Tarih Metodu

Yanıt Açıklaması: a. Teolojik aşama: Bu aşamada insan düşüncesi her şeyi doğaüstü güçlerle açıklamaya çalışır. b. Metafizik aşama: İkinci sıradaki bu aşamada ise insan düşüncesi sosyal veya fiziksel tüm olgu ve olaylar› soyut güçlerle açıklamaya çalışır. c. Pozitif aşama: insan düşüncesinin ulaştığı son noktayı ifade eder. İnsan düşüncesi bütün olgu ve olayları bilimsel (evrensel yasalara dayalı) olarak açıklamaya çalışır. Auguste Comte’a göre bu aşamada insan düşüncesi pozitif bilim sayesinde doğaüstü ve soyut güçleri reddederek gözlemlenebilen, sınıflanabilen ve ölçülebilen olgular arasındaki mevcut ilişkiyi açığa çıkarmaya çaba gösterir. Bu ilişkileri evrensel yasalar içerisinde sistemleştirmeye çalışır. Doğru cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Eserin bütün nüshaları görülüp, bazı bölümlerine sondajlar yapılarak birbirine benzeyen nüshaların içinden en mükemmeli seçilir. Böylece kopya sayısı gerçeğine en yakın olabilirlik açısından en aza indirgenir. Kalan birkaç nüsha da kendi aralarında karşılaştırılarak, farklı oldukları noktalar notlarla gösterilir. Buna “tenkidli metin” denir. Cevap: B şıkkıdır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: a. Teolojik aşama: Bu aşamada insan düşüncesi her şeyi doğaüstü güçlerle açıklamaya çalışır. b. Metafizik aşama: İkinci sıradaki bu aşamada ise insan düşüncesi sosyal veya fiziksel tüm olgu ve olaylar› soyut güçlerle açıklamaya çalışır. c. Pozitif aşama: insan düşüncesinin ulaştığı son noktayı ifade eder. İnsan düşüncesi bütün olgu ve olaylar› bilimsel (evrensel yasalara dayalı) olarak açıklamaya çalışır. Auguste Comte’a göre bu aşamada insan düşüncesi pozitif bilim sayesinde doğaüstü ve soyut güçleri reddederek gözlemlenebilen, sınıflanabilen ve ölçülebilen olgular arasındaki mevcut ilişkiyi açığa çıkarmaya çaba gösterir. Bu ilişkileri evrensel yasalar içerisinde sistemleştirmeye çalışır. Doğru cevap C şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: İktisadî coğrafya üretim ve tüketim ilişkilerini ve sonuçlarını ortaya koymaktadır. Cevap:D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bir devletin ürettiği yazışmaların saklandığı yere arşiv denilir. Arşivler milletlerin hafızası olarak değerlendirilirler. Ancak devlet arşivlerinin dışında, özel kurum ve şahıs arşivleri de bulunmaktadır. Cevap :A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Hititçe en büyük tablet arşivi İstanbul Arkeoloji Müzesi'nde yer almaktadır. Bu nedenle doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Herodotos

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Biyografiler: Tarihî şahsiyetlerin hayat hikâyelerini anlatan eserlerdir. Eski Yunan ve Roma’da ilk örnekleri görülür. Bunlara tercüme-i hal adı da verilir. İslam tarihinde olduğu gibi Osmanlı tarihinde de, sadrazam, şeyhülislam, kaptan-i derya ve diğer görevliler ile çeşitli meslek gurubundaki şahsiyetler hakkında biyografiler kaleme alınmıştır. Bu tür eserler müstakil olduğu gibi, diğer eserlerin içinde de yer alabilirler. Az da olsa müstakil veya diğer eserleri arasında kişilerin kendi hayatını anlattıkları otobiyografiler de bulunmaktadır. Bunlar kullanılarak yeni biyografiler yazılabilmektedir. Biyografiler ve otobiyografiler çoğu kere özel amaçla kaleme alınmışlardır. Yazılış amaçlarına göre de taraflı olabilirler. Bu yüzden dönemin diğer kaynakları ile birlikte mukayeseli bir yöntem ile kullanılmalıdır. Cevap: D şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Türkçe’nin Ortaçağ tarihi araştırmaları açısından en eski ve en mühim tarihî sözlüğü Kaşgarlı Mahmûd tarafından kaleme alınan Dîvânu Lugati’t-Türk’tür.

Yanıt Açıklaması: Doğu dünyası ile ilgili bibliyografyaların bibliyografyası niteliğindeki şu çalışmaya müracaat edilebilir: Theodore Besterman, A World Bibliography of Oriental Bibliographies, (Yayınlayan: J. D. Pearson), Totowa 1975.

Yanıt Açıklaması: Dilimize “yazıtbilim” diye çevirebileceğimiz, epigrafi her dilde ve her bölgede olmasa da, birçok kültürde farklı görünüşlerde vardır.

Yanıt Açıklaması: Ortaçağ İslâm dünyasında kaynak ve vesikalarda umumiyetle Hicrî takvim kullanılmıştır. Doğru cevap e'dir.

Yanıt Açıklaması: Klasik Roma tarihçiliği M.Ö. I. yüzyılın ortasında Sallustius’la başlatılır. Çünkü Sallustius’tan önce, tarih yazanlar ya yıllıklar ya da anı türünde eserler vermişlerdi.

Yanıt Açıklaması: Roma tarih yazıcılığının  son gerçek tarihçisi Ammianus Marcellinus’tur: M.S. 330 yılında bugünkü adı Antakya olan Antiokheia kentinde doğmuştur. Helen asıllı olan Ammianus, asker olarak pek çok savaflta çarpıtılmıştı. Ammianus M.S. 96-378 yılları  arasını kapsayan bir tarih eseri kaleme almıştır. Bu eserinde Tacitus’u devam ettirmekle kalmamış, aynı  zamanda O’nu kendisine örnek edinmiştir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Tarih okuyucusu veya araştırmacısı eline geçen bir eseri özellikle tarihi değeri olan bir yazmayı değerlendirirken öncelikle eserin yazarının belirlemeye çalışır. Bu durum dış eleştirinin  ilk basamağıdır.

Yanıt Açıklaması: Yazılı kaynaklardan, sikkenin icadından birkaç yüzyıl öncesinden beri Ege Dünyası’nda madenlerin, büyük baş hayvanların, üç ayaklı kazanların, baltaların vb. araç gereçlerin para olarak kullanıldıklarını öğrenmekteyiz. Yazıtlar, papirüsler gibi birincil nitelikte tarihsel kaynaklardan olan sikkelerin; tipolojik açıdan da yazıtlar, papirüsler ve arkeolojik belgelerle yakın benzerliği vardır. Sikkeler, birincil nitelikte kaynaklar olmasına rağmen, taşıdıkları “propagandacı” özellikler yüzünden nesnel olmaktan oldukça uzaktadırlar. Tarihte ekonomik olduğu kadar siyasal açıdan da önem kazanan sikkenin siyasal tarih araştırmaları bakımından önemli bilgiler verdiği görülmektedir.