Eski Anadolu Tarihi

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Antik Batı kaynaklarına göre merkezi Frig Devleti’nin ilk kralı, başkent Gordion’a adını vermiş olan Gordias’tır.

Yanıt Açıklaması: Friglerde madencilik en gelişmiş endüstri dallarından biridir. Maden sanatının en dikkat çekici ürünleri ise tunçtan yapılmıştı. Omphaloslu kâseler (göbekli taslar), kazanlar, kepçeler, testiler, kemerler, fibulalar Friglerden başka, büyük ölçüde zengin Yakındoğu saraylarında Assur, UrartuGeç Hitit soyluları tarafından da sevilerek kullanılıyordu. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Gordion

Yanıt Açıklaması: Soru kökünde ifade edildiği üzere Kimmer tehlikesinin ortaya çıkması Midas'ın siyasi bir hamle yapmasına neden olur. Assurlularla yapılan dostluk anlaşması Kimmer tehlikesini atlatmak içindir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Göç hareketinden Anadolu’da ilk etkilenen devletler Urartu ve Assur devletleri olmuştur: Çünkü her iki devlet hem İskitlerin önünden kaçan Kimmerlerle hem de sonradan bizzat İskitlerle uğraşmak zorunda kalmışlardır.

Yanıt Açıklaması: Fenike alfabesinden alınmış, Eski Yunan, Lidya ve Likya alfabesine benzeyen Frig alfabesi 19 harften oluşmaktaydı.

Yanıt Açıklaması: Kimmerler, Antikçağ’ın Yunan kaynaklarında Kimmerioi; Assur kaynaklarında Gimirrai; Tevratta Gomer olarak anılmışlardır. İskitler ise; Yunan kaynaklarında Skythioi; Pers kaynaklarında Sakalar; Assur kaynaklarında Aşguzailer ve Urartu kaynaklarında ise İşkigulu olarak geçmektedir. Gerek Kimmerler gerekse İskitlerin kökenleri hakkında çok uzun zamandan beri bilim dünyasında farklı görüşler ortaya atılmaktadır. Görüş farklılıklarının nedeni, Kimmer ve İskitlerin kendi yazılı kaynaklarının olmaması ve bizim onların konuştukları dil hakkında yeteri kadar bilgi sahibi olamamamızdan ileri gelmektedir. Kimileri bu toplulukların Hint-Avrupa kökenli kavimler olduklarını; kimileri yine Hint-Avrupa kökenli İran’la aynı soya sahip olduklarını; kimileri de onların Türk kökenli halklar olduklarını öne sürmüşlerdir. Örneğin, Taner Tarhan isimli Türk tarihçisi, Kimmerler ve İskitlerin Türk kökenli topluluklar olduğunu belirtmektedir. Aynı şekilde İlhami Durmuş adındaki diğer bir tarihçi, İskitlerin Eskiçağ’ın Türk halklarından birisi olduğunu belirtmektedir. Kimmer ve İskitlerin Türk kökenli olması şeklindeki görüşün hareket noktası bu toplulukların sahip oldukları inançları ve hayat tarzlarının Orta Asya Türk toplulukları ile yakın benzerlikler göstermesidir. Perslerin başkenti Sus’ta ele geçen bazı çivi yazılı metinlerde karşılaşılan İskitçe kelimelerin Türk lehçelerinde konuşulan kelimelerle büyük benzerlikler göstermesi durumu da diğer önemli bir dayanak noktasıdır. Aynı şekilde İskitlerdeki Tabiti (tapmak); Papaios (baba), Api (Ebe) gibi bazı tanrı adların da Türkçe kelimelerle benzeşmesi onların dillerinin Ural Altay dil ailesine ait olduğunu düşündürmektedir.

Yanıt Açıklaması: Bulundukları düzlüklerde at, sığır ve koyun yetiştirmişlerdir. İskitler, sıklıkla pişirilmiş et, kısrak sütünden yapılmış peynir ve sütle beslenmişlerdir. İskitler, ev yerine arazi üzerinde konut olarak tasarladıkları arabaların içinde yaşamışlardır. İklim şartlarından korunabilmek için arabalarının üzerlerini yağmur, kar ve rüzgâra dayanıklı keçeyle kaplamışlardır. İskitlerin bir yerden diğer bir yere konup göçmelerindeki en büyük nedenlerden bir tanesi bulundukları alanda hayvanlar için yeteri derecede ot ve su kalmamasıdır. Onlar bir yerden diğer bir yere göç ederlerken arabaların boyunduruğuna öküzleri bağlamışlar; kadınlar ve çocuklar arabaların içerisinde yer alırken, erkekler at üzerinde ilerlemişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Dağlık Frigya Bölgesi’ ndeki Frig yerleşmeleri vadileri sınırlandıran yüksek, kayalık platolar üzerine kurulmuş olan kalelerden oluşmaktadır. Kalelerde büyük olasılıkla yönetici sınıf oturmaktaydı. Halk ise kalelerin eteklerinde köy niteliğindeki yerleşmelerde yaşıyor olmalıydı. Frig kaleleri, hem bulundukları vadiye hem de vadiye ulaşan yollara hâkim stratejik noktalarda konumlanmıştır. Sarp kayalardan oluşan doğal savunma sistemi bu yerleşmeleri çevreler. Rampalı bir yol ya da ana kayaya oyulmuş merdivenler yardımıyla ulaşılan yerleşmelerde, ana kayadan oyulmuş mekanlar, büyük sarnıçlar, silolar, merdivenli geçitler, önlerinde dini törenlerin yapıldığı kült anıtları ve oda mezarlar bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Antik Batı kaynaklarına göre merkezi Frig Devleti'nin ilk kralı, başkent Gordion'a adını vermiş olan Gordias'tır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Boustrophedon, Eskiçağ’da yazıtlarda kullanılan yazı stillerinden biridir. Eski Yunancada öküz dönüşü anlamına gelmektedir. Bu sisteme göre yazının bir satırı soldan sağa, sonraki satırı sağdan sola yazılıyordu.

