İslam Tarihi ve Medeniyeti 2

Yanıt Açıklaması: Vâsık’ın hilâfetinin ilk günlerinde kabile isyanlarıyla karşılaştı. Kays Kabilesi isyan ederek Şam valisinin sarayını kuşattı. Vâsık döneminde, Hicaz ve Yemâme bölgelerinde çoğunluğu bedevî Arap kabilelerinin yağma ve çapulculuk hareketlerinden oluşan bir dizi isyan vuku buldu. Verilen üç seçenek de doğrudur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlılarda XVI. yüzyıla kadar atlı posta teşkilatı vardı; postacılara "koşucular" deniyordu. Bunlar ulak, tatar ve çapar olmak üzere üç sınıftan oluşuyordu. XVII. yüzyılda "Menzil Teşkilatı" adıyla postacılıkta yeni gelişmeler oldu. Büyük şehirlerde "Menzilhane" denilen özel posta evleri açıldı. I. Abdülhamid (1774-1789) döneminde posa teşkilatı "Tatar Ocağıé adıyla yenilendi II. Mahmud döneminde 1821 yılında özel posta arabalrı yapıldı 23 Ekim 1840 tarihinde bugünkü PTT'nin temeli olan "Posta Genel Müdürlüğü" kuruldu. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Simancas Savaşı'nda Müslüman orduları Asturia-Leon kuvvetlerine karşı savaşı kaybetmişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Türk Îslam tarihinin çok kritik bir devresinde tahta oturan Kutuz hemen Moğollar’la savaş hazırlığına başladı. 1260 yılında Aynicâlût mevkiinde Ketboğa kumandasındaki Moğol kuvvetlerini yenilgiye uğrattı. Bu savaş Moğollar’ın bölgede ilk yenilgilerini aldıkları savaştır ve Moğolların bölgeden atılmasının ilk adımıdır. Bu savaşta önemli yararlılıklar gösteren memlük emirlerinden Baybars, sultan Kutuz’dan Halep valiliğini istemiş, bu isteği reddelince de arkadaşlarıyla beraber Kutuz’u öldürerek Memlük sultanlığını ele geçirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Halife Mutasım'in saltanatının ilk yıllarından itibaren otoritesini ciddi anlamda sarsan, başını İranlı Babek'in çektiği, Hemedan ve İsfahan bölgelerinden çeşitli grupların katılımıyla büyüyen hareketin ismi Hürremiyye'dir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Memlükler Osmanlılardan önce bölgenin en büyük devleti olarak Îslam Dünyası için büyük tehlike arzeden Haçlılar ve Moğollar’a karşı Müslümanları korumuşlar ve bu iki tehlikeyi de bertaraf etmişlerdir. Moğol ve Haçlı hâkimiyetine girmeyen tek bölge olan Mısır, Müslüman âlimlerin de sığınağı olmuştur. Doğru cevap D dir.

Yanıt Açıklaması: Halifelerin Abbâsî ordusundaki Türk kumandanları karşısında otoritelerinin zayıflamasıyla birlikte bütün işlerde tek yetkili olarak tayin edilen kumandanlara verilen ad Emirülümerâ'dır.

Yanıt Açıklaması: Mu’tasım-Billâh 842 yılında Sâmerrâ’da vefat etti. Onun bilhassa Sâmerrâ’daki imar faaliyetleri önemli olup burada yaptırdığı el-Cevsaku’l-Hâkânî adlı saray meşhurdur. İshak el-Mevsılî, Fergânî ve Ya’kub b. İshak el-Kindî gibi âlimleri himaye eden Mu’tasım-Billâh’ın kütüphanesinde 10.000 kitap bulunduğu nakledilir. İlk İslâm filozofu Ya’kûb b. İshak el-Kindî onun döneminde yaşamıştır.

Yanıt Açıklaması: Matematiğe Müslüman bilginlerin çok önemli katkıları olmuştur. En büyük katkı, sıfırın (0), ilk defa sayı olarak kullanılmasıdır; bunu yapan ilk matematikçi ünlü Türk matematikçi Musa el-Harezmi'dir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Selâhaddin, 1171 yılından itibaren Mısır’da hutbeyi Abbâsî halifesi adına okuttu. Bu arada Kudüs Haçlı Krallığı’na karşı başarılı seferler tertip etti ve Eyle’yi aldı. Daha sonra Nûbe (Kuzey Sudan), Yemen ve Libya’ya seferler düzenledi ve bu ülkeleri Nûreddin Zengî’nin devletine bağladı (1173-1174). Bir taraftan da Bizans ve İtalyan şehir devletleriyle ikili anlaşmalar yaparak dış münasebetlerini geliştirdi. Mısır’ın ticari ve iktisadî durumunu düzeltti.

Yanıt Açıklaması: Dönemin Abbasî halifesi Kaim-Biemrillah Tuğrul Bey’e haber göndererek kendisini Büveyhî baskısından kurtarmasını rica etmişti. Bu talebe olumlu yanıt veren Tuğrul Bey, 1055’te Bağdat’a girdi ve buradaki 110 yıllık Büveyhî hâkimiyetine son verdi. İlerleyen yıllarda bölgedeki baskısını iyice artıran Tuğrul Bey 1062’de Büveyhîler’in diğer şubelerini de ortadan kaldırarak bütün Büveyhî topraklarını ele geçirdi.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı Sultanı Yıldırım Bayezid’ın Elbistan, Malatya ve Darende gibi Memlûk hâkimiyetindeki bazı şehirleri ele geçirmesi karşısında savaşa cesaret edemeyen Ferec bu oldu-bittiyi kabullenmek zorunda kaldı. Doğru cevap E dir.

Yanıt Açıklaması: Midrarîler Endülüs Emevîleri’nin, 976 yılında başkentleri Sicilmâse’yi ele geçirmelerinden sonra tarihe karıştılar.

Yanıt Açıklaması: Babasının ardından tahta çıkan Aybek’in küçük yaştaki oğlu Nûreddin Ali döneminde devlet yönetimi Memlük emirlerinden Seyfeddin Kutuz’un elindeydi. Bu esnada yaklaşan Moğol tehlikesini bahane eden Kutuz 1259 yılında kendisini sultan ilân ettirdi. Böylece Türk Îslam tarihinin çok kritik bir devresinde tahta oturan Kutuz hemen Moğollar’la savaş hazırlığına başladı. 1260 yılında Aynicâlût mevkiinde Ketboğa kumandasındaki Moğol kuvvetlerini yenilgiye uğrattı. Bu savaş Moğollar’ın bölgede ilk yenilgilerini aldıkları savaştır ve Moğolların bölgeden atılmasının ilk adımıdır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Bağdat şehri,Ebu Cafer Mansur-İsyanlarla Mücadele döneminde kurulmuştur.

Yanıt Açıklaması: Mehdî devlet kurumlarının organizasyonuna önem vermiş, devletin gelir ve giderlerinin muhasebe ve denetlenmesini düzenlemek amacıyla 779 yılında Dîvânü’z-zimâm’ı kurmuştur. Doğru cevap A dır.

Yanıt Açıklaması: Mu’temid-Alellâh devirde merkezi otoriteyi sarsan önemli bir mesele, Abbâsî sınırları içerisinde bağımsız devletler kurulmasına yol açan Saffârîler olayıdır.