Eski Mezopotamya ve Mısır Tarihi

Yanıt Açıklaması: Nabopolassar’dan sonra tahta çıkan Nebukadnezzar, Babil’de yaptırdığı görkemli yapılar, seferler ve toplu nüfus nakilleri nedeniyle kaynakların öne çıkardığı krallardan biridir. İsrail ve Kudüs’te yaptıkları Eski Ahit’te anlatılmaktadır. Nebukadnezzar, Mısır’ın desteğiyle vergi vermeyi reddeden Doğu Akdeniz kıyısındaki kent devletleri üzerine uzun seferlere çıkmıştır. MÖ 601 yılında Mısır üzerine ilerlemiş ancak burada istediği başarıyı elde edememiştir. MÖ 597 yılında Babil ordusu bu kez Yahuda Krallığı’na savaş açmış, Kudüs kuşatması sonrasında on bin kadar Yahudi Babil’e sürgün edilmiştir. Sürgün edilenler arasında Eski Ahit’te peygamber olarak adı geçen Hezekiel de vardır. Babil’e boyun eğmeyen Kudüs yaklaşık on yıl sonra (MÖ 586 yılında) yapılan savaşla ele geçirilmiş, surlar, tapınaklar ve saraylar yağmalanmış ve yakılmıştır. Savaşta esir alınan Küdüslüler yine Babil’e sürgün edilmiştir. Babil bu dönemde eski dünyanın en görkemli kenti haline getirildi. Ünlü Babil kulesi, surlar ve İştar Kapısı son şeklini aldı.

Yanıt Açıklaması: MÖ birinci binyılın ilk yarısını kapsayan bu iki krallık dönemi için yazılı kaynaklar oldukça zengindir.

Yanıt Açıklaması: Yeni Assur ve Yeni Babil kralları için sefere çıkmak yalnızca yeni topraklar elde etmek veya güvenliği sağlamak amacıyla yapılan bir iş değildi. İmparatorlukların merkezlerinde gelişen bürokrasi ve yönetici sınıfın giderleri için hazineye gelir sağlamak, vergilerin düzenli ödenmesini sağlayacak güç gösterisinde bulunmak, yeni işgücü elde etmek gibi birçok neden sefer gerekçeleri arasında sayılabilir. Assur Krallığı’nın merkezinde, “ekal maşarti” adı verilen kışla sarayda eğitim yapan düzenli bir ordusu vardı. Ancak komutan ve çekirdek güçten oluşan buradaki birlikler sefere giden ordunun oldukça küçük bir bölümünü oluştururdu. Büyük ordu genellikle başkent ve çevresinde yaşayan köylülerden meydana gelmişti. Eyaletler de sefer döneminde orduya askeri birliklerle katılmak zorundaydılar. Ele geçirilen ülkelerden tehcire tabi tutulan toplulukların bir bölümü eğitilerek orduya asker olarak katılırdı.

Yanıt Açıklaması: Verilen tanım Şadufun tanımıdır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Ninive'nin başkent olarak inşa edilmesi Sanhêrib (Sennaherib) dönemindedir. Doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Assur kentleri, oldukça büyüktü. II. Aşurnasirpal’ın inşa ettiği Kalhu 360 hektar, II. Sargon’un kurduğu Dur-Şarrukin (Horsabad) 300 hektar, son başkent Ninive yaklaşık olarak 750 hektar genişliğindeydi. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Kral/firavundan sonra en önemli kişi, yardımcısı olan vezirdi. Vezir kral adına ülkeyi yönetirdi.

Yanıt Açıklaması: Yazılı belgelere göre Yeni Assur ordusunda100000 üstünde asker bulunurduğu belirtiliyor.

