Final Sınavı - Tarih Felsefesi 1

Soru 1:

Antikçağ Yunan toplumunda Herodotos ile başlayan eleştirel, araştırmacı ve belgeleri önemseyen tarihçilik tutumunu devam ettiren filozof aşağıdakilerden hangisidir?

A) Pindaros B) Thukydides C) Protagoras D) Platon E) Empedokles

Soru 2:

Tarihin ilk kuruluşu, babadan oğula ve bir nesilden ötekine geçişin hikayesiyle olmuştur; fakat zamanla aktarılan şeyler arasına pek çok inanılmaz olay katılınca, aktarımda doğrular azalmış, bu yüzden de ulusların kökenlerini anlatan hikayeler saçma unsurlarla dolmuştur. Düşüncesinde olan düşünür kimdir?

A) Berkeley B) Galileo C) Kant D) Voltaire E) Copernicus

Soru 3:

Aşağıdakilerden hangisinin İbn Haldûn’un kendinden önceki İslam düşünürlerinden ayrılan bir tarihçi olmasında etkisi yoktur ?

A) Hıristiyanlığın tarih anlayışını temel alması B) Bir toplum felsefesi kurması C) Yeni bir açıklama yöntemi geliştirmesi D) Yeni bir akıl yürütme yöntemi geliştirmesi E) Olayları farklı bir tarih dizin temeline oturtması

Soru 4:

“Varlıktaki tüm unsurların varoluşlarının kökenini Tanrı’ya bağlayan açıklama tarzı” anlamında kullanılan Yunanca sözcük aşağıdakilerden hangisidir?

A) Theologia B) Theogonia C) Theosophia D) Kozmogonia E) Kozmoloji

Soru 5:

18. yüzyıl Avrupa’sında tarih felsefesinin ortaya çıkmasına zemin hazırlayıcı etkenlerin başında aşağıdakilerden hangisi gelir?

A) Usçuluk B) İlerleme inancı C) Denklikçi Doğruluk Kuramı D) Nedensellik Yasası E) Matematik Fizik

Soru 6:

Arapça’da “batı” anlamına gelen garbdan türetilmiş ve Ortaçağ’dan günümüze uzanan zaman diliminde, Libya ve Tunus’tan Fas’a kadar uzanan, Kuzey Afrika’nın batı bölgesine verilmiş isim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Barbar B) Medeniyet C) Şark D) Mağrib E) Efham

Soru 7:

“Verum et factum convertundur” yani “Doğruluk ile olgu birbirine dönüştürülür sözü kime aittir?

A) Descartes B) Vico C) Leibniz D) Spinoza E) Locke

Soru 8:

I. Din temelli medeniyetin sunduğu bir kavramsal çerçeve içerir. II. Ortaçağ Hıristiyan Medeniyetinin dönüştürülmesiyle ortaya çıkmıştır. III. Tanrı ve Kilise’nin yerini, insan ve onun yapıntısı olan kültür dünyası alır. Yeniçağ Avrupa Medeniyeti ile ilgili olarak yukarıda verilenlerden hangileri doğrudur?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

Soru 9:

Gerçek îman, kişinin Tanrı önünde kibrini kırması ve nefsini alçaltmasıdır diyen ve gnostiklere karşı olan düşünür hangisidir?

A) Aristo B) Kartacalı Tertullianus C) Kartacalı Tertullianus D) Braudel E) Gasset

Soru 10:

El-Müstasfâ adlı yapıtında ilimleri salt aklî, salt naklî ve hem aklî hem naklî olarak genel açıdan üçe ayırmış filozof kimdir?

A) İbn Rûşd B) Gazzâlî C) İbn Sînâ D) Fârâbî E) İbn Haldûn

Soru 11:

İlimleri sınıflarken fiziği “aşağı”, matematiği “orta”, metafiziği de “yüce” olarak niteleyen ve İbn Sînâ’yı etkilen bilim adamı kimdir?

A) Ali Kuşçu B) Takiyüddin C) Hârezmî D) El-Bîrûnî E) Farabî

Soru 12:

“Mukaddime İbn Haldûn’un kapsamlı bir dünya medeniyetleri tarihi projesi olarak tasarladığı ve yazdığı Kitâbu’l-İber’in Giriş bölümü ile Birinci Kitap’ın toplamından oluşan kısmıdır.” Buna göre, aşağıdakilerden hangisi Birinci Kitap’ta öne çıkan konulardan biri değildir ?

A) Umrânın doğası B) İlimler C) Sanatlar D) Kazanç E) Araplar’ın, Berberîler’in ve Zenâte kabilesinin tarihi

Soru 13:

Vico'nun eseri Yeni Bilim'deki anahtar kavramlardan birisi olan "kayra" aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tanrısal iyilik (inayet) B) Bilimsel merak C) Tanrısal güç D) Bilimsel haz E) Tanrısal bilgi

Soru 14:

I. Rönesans, Ortaçağ ve Yeniçağ arasında bir köprüdür. II. Rönesans, “yeniden doğuş” anlamına gelir. III. Hümanizm, Rönesans’ın barındırdığı akımlardan biridir. Rönesans’la ilgili yukarıda verilenlerden hangileri söylenebilir?

A) Yalnız I B) I ve II C) I ve III D) II ve III E) I, II ve III

Soru 15:

Peygamber ve yakın çevresinin başına gelen önemli olayları anlatan sınırları belirli kitap türü aşağıdakilerden hangisidir?

A) Fütuhu'l-Buldan B) Tabakat C) El Bidaye D) Tarihu'r-Rusul ve'l-Müluk E) El-Kamil fi't-Tarih

Soru 16:

Aşağıdakilerden hangisi Hobbes ve Bacon’ın ortak bir görüşüdür?

A) İnsan insanın kurdudur. B) Bilgi güçtür. C) Bilimde tek geçerli yöntem tümevarımdır. D) Egemene devredilen yönetim hakkı geri istenemez. E) Historia civilis, bir theoria etkinliği olamaz.

Soru 17:

İbn Sina’nın ilim sınıflandırmasında Matematik, geometri, astronomi, müzik, gramer, retorik ve mantık bir araya geldiğinde nasıl anılır?

A) Yüksek öneme sahip ilimler B) Orta ilim C) Yedi özgür sanat D) Düşük ilim E) Ahlaki ilim

Soru 18:

Voltaire, eski çağlara ilişkin 3 bin yıllık tarihin yeterince bilinmemesini nasıl açıklamıştır?

A) Yazılı tarih olmaması B) Savaşlar C) Kavim göçleri D) Tarihin sözlü anlatıma dayanması E) Devrimler

Soru 19:

Aşağıdakilerden hangisi deneyciler grubundaki düşünürlerden biridir?

A) Collingwood B) Kant C) Nicolaus Copernicus D) Galileo E) Berkeley

Soru 20:

Aydınlanma’da tarih üzerine çalışmalarda köklü değişikliklerin ortaya çıkmasını ve “modern” olarak nitelenebilecek yeni bir tarih anlayışının temellerinin atılmasını sağlayan görüş hangisidir?

A) Deizm B) Usçuluk C) Komünizm D) Marksizm E) İzlenimcilik