Seçmeli Ara Sınav - Tarih Felsefesi 2

Soru 1:

Aşağıdakilerden hangisi Herder’in ortaya attığı fikirlerden biri değildir?

A) Tarihin ve doğanın ereğini “hümanite” oluşturur. Tarih “hümanite”ye yönelmiş ilerleyen bir süreçtir. B) İnsan doğası mekanik nedensellikle belirlenmiş bir doğa değil, tersine yüksek amaçlarca belirlenmiş ereksel yapıda bir doğadır. C) Tarihte insanlığın amacı yine insanın kendisi tarafından belirlenmektedir. Bu amaç bu yüzden insanın yaptığı tarihin yine kendi içinde aranmalıdır. Bu amaç tarihe aşkın olamaz. D) Bir tarih felsefesinin olanaklı olabilmesi için tarihte yönetici bir ilke bulmak gereklidir. E) Tarih dönemlerinin bir araya gelmesinden daha fazla bir şeydir. Tarihin bütünü parçalarının toplamından fazla bir şeydir. Her bir dönem de birbiriyle içten bağlıdır.

Soru 2:

Marx’a göre bütün insan tarihinin ilk öncülü olan maddi koşullardan söz ederken kast ettiği aşağıdakilerden hangisidir?

A) keyfi öncüller ve dogmalar B) insan etkinliği C) devrimci praxis D) Doğal üretim ilişki¬leri E) duyusal insan etkinliği

Soru 3:

Herder ve Fichte’nin önemli bir ortak özelliği olarak ortaya çıkan düşünce aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hümanite’dir, her ikisi bu kavramı ilerleyen bir şey olarak ele alır. B) Endüstriyel çağın başlayacağını savunurlar. Her ikisi de gelişmeleri takip ederek bunu söylemiştir. C) Deneyimciliktir, aklın duyumsamadığı bir şeyi algılamadığını söylerler. D) Aklın yegâne güç olamadığını, kilisenin de önemli olduğunu savunurlar. E) Her ikisi de Kant felsefesini eleştirerek, akılcılığa karşı çıkarlar.

Soru 4:

Çağın tini ve belirli bir çağı belirleyen ilkeye Hegel tarafından ne ad verilmektedir?

A) Zeitgeist B) Us C) Kültür D) Aklın hilesi E) Transcendental

Soru 5:

Doğanın bir amacı olduğu tasarımını anlatan Yargı Gücünün Eleştirisi adlı yapıtın sahibi kimdir?

A) John Locke B) David Hume C) Immanuel Kant D) J.J. Rousseau E) Voltaire

Soru 6:

Fichte’ye göre “hümanite’’ hangi dönemde kendisini akıl tasarımına uygun olarak geliştirmeye başlar?

A) Masumiyet dönemi B) Sanat olarak akıl devri C) Karanlık yasa dönemi D) İçgüdü olarak aklın egemenliği dönemi E) Özgürlük dönemi

Soru 7:

Doğa dünyası ile tarih dünyasını ayıran ve bu görüşün tersine bu iki dünyayı bir arada bütün olarak gören felsefeciler sırasıyla hangi şıkta doğru verilmiştir?

A) John Locke - Immanuel Kant B) Immanuel Kant - David Hume C) Johann Gottfried Herder – Auguste Comte D) Georg W.F. Hegel – John S. Mill E) Immanuel Kant – Johann Gottfried Herder

Soru 8:

İnsanın aklını yanlış kullanması sonucu ergin olmama durumu içine düştüğünü, fakat yine aklını kullanarak bu durumdan kurtulacağını belirten Immanuel Kant için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Kant’a göre tarih insan eylemleri alanıdır ve bu eylemler insanın amaçlı eylemleridir. B) Kant insanın kendi aklına güvenmesi, aklını doğru kullanması ile bir aydınlanma sürecine gireceğini ileri sürmektedir. C) Kant insanoğlunun tarih boyunca hatalar yaptığını ve bu yüzden kendi özgür eylemlerini keşfetmede başarısız olacağını söyler. D) Kant, insanlığın aklın eleştirisine ihtiyaç duyduğunu ve böylece ilerlemenin önündeki engellerin aşılacağını savunur. E) Kant tarihe genel bir doğa planına göre gelişen bir süreçmiş gibi bakılması gerektiğini belirtir.

Soru 9:

Aşağıdaki görüşlerden hangisi Marx’a ait olamaz?

A) Tarih henüz gerçekleşmemiş olana doğru gitmektedir. Bu yüzden de geleceğe ilişkin ütopik fantaziler kurulmamalıdır. B) İnsan ve toplum doğanın ürünüdür ve tarihte de doğa yasaları egemendir. C) İlk tarihsel eylem üretim eylemidir yani tarih üretim eylemiyle başlamıştır. D) Tarihsel süreci insanın üretim etkinliği, başka bir ifadeyle insan emeği belirler. Bütün tarihsel süreç üretim ilişkilerince belirlenir. E) İnsanı belirleyen din, devlet, mantık değil, dini, devleti, mantığı belirleyen insandır.

