Tarih Metodu

Yanıt Açıklaması: Uygurların 762’de Lo-yang şehrini zapt etmesinden sonra, Mani dini (Maniheizm) Uygurlar arasında hızla yayıldı ve Uygur devletinin resmi dini haline geldi. Doğru cevap S seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: “Osmanlı Devleti’nin müstakil ilk tarihi” olan Teva^ri^hü’s-Sela^ti^ni’l-Osmaniyye adlı Arapça eserinin yazarı Karamani^ Nişancı Mehmed Paşa'dır. Doğru cevap c'dir.

Yanıt Açıklaması: I.cilttir.

Yanıt Açıklaması: Seyahatnameler özellikle yazarının kişisel gözlemlerini ihtiva etmesi açısından önemli eserlerdir. Bu dönemde özellikle Arap ve Batılı seyyahlara rastlamaktayız. Seçenekler arasında yer alan İbn Bibi, bir seyahatname değil tarih kitabı kaleme almıştır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Diğer şıklardaki müverrihler klasik döneme aitken, B şıkkındaki müverrih son Osmanlı tarihçileri arasında gösterilir.

Yanıt Açıklaması: Nümizmatik ilmi eski paralar ve sikkelerle ilgilenir. Bu kaynaklar tarihçiler için en güvenilir kaynaklardandır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Orhon yazıtları Doğu Gök-Türklere aittir

Yanıt Açıklaması: Uygurlar, ilk zamanlar hâlâ Gök-Türk yazısını kullanıyorlardı. Uygur yazıtları bu alfabe ile yazılmıştır. Ancak, zamanla alfabelerini değiştirdiler. Soğd alfabesini kendi dillerine uyarlayarak Uygur alfabesini oluşturdular. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Cumhuriyet dönemi siyasi tarihi hakkında tez yazan bir öğrenci Cumhuriyet Arşivi, Cumhurbaşkanlık Arşivi, TBMM Arşivi ve Türk Tarih Kurumu Arşivi'nden faydalanabilir. Ancak Kızılay Arşivi, daha çok sağlık tarihini ilgilendiren belge ve veriler içermesi itibariyle, siyasi tarih açısından başvurulacak ilk merkez olmamaktadır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: I. Selim’in dönemini anlatan ve onun ismine nispetle Selimnâme olarak anılan bu tarihler dönemin en önemli kaynaklarıdır. Bu türde tarih yazan müellifler en önemlileri şunlardır: İdris-i Bitlisî, İshak Çelebi, Keşfî, Şükrî-i Bitlisî, Ada’i-yi Şirazi, Celalzâde Mustafa, Kalkandelenli Sücûdî, Hoca Sadedin.

Yanıt Açıklaması: Soruda bazı özellikleri verilen devlet, Moğollar'dır.

Yanıt Açıklaması: Verilen yanıtlar arasında C şıkkı doğrudur. Zira MEB ve Diyanet Vakfı'nın ayrı ayrı yayımladıkları İslam Ansiklopedisi ve Türkler adlı ansiklopediler, bu alanda önemli bilgilerle dolu maddeler içermektedir.

Yanıt Açıklaması: Tarih araştırmalarında yer adlarının doğru bir şekilde tespiti büyük önem taşımaktadır. Ortaçağ kaynaklarında zikredilen yer adlarının doğru okunuşunun ve bu- günkü yerlerinin tespiti, gerek Arap alfabesinin yapısı, gerekse yer adlarının zamanla değişikliğe uğraması veya tamamen yok olması nedeniyle oldukça güçtür. Bu durumda araştırmacıların toponomi (yer adları bilimi) çalışmalarına müracaat etmeleri ya da yer adlarıyla ilgili ayrıntılı el kitaplarından istifade etmeleri gerekmektedir.

Yanıt Açıklaması: Günümüze ulaşan en eski vergi kitabeleri Ankara, Kırşehir, Ani ve Bakü şehirlerinde bulunmaktadır. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: Milli Eğitim Bakanlığı İslâm Ansiklopedisi, Encyclopaedia of Islam esas alınarak Dr. Adnan Adıvar başkanlığında bir heyet tarafından yayınlanmaya başlanan İslâm dünyasının dili, tarihi, edebiyatı ve kültürüyle ilgili Türkiye’de yayınlanan ilk büyük ansiklopedidir. Türk Ansiklopedisi, ağırlıklı olarak Türk dili, tarihi, edebiyatı ve kültürüyle ilgili maddeleri ihtiva etmektedir. Türkiye Diyanet Vakfı İslâm Ansiklopedisi, İslâm dünyasının dili, tarihi, edebiyatı ve kültürüyle ilgili maddeleri ihtiva etmektedir. Encyclopaedia of Islam, I-IV, Leiden 1913-1934; Supplement, Leiden 1938 (= EI): Avrupalı oryantalistler tarafından İngilizce, Fransızca ve Almanca olmak üzere üç farklı dilde yayınlanmıştır. İslâm dünyasının dili, tarihi, edebiyatı ve kültürüyle ilgili dünyadaki ilk büyük modern ansiklopedidir.

Yanıt Açıklaması: Sivas,  İrade-i Milliye'nin yayınlanmaya başladığı şehirdir.

Yanıt Açıklaması: Rauf Orbay, Osmanlı'dan Cumhuriyet Türkiye'sine geçişteki bütün sancılara birebir tanıklık etmiş. Önce asker olarak, sonra da başbakan olarak deneyimlerini Cehennem Değirmeni ve Siyasi Hatıralarım adını verdiği iki ciltlik bir kitapta toplamıştır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Bilinen Tevârih-i Âl-i Osman yazarları arasında ise Âşık Paşa-zâde, Mevlâna Mehmed Neşrî, Oruç b. Âdil, Behiştî Ahmed Sinan Çelebi, Mevlânâ Rûhî Çelebi, Kemâl, Kıvâmî, Mehmed b. Hacı Halil el-Konevî ve Bayatlı Mahmudoğlu Hasan sayılabilir.

Yanıt Açıklaması: Altın Orda döneminden günümüze kadar gelebilen en önemli eser, 1550’de Ötemiş Hacı’nın yazdığı Tarih-i Dost Sultan adlı kitaptır. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Şehnâme yazıcılığı, Fatih devrinde başlamış, II. Bâyezid devrinde devam etmiş ve Kanunî döneminde resmî bir müessese hâline gelmiştir.