Eski Mezopotamya ve Mısır Tarihi

Yanıt Açıklaması: Assur Krallığı’nın MÖ ikinci binyılın başından beri geleneksel başkenti olan Assur kenti yerine yeni başkenti kuran II. Aşurnasirpal açılışı törenine ülkenin dört bir yanından 70 bine yakın kişi davet etmiş ve 10 gün boyunca ziyafetler vermişti. Kalhu II. Sargon dönemine kadar yapılan birçok inşaatla görkemli hale gelmiş ve başkent olarak kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Mısırda 18.-20. Sülaleler Dönemi olarak da bilinen dönemin diğer adı Yeni Krallıktır (MÖ 1550-1070).

Yanıt Açıklaması: Kral Aşurbanipal’ın kütüphanesi Ninive kentinde bulunmuştur.

Yanıt Açıklaması: Assur kentleri iki bölümden oluşur: Sitadel ve aşağı şehir. Ayrıca başkentlerde bir kışla saray (ekal maraşti) daha vardır. Sitadel, kentin yüksek bölümünde yer alırdı. Çevresi ayrı bir surla çevrilen sitadelde saray, tapınak ve kral ailesinden yöneticiler için yapılmış konaklar bulunurdu.

Yanıt Açıklaması: Kral en büyük rahip olması yanında ordunun komutanı, önemli davalara bakan yargıç ve kanun koyucu idi.

Yanıt Açıklaması: 4. Sülale Dönemi'nde yaşayan Kefren’in oğlu Mikerinos (MÖ 2490-2472) Giza’daki son piramidi yaptırmıştır. Bu piramit 66,5 m yüksekliğinde olup Keops ve Kefren piramitlerinden çok alçaktır. Giza piramitleri Mısır’ın en görkemli anıtları olarak karşımıza çıkarlar. Diğer şıklarda verilenlerin hepsi 5. Sülale Dönemi'nde yaşamışlardır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Hadım: Yeni Assur döneminden Osmanlı’ya kadar birçok Doğu sarayında, kral ailesinden olmayan erkek görevliler hadım edilerek, yapılan bir müdahaleyle erkekliği yok edilerek çalışmaktaydı. Bunlardan önemli bir bölümü çocuk yaşta saraya getirilip burada yetiştirilen görevlilerdi. Assur kabartmalarında hadım görevliler sakalsız gösterilirdi. Sakal Akkadlardan itibaren Sami kökenli toplumlarda erkeklik sembolü olarak algılanmaktaydı.

Yanıt Açıklaması: Yeni Assur krallarından Aşurbanipal sanata ve bilime önem vermekte, geçmişle ilgilenmekteydi. Hatta yazıtlarda kendisine Sümerce ve Akkadca belgeleri anlayabildiği, en zor matematik problemleri çözebildiği biçiminde övgüler yapılmıştır. Sümer ve Babil ülkesine yaptığı seferlerden sonra, tapınaklarında saklanan tabletleri ülkesine taşımış ve yazıcılarına bunların kopyalarını yaptırmıştır. Bütün bu tarihsel belgeleri Ninive’de büyük bir kütüphane haline dönüştürdüğü arşivinde sistematik bir biçimde düzenletmiş ve saklamıştır.

Yanıt Açıklaması: Babil’in sanat eserinin en görkemlileri, ünlü İştar Kapısı kabartmalarıyla birlikte Almanya’ya götürülmüştür. Doğru yanıt B'dir.

