Sosyolojiye Giriş

Yanıt Açıklaması: Kültürel yeniden üretim kavramı, 20. yüzyılın önemli kuramcılarından Pierre Bourdieu tarafından üretilmiştir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Aile içi şiddetle ilgili         çalışmaların        üzerinde             uzlaştığı ortak noktalar şunlardır (Ecevit, 1990:29): Aile içi şiddetin nedeni bireysel değildir, şiddet toplumun ve ailenin yapısından ve işleyişinden kaynaklanır. Özel alanda ortaya çıkan şiddet, kamusal alandaki ataerkil politik ve ekonomik kurumların egemenliğinden bağımsız düşünülemez. Şiddete maruz kalan veya kalabileceklerini düşünen kadınlar toplumsal kontrole daha çok boyun eğerek kendi üzerlerindeki kontrolü artırırlar. Kadına yönelik şiddet,  ancak    kadınlar ekonomik ve siyasal açıdan güçlendiklerinde ve kamusal alandaki pozisyonlarını iyileştirecek araçlara sahip olduklarında azalacak veya sona erecektir.

Yanıt Açıklaması: Sorunun doğru yanıtı C şıkkıdır. Durkheim’ın din üzerine yaptığı çalışma “antropolojik gelenek” içinde ele alınır ve yaklaşımı ‘toplumsallık olarak din’ diye adlandırılabilir.

Yanıt Açıklaması: Aile içi şiddetle ilgili çalışmaların üzerinde ortaklaştığı noktalar şunlardır: Aile içi şiddetin nedeni bireysel değildir, şiddet toplumun ve ailenin yapısından ve işleyişinden kaynaklanır. • Özel alanda ortaya çıkan şiddet, kamusal alandaki ataerkil politik ve ekonomik kurumların egemenliğinden bağımsız düşünülemez. • Şiddete maruz kalan veya kalabileceklerini düşünen kadınlar toplumsal kontrole daha çok boyun eğerek kendi üzerlerindeki kontrolü artırırlar. • Kadına yönelik şiddet, ancak kadınlar ekonomik ve siyasal açıdan güçlendiklerinde ve kamusal alandaki pozisyonlarını iyileştirecek araçlara sahip olduklarında azalacak veya sona erecektir.

Yanıt Açıklaması: Anomi kavramı; temel olarak sosyal düzenin işlememesi, bozulması durumunda ortaya çıkan bir normsuzluk ve kuralsızlık durumu olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Antizipatorik sosyalleşme; bir grubun üyesi olmayan fakat o gruba girmek isteyen bireylerin o gruptaki değerleri, kuralları, öğrenmesi ve benimsemesi.

Yanıt Açıklaması: Bu yaklaşımlar sırasıyla tarihsel materyalist yaklaşım, sosyal psikolojik yaklaşım, toplumsallık yaklaşımı, fenomonolojik yaklaşım ve iletişimsel yaklaşımdır. Tarihsel Materyalist Yaklaşım: Marx ve Engels’e göre tüm dinlerin kaynağı insanların gündelik yaşamlarını kontrol eden doğa güçlerinin onların zihinlerindeki yansımalarından doğmuş kişileştirmelerdir ve her toplumda farklı biçimler alabilirler. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İtalya (İspanya ve Portekiz’i de çok az farkla kapsar biçimde) ise Napolyon’dan kalma concordat (din ve devlet arasında birbirinin özerk alanını tanıyan uylaşım) modeline sahiptir. Vatikan’ı devletle birlikte işlev gören ayrı bir özerk kurum olarak, ki Vatikan aslında ayrı bir din devletidir, olanaklı kılan model Napolyon’un concordat modelidir.