Soru 10:

Aşağıdakilerden hangisi Schelling’in tarih anlayışının ilkelerinden biridir?

A) Karşıt olanların özdeşliği ilkesi B) Devinimsizlik ilkesi C) Mutlak olandan uzaklaşma ilkesi D) Mekanizm ilkesi E) Döngüsellik ilkesi

Soru 11:

Marx’ın tarihte zorunluluk olduğu düşüncesinin zeminini oluşturan öge aşağıdakilerden hangisidir?

A) kendi nesnel gerçekleşmelerini sadece doğal nesnelerde bulabilmesi B) ilk gereksinimin kaçınılmaz olarak başka ge-reksinimleri doğurması C) belirli bir üretim tarzı belirli bir toplumsal ilişkiler bütününü belirlemesi D) bi¬linç, din, felsefe, ahlak gibi bütün farklı kuramsal etkinliklerin doğuş ve gelişmeleri E) insan doğayı nesne edinip emeğiyle dönüştürmeye başlaması

Soru 12:

Kant’a göre tarihi rastlantının egemenliğinden uzaklaştıran bakış açısı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tarih felsefesinin olanaklı olabilmesi için tarihte yönetici bir ilkenin olması gerekmektedir. B) Tarihsel oluşumu belirli bir plandan bağımsız olarak anlamak gerekir C) Tarihte rastlantısal olarak ortaya çıkan olayların nedenlerini anlamak gerekir D) İnsan eylemlerinin anlamsız gidişinin ardında bir amaç bulmaya çalışmak gerekir E) Tarihe mekanik nedensel süreçlerin işlediği olaylar silsilesi olarak bakmak gerekir

Soru 13:

Hegel’in tarih anlayışına göre ilerleme nasıl son bulacaktır?

A) Dünya barışının sağlanmasıyla B) Tarihin yazımıyla C) Özgürlüğün kaldırılmasıyla D) Tin’in kendi özbilincine varmasıyla E) Her şeyin akla uygun olmasıyla

Soru 14:

“Bilimler tek bir ilkeye dayalı bir sistem halinde kurulmalıdır. Buna göre, bütün bilgi tek bir ilkeden türetilir ve bütün gerçeklik de tek bir ilkeye indirgenebilir.”olarak açıklanan akıl tasarımı aşağıdaki düşünürlerden hangisine aittir ?

A) Kant B) Fichte C) Herder D) Hegel E) Schelling

Soru 15:

Kant’a göre deneyim ve bilginin olanağının koşullarını ortaya koyan felsefe anlamına gelen Transcendental felsefe, Schelling’e göre nasıl açıklanır?

A) Karşıtların özdeşliğinin olanağının koşulunu ortaya koyan felsefe B) Genel hukuk düzeninin özgürlüğün koşulu olduğunu ortaya koyan felsefe C) Ilerlemenin tarihte zorunlu olduğunu ortaya koyan felsefe D) Tarihin özne olarak biçimlenmesinin özgülüğe karşılık geldiğini ortaya koyan felsefe E) Bilinebilir olanın tarih ve doğa olarak ikiye ayrıldğını ortaya koyan felsefe

Soru 16:

Aşağıdakilerden hangisi Alman İdealizmi düşünürlerinden biridir?

A) Herder B) Koselleck C) Marx D) Collingwood E) Schelling

Soru 17:

Aşağıdakilerden hangisi 18. yüzyıl Avrupasındaki başat felsefe akımının özelliklerinden değidir?

A) Aydınlanma felsefesi olarak tanımlanır. B) Bilgiye karşı inancı öne çıkarmak yerine, inanca karşı aklı öne çıkarır. C) Aklı, bilimi ve bilgiyi ortaya çıkarabilecek tek bilme yetsi olarak değerlendirir. D) Herşeyin belirleyicisi olarak Tanrı yerine insanı, aklı merkeze alır. E) Her şeyin Tanrı tarafından belirlendiği görüşünü hakimdir.

Soru 18:

Tarihi, mutlak olanın kendi bilincine doğru ilerlemesi olarak açıklayan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Fichte B) Kant C) Hegel D) Heder E) Schelling

Soru 19:

Aşağıdakilerden hangisi Hegel’in tarih felsefesi anlayışına uygun değildir?

A) Tarih süreci Tin’in özbilinci ve özgürlüğüne doğru aşamalı bir gelişmedir. B) Tarihsel varlık alanının kategorileri ereklilik, değişme, gelişme, ilerleme, us ve kültür kategorileridir. C) Tarih aklın belirli uğraklardan, aşamalardan geçerek zorunlu olarak gelişmesidir ve bu gelişme de Tin’in kendisini gerçekleştirmesidir. D) Tinsel varlık olarak insan, doğası gereği kendi üzerine dönen bir varlıktr. insan eylemle kendi kendisini yapan şeydir. E) Tarih de doğa gibi kendini yinelemektedir

Soru 20:

Mekanizm’in tarih ile açıklanamayacağını öne süren düşünür kimdir?

A) Kant B) Weber C) Fichte D) Schelling E) Friedrich