Eski Anadolu Tarihi

Yanıt Açıklaması: Kimmer ve İskitlerin Türk kökenli olması şeklindeki görüşün hareket noktası bu toplulukların sahip oldukları inançları ve hayat tarzlarının Orta Asya Türk toplulukları ile yakın benzerlikler göstermesidir. Perslerin başkenti Sus’ta ele geçen bazı çivi yazılı metinlerde karşılaşılan İs­kitçe kelimelerin Türk lehçelerinde konuşulan keli­melerle büyük benzerlikler göstermesi durumu da diğer önemli bir dayanak noktasıdır. Aynı şekilde İskitlerdeki Tabiti (tapmak); Papaios (baba), Api (Ebe) gibi bazı tanrı adların da Türkçe kelimelerle benzeşmesi onların dillerinin Ural Altay dil ailesine ait olduğunu düşündürmektedir.

Yanıt Açıklaması: Urartu Krallığı’nın egemen olduğu, deniz seviyesinden yüksekliği 600-700 m civarında olan batıdaki Elazığ bölgesi ve doğudaki Aras havzası dışında kalan alan genellikle 1500 metrenin üzerinde yaylalardan oluşur. Bu yapı, tarımdan çok hayvancılık yapılmasına uygun olanaklar sunar. Bu nedenle bölgede, yerleşik tarım toplumlarından çok yarı göçebe hayvancılık yapan aşiretler yaygın olarak yaşamaktaydı. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Adrastos’un Kroisos’a sığınması Friglerin Lidya Krallığı’nın denetimi altına girdiğini işaret eder. A, B, C, D ve E seçeneklerinden soru kökünde aktarılan bilgi ile en fazla ilişki kurulabilen seçenek A'dır. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: MÖ ikinci binyılın ilk yarısında Kültepe’de başlayan ve daha sonra Kızılırmak Havzası’ndaki başkentleri Hattuşa kurulan Hitit Devleti, sınırlarını özellikle güneydoğu yönünde genişleterek bir imparatorluğa dönüşmüştü. Yaklaşık beş asır kadar devam eden bu imparatorluk, MÖ 1200 yıllarında ayrıntıları bilinmeyen nedenlerden ötürü son bulmuştur. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Frig yazıtlarıve sanat eserleri, birbirini onaylar şekilde Friglerce “Matar” (Ana) olarak tanımlanan tanrıçanın, Ana Tanrıça olduğunu ortaya koymuştur. Frig sanatında betimlenen tek tanrıçadır.

Yanıt Açıklaması: Frig krallığı; Assur, Kargamış, Yunanistan ve Urartu devletleriyle siyasal ilişkiler kurmuştur.

Yanıt Açıklaması: a şıkkı

Yanıt Açıklaması: Hi­nt-Avrupalı bir anlatım olan Zalpa Hikâyesi­, Hititlerin Anadolu’ya gelişleriyle i­lgi­l­i bazı i­puçları içermesi­ nedeniyle, farklı bir yere sahiptir. Boğazköy kazılarında Hititçe olarak bulunmuş olan hikâyeden bir pasaj şöyledir: “Kaneş Kraliçesi­ bir yıl ­iç­inde 30 erkek çocuk doğurdu. ‘Ben ne biçim bir şey doğurdum!’ dedi­. Kraliçe kapları pislikle doldurdu, çocukları içine koyup, ırmağa bıraktı. Irmak onları Zalpuva ülkesinde denize çıkarttı. Tanrılar, çocukları denizden alıp, büyüttüler”. Kralların yapmaları gereken bayındırlık hizmetleri Hitit döneminde çeşitli kaynaklarda karşımıza çıkan konulardan biridir. Devletin siyasi ve ekonomik, sosyo-politik ilişkileri, Kralların kendilerinden sonra geleceklere öğütleri, Devletin yönetiminde yapılan bayram ve törenler Hitit döneminde çeşitli kaynaklarda karşımıza çıkan diğer konulardandır.

Yanıt Açıklaması: Tür­kiye topraklarının Trakya hariç batı yarısının en güçlü kralı olan Alyattes ile Doğu’nun hâkimi Med kralı Kyaksares tam beş yıl savaştılar. Fakat taraflar birbirlerine karşı bir üstünlük kuramadılar. Kızılır­mak yakınlarında yapılan savaş sırasında meyda­na gelen güneş tutulması, her iki kral tarafından tanrının savaş istememesinin bir işareti olarak yo­rumlandı. Bu olay üzerine MÖ 585 yılında yapılan barış, evliliklerle kurulan akrabalık temelinde güç­lendirildi. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: b şıkkı

Yanıt Açıklaması: Frigler, MÖ dokuzuncu yüzyıl ile yedinci yüzyıllar arasında güçlü bir krallık olarak Anadolu’nun siyasi ve kültür tarihine damgasını vurmuştur.