Yanıt Açıklaması: Belirli bir etnik, sosyal veya dinsel grup içinde yapılan evliliklere endogami, yani grup içi evlilik adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Din sosyolojisi literatüründe dine farklı yaklaşımlar söz konusudur. Tarihsel materyalist yaklaşımın öncüleri olan Marx ve Engels dini üstyapıda görür ve “ideoloji olarak din” yaklaşımına sahiptirler. Weber dinleri ortaya koydukları teodise bakımından ele alır ve “teodise olarak din” yaklaşımına sahiptir. Durkheim dini toplumla eşdeğer görür. Durkheim’a göre dinsel ayinde kutsanan toplumun kendisidir. Dolayısıyla Durkheim’ın din anlayışı “toplumsallık olarak din”dir.  Eliade dini başka bir şeye indirgemeden, onun iç mantığını keşfe çalışır ve “arketip olarak din” yaklaşımını ortaya koyar. Pace ise, dini iletişim olarak ele alarak, “iletişim olarak din” yaklaşımını öne sürer.

Yanıt Açıklaması: Belirli bir etnik, sosyal veya dinsel grup içinde yapılan evliliklere endogami, yani grup içi evlilik adı verilir. Endogaminin uygulandığı topluluklarda bireyler eşlerini bu grubun dışından seçemezler. Doğru yanıt E'dir.

Yanıt Açıklaması: Kadınlar ataerkil toplumların çoğunda evden çıkmak için kocalarından ya da babalarından izin almak zorundadır. Çoğu durumda sağlık nedeniyle hastaneye veya günlük bakkal alışverişini yapmaya bile izin almadan gidemezler.

Yanıt Açıklaması: Toplumun her bir üyesi aynı oranda paylaşılan değerlere ve toplumun moral inanışlarına bağlı olması söz konusu değildir. Bu bağlamda suç ve sapma kaçınılmazdır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Kadınlar ataerkil toplumların çoğunda evden çıkmak için kocalarından ya da babalarından izin almak zorundadır. Bu durum kadının hareketliliğinin kontrol altına alınmasıdır. Çoğu durumda sağlık nedeniyle hastaneye veya günlük bakkal alışverişini yapmaya bile izin almadan gidemezler. Bazı ülkelerde bu durum yasalarla düzenlenir ve cezalandırılır, bazı ülkelerde ise sadece kültürün bir parçasıdır, yazısız normlarla düzenlenir ve yaptırımları daha hafiftir. Yine ataerkil toplumların çoğunda kadınlar ücretli bir işte çalışmak için kocalarından, babalarından, hatta oğlan çocuklarından izin almak zorundadırlar.

Yanıt Açıklaması: Maddi kültürde meydana gelen bir değişmenin manevi kültürde daha sonra meydana gelmesine, yani normlar, gelenekler, yasalar tarafından daha geç benimsenmesine kültürel gecikme adı verilir.

Yanıt Açıklaması: Örnek olay incelemesi (Vaka çalışması) , sosyal olgu ya da olayın kendi bağlamı içinde, çeşitli veri toplama teknikleriyle bilgi toplanarak ampirik ve bütüncül olarak incelenmesidir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Hukuk dili sisteminin evrimi, hukuk düzenindeki zorlama ya da özgürlük düzeyleri, hukukun temel çalışma alanlarındandır. Simgesel dil sistemi bu başlıkların dışında kalır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Toplum bireylerin toplamından ibaret değildir, insanlardan oluşan bir topluluğun toplum olabilmesi için üyelerinin ortak bir kültürü ve ortak toplumsal kurumları paylaşmaları ve aralarında karşılıklı ilişkiler olması gerekir.

Yanıt Açıklaması: Marx, kapitalizmde çelişkilerin daha da artması sonucunda sınıfsız bir toplum aşaması olan sosyalizmin geleceğine inanıyordu. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Walt W.Rostow gelişmiş ülkelerin tarihsel ekonomik performanslarını inceleyerek ekonomik büyümenin beş aşamasını tanımlamıştır. Bunlar; Geleneksel toplum Kalkış için ön koşulların oluşması Kalkış Olgunluğa erişme Kitlesel tüketim aşamalarıdır.