Eski Anadolu Tarihi

Yanıt Açıklaması: Bereketli Hilal olarak adlandırılan ve Zagros Dağları, Güneydoğu Toroslar ve Amanos Dağlarının çizdiği yayın güneyinde hammadde kaynaklarının olmaması, ticareti zorunlu hale getirmiştir.

Yanıt Açıklaması: En anıtsal Frig kült anıtının en ünlüsü üzerindeki MIDAI=MİDAS adını içeren yazıtından dolayı “Yazılıkaya - Midas Anıtı” olarak adlandırılan, 17 m yüksekliğinde, 16.50m genişliğindeki anıttır. Yazılıkaya/ Midas Kenti’nde yer alan Midas Anıtı, Frig fasadlarının en büyüğü ve görkemlisidir.

Yanıt Açıklaması: Frig sanatının M.Ö. dokuzuncu yüzyıldan M.Ö. beşinci yüzyıla kadar süreklilik gösteren en belirgin ve belirleyici özelliği; geometrik motiflerden oluşan bezeme kompozisyonudur.

Yanıt Açıklaması: Doğuda Altay Dağlarından batıda Tuna bölgesine kadar uzanan geniş bir sahadaki Bozkır sanat eserleri en çok Don Nehri ve Tuna bölgeleri arasında kalan alanda araştırılmıştır. Ayrıca bu bölge nicelik olarak çok sayıda buluntu vermektedir. Söz konusu buluntular incelendiğinde İskitlerin en çok altın, gümüş ve bronzu işlemede ustalaştıkları görülür. Onlar sanat eserlerinde çoğunlukla “Hayvan Üslubu” adı verilen kendilerine özgü bir üslubun yaratıcıları olmuşlardır.

Yanıt Açıklaması: Asyanik Asya kökenli anlamına gelmektedir. Synkretizm bir toplumun birden çok dini uygulamayı kabul etmesidir. Talion ilkesi ilkel toplumlarda göze göz, dişe diş kavramının karşılığıdır. Bir kent ismi olan Alalah ise, günümüz Hatay ili, AmikOvası’ndaki Tel Açana Höyüğü’nün çivi yazılı metinlerde geçen adıdır.Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Yazı ilk olarak Mezopotamya'da icat edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Lidya’daki Pers hâkimiyetine Makedonya kralı Büyük İskender tarafından MÖ 334 yılında son verildi.

Yanıt Açıklaması: Hititlerin başkenti, Çorum sınırları ­içinde kalan ve eski­ adı Hattuşa olan Boğazköy’dür. Lidyalıların başkenti Sardis, Friglerin başkenti Gordion, Urartuların başkenti Tuşpa, Karyalıların başkenti Halikarnassos’tur.

Yanıt Açıklaması: “Eski Anadolu Tarihi” Kitabının “Yazılı (Tarih) Sürecin Başlangıcı” başlıklı 2. Bölümünde bu soru ile ilgili şu bilgiye yer verilmektedir. Assur Ticaret Kolonileri Çağı olarak adlandı­rılan bu dönem hakkında en geniş bilgiyi Kayseri yakınlarındaki Kültepe’de (Kaniş/Neşa) bulunan çivi yazılı tablet arşivleri sağlamaktadır. Bugüne kadar sayısı 20.000 civarında olan tabletler sayesin­de, bu dönemin ticareti hakkında ayrıntılı bilgiler edinilmektedir. Bu belgelerden anlaşıldığına göre Anadolu’da, Assurluların ticaret yaptığı çok sayıda kent bulunmaktaydı. Bu kentlerden büyük birer ti­caret merkezi halinde olanlar, karum adını almak­taydı. Karum ismi, Assurca olup, “liman, rıhtım” anlamına gelmektedir. Yazılı kaynaklarda şimdiye kadar yirmi karum adı tespit edilmiştir: Abum, Buruddum, Durhumit, Eluhut, Hahhum, Hattuş, Hurrama, Kaniş, Nihriya, Buruşhattum, Şamuha, Şimala, Tawiniya, Tegarama, Timelkia, Şupululia, Urşu, Wahşuşana, Wa/uşhania ve Zalpa. Karumla­rın en önemlisi ise Karum Kaniş idi. Daha küçük ticaret kentlerine wabartum ismi verilmekteydi. Aynı şekilde Assurca olan bu isim, “misafir, konuk” anlamına gelmektedir. Wabartumlar, birçok yön­den daha büyük olan karumlara bağlı olan kentler idi. Yazılı kaynaklardan 24 adet wabartum bilin­mektedir. Tüm bu kentler, Assurluların Anadolu’da kurdukları ticaret ağının parçalarıydılar. Bu nedenle sorunun doğru cevabı A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Barter

Yanıt Açıklaması: Nekropol (Nekropolis) Yunanca ölü anlamına gelen nekros ve kent anlamına gelen polis kelimelerinden türetilmiş bir kelimedir. Bir kentin dışında yer alan mezarlık alanıdır.