Yanıt Açıklaması: Bu dönemde ticaret “barter” usulü ile yapılıyordu. Barter, bir malın, diğer bir mal ile değişmesidir, değiş-tokuş olarak da ifade edilebilir.

Yanıt Açıklaması: A seçeneğinde yer alan Tümülüs krallar ya da soylular için yapılan yığma toprak şeklindeki anıt mezarları, C seçeneğinde yer alan Akroter bir mimari cephedeki süsleme öğesini, D seçeneğinde yer alan Megaron Anadolu'da M. Ö. 3. bin yıldan itibaren kullanılan dikdörtgen planlı yapıları, E seçeneğinde yer alan İdöl ise heykelcikleri ifade etmekte iken, B seçeneğinde yer alan Nekropol Yunanca ölü anlamına gelen nekros ve kent anlamına gelen polis kelimelerinden türetilmiş bir kelimedir. Bir kentin dışında yer alan mezarlık alanıdır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Assur Ticaret Kolonileri Çağı olarak adlandı­rılan bu dönem hakkında en geniş bilgiyi Kayseri yakınlarındaki Kültepe’de (Kaniş/Neşa) bulunan çivi yazılı tablet arşivleri sağlamaktadır. Bugüne kadar sayısı 20.000 civarında olan tabletler sayesin­de, bu dönemin ticareti hakkında ayrıntılı bilgiler edinilmektedir. Bu belgelerden anlaşıldığına göre Anadolu’da, Assurluların ticaret yaptığı çok sayıda kent bulunmaktaydı. Bu kentlerden büyük birer ti­caret merkezi halinde olanlar, karum adını almak­taydı. Karum ismi, Assurca olup, “liman, rıhtım” anlamına gelmektedir.

Yanıt Açıklaması: Assurluların doğudan gelen kalayı Anadolu’ya getirdikleri yönündedir. Kalayın yanında, Anadolu’da ticareti yapılan bir diğer mal ise dokumadır. Anadolu’ya getirilen dokumanın kaynağı ağırlıklı olarak Assur ve Babil idi. Ayrıca daha az miktarda ziynet eşyası, buğday ve yün ticari mallar arasında yer almaktaydı. Böylece, devamlı bir ticaretin oluşması için gerekli olan ön koşul, yani karşılıklı ihtiyaçların giderilmesi sağlanmıştı.

Yanıt Açıklaması: Gurgum, bugünkü Kahramanmaraş ve çevresi olarak lokalize edilebilir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Gurgum

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Hitit kralı III. Hattuşili döneminde Hitit ülkesi, üç büyük coğrafi bölgeye ayrılmıştı: Merkezde Kızı­lırmak kavsi içerisindeki Hattuşa ve çevresi, güneybatıda merkezi Konya-Karaman’da bulunan Tarhuntaşşa ve çevresi ile güneybatıda Gaziantep-Nizip yakınlarında bulunan Kargamış. Hitit İmparatorluğu’nun yı­kılmasından sonra karşımıza iki “Büyük Kral” çıkmaktadır. “Büyük Kral” unvanı Anadolu’da sadece Hitit Kralları tarafından kullanılırdı. Amcası III. Hattuşili tarafından tahttan indirilen III. Murşili’nin oğlu Hartapu, Tarhuntaşşa’da yaptırdığı bir yazıtta “Büyük Kral” olduğunu bildirmektedir. Kargamış’ta ise, Hi­tit kralı I. Şuppiluliuma’nın soyundan gelen “Bü­yük Kral” Kuzi-Teşup vardır. Bu iki kral, büyük bir olasılıkla Anadolu ve Suriye’nin dağılan politik ortamında, Hitit kralî soyunun temsilcileri olarak aynı zamanlarda mücadele vermişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Urartu yazıtlarında Elazığ bölgesi Alzi, Tunceli bölgesi ise Huzana olarak adlandırılmaktadır. Geç Hitit krallıklarının bulunduğu bölgenin genel adı ise Hate ülkesi idi. Ana kayalar üzerine yazdırdıkları çivi yazılı fetih yazıtları Urartuların kuzeyde Erzurum, Kars ve Ardahan yaylası üzerinden Gürcistan sınırına kadar çıktığını gösterir. Hanak çevresi Urartu döneminde Tariu, Göle ise Qulha adıyla anılmaktadır. Doğru cevap C seçeneğidir.