Yanıt Açıklaması: Fibula; Tunç, altın ya da gümüşten yapılmış, giysi uçlarını tutturmaya yarayan veya süs amaçlı kullanılan bir tür çengelli iğnedir.

Yanıt Açıklaması: Her iki toplumdan sadece İskitlerin hayat tar­zını, antik yazar Hippokrates aracılığıyla belirle­yebiliyoruz. Onun verdiği bilgilere göre (Hippok­rates, 18) İskitler, aşağıdaki gibi bir hayat tarzına sahip olmuşlardır: Onlar, sulak ve çayırları bol olan yüksek düzlüklerde evleri olmadan büyük ölçüde hayvancılığa dayalı bir şekilde yaşamışlar­dır. Bulundukları düzlüklerde at, sığır ve koyun yetiştirmişlerdir. İskitler, sıklıkla pişirilmiş et, kıs­rak sütünden yapılmış peynir ve sütle beslenmiş­lerdir. İskitler, ev yerine arazi üzerinde konut ola­rak tasarladıkları arabaların içinde yaşamışlardır. İklim şartlarından korunabilmek için arabalarının üzerlerini yağmur, kar ve rüzgâra dayanıklı keçeyle kaplamışlardır. İskitlerin bir yerden diğer bir yere konup göçmelerindeki en büyük nedenlerden bir tanesi bulundukları alanda hayvanlar için yeteri derecede ot ve su kalmamasıdır. Onlar bir yerden diğer bir yere göç ederlerken arabaların boyundu­ruğuna öküzleri bağlamışlar; kadınlar ve çocuklar arabaların içerisinde yer alırken, erkekler at üzerin­de ilerlemişlerdir.

Yanıt Açıklaması: Hitit kökenli toplumların güney ve güneydoğu Torosların dağlık bölgelerine çekilerek birbirinden bağımsız kent devletleri kurmuşlardır. Geç Hititler Anadolu’nun Demir Çağı Uygarlıkları’ndandır.

Yanıt Açıklaması: MÖ sekizinci yüzyıldan sonra Kimmer ve İs­kitlerin coğrafyaları Anadolu ve İran’a taşmıştır. Bir kısım Kimmer ve İskit halkları Kafkaslar üze­rinden Anadolu’ya göçmüşlerdir. Kimmerler, Orta Anadolu, Karadeniz ve Edremit Körfezi civarları­na yerleşmişler ve Batı Anadolu topraklarına yağ­malama amaçlı seferler düzenlemişlerdir.

Yanıt Açıklaması: III. Ur Hanedanı Dönemi’nde (MÖ 2112-2000) bazı metinlerinde ödeme aracı olarak gümüş halkalar kaydedilmiştir. Bir metinde gümüşün kırıklarından (şibirtu), başka bir metinde ise gümüşün kesilmiş parçalarından (bitqu) bahsedilir. O halde incelemekte olduğumuz dönemde ticarette gümüşün ayrı bir öneme sahip olduğunu söylemek mümkündür. Gümüşün yanında altın, tunç ve tahıl da yaygın olarak kullanılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Assur belgeleri ise yanlı bilgi vermekte, Geç Hitit Devletleri’nin bulunduğu bölgelere nasıl başarılı askeri seferler yaptıkları şeklinde, tamamen kendi bakış açısıyla dönem hakkında bilgi sağlamaktadır. Bir devletin diğer bir devlet hakkında yanlı ve çarpıtılmış bilgiler işleyebileceği düşünülerek, o devlete bakış açısı göz önünde bulundurulmalıdır. Doğru cevap C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Ünlü tarih yazarı Herodotos’a göre Lidya’da üç hanedan hüküm sürdü.

Yanıt Açıklaması: Yazıyı Sümerler icat etmiştir.