Yanıt Açıklaması: abil kentinin en görkemli bölümü, adını aşk ve savaş tanrıçasından alan İştar Kapısı idi. Kapı ve çevresindeki surlar sırlı tuğlalardan aslan, ejder, boğa ve rozet bezemeleriyle süslüydü. Doğru cevap d'dir

Yanıt Açıklaması: Sümerlerde heykeller de yine kutsal amaçlı olarak yapılmış ve tapınaklara hediye edilmiştir. Sümer heykelleri genellikle eller karın üzerinde bağlı, ibadet pozisyonunda yapılmıştır. U¨zerlerinde sağ omuzu açıkta bırakan bir elbise vardır. Sümer heykellerinde tanrılar boynuzlu başlıklarıyla işlenmiştir. Kabartma ve heykellerde erkekler yanında kadınlar da işlenmiştir. Bu gelenek Sami kökenli toplumların Mezopotamya’ya gelişiyle, istisnalar dışında ortadan kalkacaktır.

Yanıt Açıklaması: Uruk Dönemi’nde Güney Mezopotamya’da kentleşme ile birlikte sulu tarım, teknoloji, mimari, sanat ve uluslararası ticaret gelişmiş, en önemlisi de yazı ortaya çıkmıştır. Bu adım tarihi süreci başlatan önemli bir dönüm noktası olmuştur.

Yanıt Açıklaması: En basit düzeyde hiyeroglif, yazıcının ifade etmek istediği nesnenin resmedilmesi biçiminde oluşmuştur. Buna “piktogram” denir.

Yanıt Açıklaması: Yeni Assur ve Yeni Babil kralları için sefere çıkmak yalnızca yeni topraklar elde etmek veya güvenliği sağlamak amacıyla yapılan bir iş değildi. İmparatorlukların merkezlerinde gelişen bürokrasi ve yönetici sınıfın giderleri için hazineye gelir sağlamak, vergilerin düzenli ödenmesini sağlayacak güç gösterisinde bulunmak, yeni işgücü elde etmek gibi birçok neden sefer gerekçeleri arasında sayılabilir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Gösteriş yazıtları, sefer yapılan bölgelerde, ulaşılan son noktalarda ana kayalar üzerine yapılan kabartmalarla birlikte yazılmıştır. Bunlar da Assur’u yüceltmek amacıyla yazdırılmıştır ve yıllıklardaki abartılı ifadeleri tekrarlarlar. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Yukarı Dicle bölgesindeki Arami kabilesinin başkenti Amedidir.

Yanıt Açıklaması: Yeni Assur Krallığı döneminde sanatın ulaştığı seviyeyi gösteren en önemli eserler, saray duvarlarını süsleyen kabartmalardır. Başkent Kalhu, Dur-S¸arrukin ve Ninive’de- ki saraylar için dönemin sanatçıları tarafından yapılan bu kabartmalardaki figürler, yukarıda söylediğimiz gibi devletin gücünü ve kralın başarılarını ölümsüzleştirmek amacıyla düzenlenmişti. Doğru cevap a'dır.

Yanıt Açıklaması: U¨nlü Kraliçe Nefertiti Mısır Firavunu olan Amenofis'in kraliçesidir?

Yanıt Açıklaması: Yeni Assur Krallığı’nın kronolojisi konusunda bilgi veren yazılı Limmu listeleridir.

Yanıt Açıklaması: Mısır Devleti’nin Büyük İskender’in MÖ 332 yılında Mısır’a gelişine kadar geçen süredeki Mısır tarihi, Eski Mısırlı tarihçi Manetho tarafından 31 sülaleye ayrılmıştır

Yanıt Açıklaması: Persler MÖ 539 yılında yalnızca Babil kentini ve ülkesini değil, aynı zamanda Medlerin egemen olduğu Anadolu’yu da ele geçirdiler. Böylece Mezopotamya kökenli siyasal devletlerin egemenliği son bulmuş, yerini MÖ 334 yıllarında başlayan Büyük İskender seferine kadar İran kökenli Pers egemenliğine bırakmıştır.