Yanıt Açıklaması: Yeni Assur Krallığı döneminde Hitit İmparatorluğu Anadolu’daki siyasal güçlerden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Mısır da diğer Ön Asya krallıkları gibi mutlak bir krallıktı. Devletin başında kral-firavun bu­lunurdu.  Mısır kralı gökyüzü tanrısı Horus’un yeryüzündeki temsilcisidir. Daha sonra Güneş Tanrısı’nın oğlu olarak “Büyük Tanrı” şeklinde karşımıza çıkar. Orta Devlet zamanında Mısır’da tahta oturan kralın tanrılar tarafından onaylanma­sı gerekirdi. Yeni Devlet zamanında ise yaşayan firavunlar tanrısallaştırılmıştır. Kral, tanrının temsilcisi olarak toprakların, malların ve insanların sahibidir. Kra­lın insanların hizmetinde besleyici olma, hak hukuk sağlama ve savaşçılık gibi işlevleri olması gerekiyordu. Hükümdar, uyruklarını beslemek ve ihtiyaçlarına göre donatmak, adaleti sağlamak ve yasaları yapmakla görevlidir. Aynı zaman­da ordunun başkomutanıdır. Tanrıların tapınaklarını inşa etmek, genişletmek, aynı zamanda da kültlerine nezaret etmek zorundadır. Krallık genellikle babadan oğula ya da kardeşten kardeşe geçerdi. Kral/firavundan sonra en önemli kişi, yardımcı­sı olan vezirdi. Vezir kral adına ülkeyi yönetirdi. 18. Sülale krallarından II. Amenofis (MÖ 1427-1401) zamanından başlayarak yönetim sorum­luluğunu ülkenin kuzeyinde ve güneyinde iki vezir paylaşmıştır.

Yanıt Açıklaması: Hiyeroglifler MÖ 3000 yıllarından MS dördüncü yüzyıla kadar kullanılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Mısır firavunları MÖ 2630 ile MÖ 1640 yılları arasında kendilerine piramit biçiminde mezarlar yaptırmışlardır. Bu tipte büyük mezar anıtları, firavunların ölümlerinden çok önce yapılmaya başlanmaktaydı. Piramitlerin iki ana türü var­dı: Basamaklı piramitler ve gerçek piramitler. 3. Sülale kralı Coser’in Sakkara’daki ünlü basamaklı piramidi MÖ 2630’larda yapılmıştır. Kral mezarlarının ilk anıtsal örneği ve Mısır tarihindeki ilk piramittir. Coser’in veziri olan mimar İmhotep tarafından inşa edilmiştir. Mezar anıtının yapımına ilk olarak Sakkara geleneğine uygun biçimde büyük bir mastaba şeklinde başlanmış, ancak daha sonra ekle­melerle 6 basamaklı bir piramit ortaya çıkmıştır. Piramidin güneydoğu yanında kralın Sed Festivali için yapılmış tapınak ve pavyonlardan oluşan bir yapı gru­bu vardır. Piramidin kuzeydoğu köşesine yakın bir kapalı odada (Serdab) Kral Coser’in oturur durumda bir heykeli bulunmuştur. Bu, Mısır’ın taştan yapılmış ilk büyük kralı heykeli olarak bilinir.

Yanıt Açıklaması: Lamaşşular, Yeni Assur sanatının ağırlıkları kırk tona ulaşan anıtsal ve seçkin örneklerdir. Bunlar, insan başlı, hayvan gövdeli ve kanatlı olarak yapılan ve kötü ruhlardan sarayı korumak için sarayın girişine konulan heykeller

Yanıt Açıklaması: Yeni Assur döneminde her yıl Mart ayının ikinci yarısında kutlanan Yeni Yıl törenleri, o yıl için seçilen yüksek bir memur tarafından yönetilir ve o yıl, töreni yöneten bu memurun adıyla anılırdı.

Yanıt Açıklaması: Eski Mısır takviminde üç mevsim vardı.

Yanıt Açıklaması: Assur Krallığı’nın zayıfladığı süreç, Melid (Malatya), Kummuh (Kommagene, Adıyaman), Tabal (Kayseri), Kue, Hilakku (Çukurova, Kilikya), Gurgum (Maraş), Unki (Antakya) ve Kargamış gibi Geç Hitit devletlerinin güçlenmesine olanak sağladı.

Yanıt Açıklaması: Eski Mısır’da erkek çocuklar 14 yaşına geldiklerinde bir tören yapılarak erişkinliğe adım atarlardı.

Yanıt Açıklaması: Assur kentleri, oldukça büyüktü. II. Aşurnasirpal’ın inşa ettiği Kalhu 360 hektar, II. Sargon’un kurduğu Dur-Şarrukin (Horsabad) 300 hektar, son başkent Ninive yaklaşık olarak 750 hektar genişliğindeydi. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: I. Mentuhotep (MÖ 2061-2010) iki ülkeyi birleştirmesi nedeniyle saltanatının geri kalan bölümünde Horus adını, “Horus Sema - taui = İki ülkeyi birleştiren” olarak değiştirmiştir.