Büyük Selçuklu Tarihi

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Kurucusunun adına nisbetle İldenizliler adı verilen atabeylik Azerbaycan/Arran, Cibal ve kuzeybatı İran’da hüküm sürmüştür. Şemseddin İldeniz aslen Kıpçak Türklerindendir. Selçukluların Irak, el-Cezire, Cibâl, Azerbaycan, Doğu Anadolu ve Kirman’da hâkimiyetinin sürmesi konusunda önemli hizmetleri oldu. Toprakları Harizmşah tarafından işgâl edildi.

Yanıt Açıklaması: Toğteginliler, 1104-1154 tarihleri arasında yaşamışlardır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Soruda verilen görevler Dîvân-ı arza aittir.

Yanıt Açıklaması: Meşhur İslâm âlimi Gazzalî, Nasihatü’l-Mülûk adlı kitabını, devlet işlerinde yol göstermek üzere Sancar için kaleme almıştı. Doğru cevap E dir.

Yanıt Açıklaması: Sultan Sancar 1157 yılında Mev’de vefat etmiş ve kendisi için hazırlanan türbeye defnedilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Kavurt, Melikşah’a isyan etti ve onun üzerine sefere çıktı. Yapılan ilk savaşta Emir Savtegin’in idaresindeki Melikşah’ın öncü kuvvetleri, Kavurt’un öncü kuvvetlerini bozguna uğrattı. Asıl ordular ise Hemedan civarında Kerec hududunda karşılaştılar (15 Nisan 1073).

Yanıt Açıklaması: Kirman Selçuklu Melikliğini yöneten Kavurt, Büyük Selçuklu tarihinde deniz aşırı bir seferi başarıyla gerçekleştiren ilk kişidir.

Yanıt Açıklaması: Save savaşı; Abbasî Halifesi ile Sultan Mesud arasında değil, Sancar ve yeğeni Sultan Mahmud arasında olmuştur.

Yanıt Açıklaması: Nişabur, Rey, İsfahan, Hamedan ve Merv Büyük Selçuklunun 1037-1194 arasında başkentleri olmuşlardır. Mekke şehri yanlış cevaptır.

Yanıt Açıklaması: Halife Müstarşid’in ordusu dağıldıktan sonra Sultan Mesud ona iyi davranıp bir anlaşma yaptı. Buna göre Halife yalnızca dinî işlerle uğraşacak, saraydan çıkmayacak ve asker toplamayacaktı. İlave olarak külliyetli miktarda bir savaş tazminatı da ödeyecekti.

Yanıt Açıklaması: Nizamülmülk 1063 yılında Selçuklu vezirliğine getirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: O çağda çok sayıda kilisesi ile meşhur olan Ani’nin Alp Arslan'ın komutasında Selçuklu ordusu tarafından fethi İslâm Dünyası’nda büyük bir sevinç yaratmıştır. Halife bu vesile ile tebrik mektubu gönderdiği Alp Arslan’a Ebûlfeth (Fethin babası) unvanı vermiştir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Özellikle tuğla ve geometrik süslemeler ve kufi yazı gelişmiştir.

Yanıt Açıklaması: Sultan Sancar devlette yeni bir idarî düzenlemeye gitti. Mahmud’u “Sultanü’l-muazzam” (Büyük sultan) unvanıyla, Hemedan merkez olmak üzere Irak’a tayin etti. Batıda Selçuklu idaresi altında bulunan diğer eyaletleri (Halifeliğe ait Irak-ı Arab, Suriye, Azerbaycan ve Doğu Anadolu) onun idaresine bıraktı. Sultan Sancar veliahd ilân ettiği Mahmud’u kızı Mahmelek, o vefat ettekten sonra da diğer kızı Gevher Hatun ile evlendirdi. Kendisi “Sultanü’la’zam” (En büyük sultan) unvanı alan Sancar, diğer yeğenleri Mesud, Tuğrul ve Selçukşah’a da Irak-ı Acem, Azerbaycan ve Huzistan’da bazı yerler verdi. Rey ve Mazenderân başta olmak üzere, Irak’ta bazı yerleri, Mahmud’un bağımsız hareket etmesini engellemeye yönelik bir tedbir olarak olarak kendisine bağladı. Büyük Selçuklu Devleti’nin merkezini Merv’e taşıdı.

Yanıt Açıklaması: Sultanşâh’ın  Ocak 1085 yılında hastalanarak ölmesinden sonra yerine Turanşâh geçmiştir.

Yanıt Açıklaması: Nureddin Mahmud'un tüm icraatı dikkate alındığında Irak Suriye ve Mısır'ı kendi hakimiyeti altında birleştirme yönünde bir çabası olduğu görülmektedir. Bu nedenle doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kavurt Selçuklu tarihinde ilk deniz aşırı sefer düzenleyen kişi unvanına sahiptir.

Yanıt Açıklaması: Selçuklular zamanında iki tip mezar yapısına rastlanır: Kümbed ve türbe. Kümbedler genellikle altta mumyalık katı bulunan silindirik veya çokgen gövdeli yapılardır. İçten kubbe, dıştan külahla örtülüdür. Türbeler ise mumyalık bulunmayan, kare planlı ve üzerleri kubbeyle örtülü yapılardır.