İslam Tarihi ve Medeniyeti 2

Yanıt Açıklaması: Tabiat felsefesi kuramı, felsefeyi düşünsel ve zihnî soyut ilkeler üzerinden değil; somut bilim verileri üzerinden kurmaya çalışırlar. Felsefenin doğa bilimlerinden bağımsız olamayacağını savunurlar. Hatta Yunan türü salt metafiziğe Müslümanların ihtiyacının olmadığını bile söylerler. Zira İslâm dünyasındaki kelâm ilminin bu boşluğu doldurduğuna inanırlar. Dolayısıyla bu grup Müslüman bilginler gerçek anlamıyla bir bilim felsefesi kuran ve yapan düşünürlerdir. İbn Türk (8. yy.) ve Câbir İbn Hayyan (721-805)’dan, Bîrûnî (973-1051) ve İbnu’l-Heysem (965-1051)’e kadarki birçok Müslüman bilim adamının anlayışıdır. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Manastır

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Mu’tasım-Billâh 833-842 yılları arasında yani 9. yüzyılda hüküm sürmüştür. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: İlk uçuş denemesini yapan Endülüslü Arap veya Berberî asıllı bilgin Abbas İbn Firnas (öl. 888)’tir.

Yanıt Açıklaması: Hz. Ebû Bekir’in halife olunca, Hz. Ömer’in halifenin maaş almasının gerektiğini söylemesine kadar şahsı için beytülmâlden harcama yapmamış ve devlet hazinesi karşısında kendisini sadece bir kamu görevlisi olarak görmüştür.

Yanıt Açıklaması: Muâviye halife olunca denizciliğe daha çok önem verdi. Kaynaklarda Muâviye’nin İskenderiye ve bütün sahil şehirlerinde gemiler hazırlattığı ve İstanbul kuşatma- sında biner süvari taşıyan 300 büyük gemi, 5000 kadar da yüzer kişi taşıyan hareket kabiliyeti yüksek hafif gemilerin bulunduğu kaydedilir. Bu rakamlar biraz abartılı olsa da Emevîlerin ilk döneminde İslam donanmasındaki gemi sayısının 1700’e ulaştığı bilinmektedir. 669 yılında İstanbul’u kuşatan Müslümanlar bir ne- tice alamadılarsa da, Bizans başkentine deniz yoluyla ulaşabileceklerini gösterdiler.

Yanıt Açıklaması: Mutezile

Yanıt Açıklaması: İbn Sina, çağlar boyu uzun süre sadece İslam dünyasında değil; Batı’da da büyük bir filozof ve tıpta tek otorite kabul edilmiştir. Felsefe ve tıp bilimlerine birçok katkısı vardır. Zihin hastalıkları konusunda psikiyatri yöntemini ilk uygulayan bilgindir. İbn Sina da başta felsefe ve tıp alanları olmak üzere birçok alanda önemli eserler yazmıştır. Eserlerinin sayısı, 276 civarındadır. Önemli eserlerinden bazılarını zikredelim: “eş- Şifâ” (Felsefe Bilimleri), “en-Necât” (Felsefe Bilimleri), “ el-Kanûn fî’t-Tıbb” (Tıp’ta Kanun),”Uyûnu’l-Hikme” (Hikmet Pınarları), “İsbâtü’n-Nübüvve” (Peygamberliğin Kanıtlanması). Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Me’mûn’dan sonra Türklerin desteğiyle halife olan kardeşi Mu’tasım, 836’da Sâmerrâ şehrini kurarak hilâfet merkezini oraya nakletti.

Yanıt Açıklaması: İsla^miyet’in ilk devirlerinden itibaren eğitim ve öğretim faaliyetlerinin gerçek- leştirildiği bir diğer meka^n da evlerdi. Bilhassa, Müslümanların büyük zorluklar çektiği ilk yıllarda, dinin temel esaslarının öğretilmesi işi bazı şahısların evlerinde yapılan toplantılar sayesinde gerçekleştiriliyordu. Mesela, Da^rü’l-Erka^m adıyla yaygın olarak bilinen Erkam b. Ebi’l-Erkam’ın evi bu amaçla kullanılan bir meka^ndı. Mekkeli müşriklerin zulümleri yüzünden Müslümanlar Ka^be önünde ibadet edemez hale gelince, Erkam’ın evi Hz. Peygamber ve arkadaşları tarafından toplantı, ibadet ve yeni müslüman olanlara din esaslarını öğretmek amacıyla ders ve bilgi verilen merkez olarak seçilmişti. Doğru cevap d'dir.

Yanıt Açıklaması: Sözlükte ‘çekip almak’ anlamındaki müsadere, devlet tarafından hazineye gelir kaydetmek veya bir süre koruma altına almak üzere ceza veya önlem amaçlı bir mala el konulması demektir.

Yanıt Açıklaması: İslam kültür ve medeniyetinin iki tür kaynağından bahsedilebilir. Birinci tür kaynaklar İslam medeniyetinin ve kültürünün özünü ve genel ilkelerini oluştururken, ikinci tür kaynaklar İslam medeniyetinin ve kültürünün gelişmesine, zenginleşmesine ve kendi içinde farklılaşmasına katkı sağlamıştır. Bilindiği gibi, Abbasî halifesi Me’mun’un Bağdat’ta 829 yılında kurduğu Beytü’l-Hikme’de (Hikmet Evi) Müslüman bilginler, özellikle Aristo, Eflatun, Ptolemy (Batlamyus), Öklid, Galen (Calinus) gibi filozof ve bilginlerin eserlerini Arapçaya tercüme ettirmişlerdir.  Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Mescid-i Nebevi içerisinde eğitim ve öğretim faaliyetleri için ayrılan kısıma suffe adı verildi.

Yanıt Açıklaması: Hisbe, Kuran-ı Kerim’de yer alan ‘iyiliği emretmek, kötülükten sakındırmak’ prensibi uyarınca, genel ahlakı ve kamu düzenini korumak ve denetlemekle görevli kurumu ifade eder. Buna göre doğru cevap A şıkkıdır.