezirlerin hakim olduğu Abbasî Devleti ile Sâmânî ve Gazneli çizgisi etkili olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Taberiye bölgesindeki sürekli savaş hali Dımaşk’ın ekonomik hayatına da büyük zararlar veriyordu. Zira zengin ticaret kervanlarının yağmalanması, ister istemez Dımaşk-Mısır kervan yolunu kullanım dışı bırakıyordu. Atabeyliğin ticarî çıkarlarını gözeten Toğtegin, bu yüzden Kralın teklifini kabul ederek on yıllık bir barış antlaşması yaptı.

Yanıt Açıklaması: Gazneliler Dandânakân Savaşı sonunda büyük bir yenilgiye uğrayarak  en önemli eyaletlerinden olan Horasan ve Harizm’i kaybettiler. Ancak Afganistan ve Kuzey Hindistan’da bulunan topraklarına çekilip 1187 yılına kadar siyasî varlıklarını sürdürdüler.

Yanıt Açıklaması: Selçukluların kurduğu devleti imparatorluğa götüren diğer bir önemli faktör,  pek tabiidir ki merkezî yönetimi güçlendirmiş olmalarıdır. Nitekim bunu en iyi başardıkları Sultan Melikşah döneminde imparatorluk her yönüyle zirveye çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Berkyaruk’un Tahta Çıkması ve Tutuş ile Rekabet, s.81

Yanıt Açıklaması: Oğuzlar geleneğe göre, Oğuz Kağan’ın iki ayrı eşinden dünyaya gelen altı oğlunun neslinden gelmektedirler. 24 Oğuz boyunun, Bozoklar kolunu oluşturan Günhan, Ayhan, Yıldızhan ve Üçoklar kolunu teşkil eden Gökhan, Dağhan, Denizhan’ın dörder oğlunun torunları oldukları kabul edilmektedir. Bu bilgilere göre Selçuklular’ın atası olan Kınık, Üçoklar’dan Denizhan’ın küçük oğludur. Osmanlılar ise Bozoklar’dan Günhan’ın büyük oğlu Kayı’nın soyundan gelmektedirler. Kaşgarlı Mahmud, Divanü Lûgat-it Türk adlı eserinde o günün tanığı olarak Kınık boyunu, Selçuklular’ın siyaset sahnesindeki büyük rolüne nazaran listenin başına koymuştur. Müslüman olmayan iki boyu ise listeye almamıştır.

Yanıt Açıklaması: Mahmud Arslan Han ölümüne kadar Sancar’a büyük bir sadakatle bağlı kaldı. Ancak bu durum Sancar’ın Türkistan’daki hadiselerin içerisine, gereğinden çok çekilmesine sebebiyet verdi.

Yanıt Açıklaması: Kavurt’un isyanına destek veren ve asi şehzâde Erbasgan’ın da eşi olan Gevher Hatun, Anadolu istikametinde Yabgulu Türkmenlere katılmak üzere çekilirken bertaraf edilmişti. Yabgulu Türkmenleri’nin Anadolu ve Suriye’de denetim dışı faaliyetleri Selçuklu sultanlarını rahatsız etmekteydi. Onların en büyük başbuğlarından olan Kutalmış’ın oğulları, Alp Arslan’a karşı girdiği taht mücadelesini kaybedince hapsedilmişlerdi. Kutalmışoğulları, Melikşâh’ın tahta geçtiği sırada yaşanan karışıklıklardan yararlanarak hapisten kaçmış veya kaçırılmışlardı. Nitekim Güney Anadolu bölgesinde kısa bir süre faaliyette bulunduktan sonra, Suriye’de Büyük Selçuklu aleyhtarı bir mücadeleye karıştılar. Bu olayda bir kardeşi yeniden hapse düşen Süleymanşâh, Halep-Antakya üzerinden Bizans topraklarına doğru ilerledi. 1075 yılında Bizans’a ait İznik (Nikia)’i fethederek kendisine merkez yaptı. Kutalmış’ın oğlu olma ayrıcalığı Süleymanşah’ı, kısa zamanda bir cazibe merkezi ve dolayısıyla etkili bir güç hâline getirdi. Nitekim Süleymanşah 1078 yılında, Erbasgan’ın ara buluculuğu ile Nikephoros Botaniates’e askerî yardımda bulunarak Bizans tahtını ele geçirmesini sağladı. Doğru yanıt E’ dir.

Yanıt Açıklaması: Melikşah’ın Bağdat ziyaretinin bir sebebi de, kızı Mehmelek Hatun’un Halife ile evlenecek olması idi.

Yanıt Açıklaması: Türkistan Seferi sırasında şehit edilen Alp Arslan, ölüm döşeğinde iken asker ve kumandanlardan veliahdı Melikşah’ı tahta geçirmeleri konusunda söz almıştı. Sultan’ın ani ölümü, karışıklıklara meydan vermemek için bir müddet saklı tutuldu. Sonra devlet ileri gelenleri toplanarak 25 kasım 1072’de Melikşâh’ı tahta oturttular.

Yanıt Açıklaması: İslâm öncesi Türklerde hükümdarlık yetki ve gücünün veya siyasî iktidarın (kut) Tanrı tarafından verildiğine, yani hükümranlığın ilâhi bir kaynağa dayandığına inanılmaktaydı.

Yanıt Açıklaması: Katavan’dan sonra Maveraünnehir tabiatıyla Karahıtayların istila^sına uğradı. Böylece bütün Türkistan putperest bir kavmin idaresi altına girdi.

Yanıt Açıklaması: Tuğrul Bey, İslâm dünyasında itibar vesilesi olacağı düşüncesiyle, Halife el-Kâim’i zorla ikna ederek kızı ile evlendi.

Yanıt Açıklaması: Haçlılar ve Berkiyaruk Dönemi Haçlılarla Savaş, s.85

Yanıt açıklaması yok