Yanıt Açıklaması: Bu küçük devletlerin başında bulunan kralların yetkilerini tam olarak bilememekle beraber, yazılı kaynaklarda “Büyük Kral, Kahraman, Ülke Beyi, Hâkim” gibi unvanlarına rastlanmaktadır. Savaş­larda ordunun idaresi görevini üstlendikleri, barış dönemlerinde rahiplik görevini yerine getirdikleri bilinmektedir. Diğer yandan hukuki sorunlar kar­şısında yargıçlık görevi de yaptıkları, kabartmalar üzerindeki sahnelerden anlaşılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Frigya Bölgesi, Büyük Frigya ve Küçük Frigya ya da Frigya Epiktetos olmak üzere iki ana bölüme ayrılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Hititlerin başkenti, Çorum sınırları içinde kalan ve eski adı Hattuşa olan Boğazköy’dür. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Kimmerlerin Anadolu’ya girişlerinden ilk etki­lenenler, başkentleri Van Gölü civarında bulunan Urartular olmuştur. Esasen Urartular bu dönemde Mezopotamya’nın güçlü devletlerinden Assur ile mücadele ediyorlardı. MÖ 735 yılında Assur kralı III. Tiglat-pileser (MÖ 744-727) Urartu’nun baş­kentine kadar ilerlemiş, her ne kadar başkenti ele geçiremese de Urartu’ya ağır kayıplar verdirmiştir. Nitekim MÖ 714 yıllarında Assur kralı II. Sargon, (MÖ 722-705) bugünkü İran’ın kuzeybatısında yer alan Urmiye bölgesine girerek bölgeyi Assur’un hâkimiyeti altına almıştır. İşte benzetme yerindey­se böyle sancılı bir süreçte Kimmerler, Urartuların kapılarına dayanmışlardır. Kimmerler ve Urartular arasında şimdiye değin bilinen ilk sıcak temas Urar­tu Kralı II. Argişti (MÖ 714-685) zamanında MÖ 707 senesinde olmuştur. Bu sıcak temasta Kimmer­ler Urartu Devleti’ne karşı üstünlük sağlamışlardır.

Yanıt Açıklaması: Hitit-Mısır ilişkileri gerginleşmiş ve Suriye egemenliği için iki güç arasında Kadeş kenti yakınlarında savaş yapılmıştır (İ.Ö. 1285). Savaştan yıllar sonra İ.Ö. 1270 yılında, dünyanın iki süper gücü Hitit ve Mısır devletleri arasında II. Ramses ile Hitit tahtına çıkan III. Hattuşili, tarihteki ilk uluslararası barış antlaşması olan Kadeş Antlaşması’nı imzalamışlardır. Apameia Antlaşması, Romalılarla Büyük İskender'in komutanlarından Antiokhos arasında MÖ 188 yılında imzalanan antlaşmadır. Çin ile Hunlar arasında imzalanan İ.Ö. 201 tarihli Pai-Teng Antlaşması Doğu Asya tarihinde iki büyük devlet arasında yapılan ilk antlaşma olma özelliği taşımaktadır. Verdün Antlaşması (843), Büyük Karl’ın üç oğlu arasındaki toprak paylaşımını karara bağlayan antlaşmadır. 1648 Westfalya Antlaşması ile Protestanlık mezhebi resmen tanınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Aksaray ilinde yer alır.

Yanıt Açıklaması: Lidyalıların başkenti Sardeis'tir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Orta Tunç Çağı kaynaklarından elde edilen bilgilere göre, değerli metaller ödeme aracı olarak kullanılmıştır. III. Ur Hanedanı Dönemi’nde (MÖ 2112-2000) bazı metinlerinde ödeme aracı olarak gümüş halkalar kaydedilmiştir. Bu halkalar birden beşe kadar numaralandırılmış olup 5-10 şekel ağırlığındadır (40-80 gr). Benzeri gümüş halkalara Eski Babil (MÖ 2000-1595) Dönemi metinlerinde rastlamaktayız. Daha sonraki dönemlerde halka biçimli gümüş devam etmişse bile, elimizdeki metinlerde buna ait herhangi bir işaret bulunmamaktadır. Buna karşın, metinlerde gümüşü değişik şekillerde görmekteyiz. Bir metinde gümüşün kırıklarından (şibirtu), başka bir metinde ise gümüşün kesilmiş parçalarından (bitqu) bahsedilir. O halde incelemekte olduğumuz dönemde ticarette gümüşün ayrı bir öneme sahip olduğunu söylemek mümkündür. III. maddede verilen Bit Wabrim yine bu dönemde yapılan konaklama tesislerine verilen isimdir. Doğru cevap C'dir.