Seçmeli Ara Sınav - Tarih Felsefesi 1

Soru 1:

Plotinos ile ilgili aşağıda verilenlerden hangisi yanlıştır?

A) Plotinos, Ortaçağ’ın din temelli düşünce yapısının bir geçiş dönemi düşünürü sayılabilir. B) Plotinos, mistik-panteist bir bakış açısı ortaya koymuştur. C) Plotinos, her türlü maddeciliğe tutarlı biçimde karşı çıkmış düşünürlerdendir. D) Plotinos’a göre gerçek maddeden oluşur, salt tinsel nitelikte değildir. E) Plotinos’un varlık anlayışı, yalnızca ruh öğretisi bakımından değil, tüm var olanların var olmasına olanak tanır.

Soru 2:

İlk tarih filozofu ya da teologu olarak adlandırılan düşünür kimdir?

A) Aristoteles B) Platon C) Sokrates D) Plotinos E) Augustinus

Soru 3:

Tarihi bir varlık sahası olarak ontolojik bir yaklaşımla değerlendiren düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Takiyettin Megüşoğlu B) Karl Popper C) Braudel D) Karl Jasper E) Giambattista Vico

Soru 4:

İnanmak, bilmekten önce gelir ve bilmenin temelini oluşturur, fakat insanın nihai ereği, Tanrı hakikatini anlamaktır diyen düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Thukydides B) Pindaros C) Homeros D) İskenderiyeli Clemens E) Protagoras

Soru 5:

Aşağıdakilerden hangisi Pindaros’un düşüncesinde ön plana çıkan temel özelliklerden biri değildir?

A) Şiirlerinde tüm boyutlarıyla zaman ön plandadır. B) Geçmiş yaşamın niteliğini ve özünü, kendi günündekinden oldukça farklı olarak görür. C) Eski dithrambos yazarlarını hem kullandıkları terimler hem de uzun ve zor anlaşılır cümle kurdukları gerekçeleriyle eleştirmiştir. D) İnsanların gelecek hakkında kehânette bulunmalarını yersiz ve anlamsız bulmuştur. E) Ona göre efsaneler, bizi aldatan ustaca düzenlenmiş hikâyelerdir.

Soru 6:

Anlaşılabilir tarihsel olay yorumlarının ve toplumsal-kültürel süreçler üzerine yapılan önemli genellemelerin çoğu bunalım-felâket ya da geçiş-çözülme dönemlerinde yahut bu tür dönemlerin hemen öncesinde ve sonrasında ortaya çıktığını savunan ve çözümlemesinde İbn-i Haldun’a da yer veren düşünür kimdir?

A) Collingwood B) Sorokin C) Dilthey D) Braudel E) Gasset

Soru 7:

Tüm varlığın oluşumundaki “ana madde”-“ilk madde” anlamında kullanılan Eski Yunanca terim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Polemos B) Historein C) Pathos D) Psyhe E) Arkhe

Soru 8:

Ronald Field Atkinson’a göre; tarihçi olayları ve nedenleri olduğu gibi kavrarken, tarih felsefecisi olayları belirleyen ilkeleri de ortaya koymayı amaçlar. Bu cümleden hareketle aşağıdaki çıkarımlardan hangisi yapılabilir?

A) Tarihin daha önemli olduğu B) Tarih felsefecisinin çalışma kapsamının daha dar olduğu C) Tarih ile tarih felsefesinin birbirinden bağımsız alanlar olduğu D) Tarihçi ve tarih felsefecisinin ilgilendiği sorunların birbirine uzak olduğu E) Tarihçi ile tarih felsefecisinin aslında aynı olduğu

Soru 9:

Pozitivist tarih felsefesinin temelinde yatan düşünce aşağıdakilerden hangisinde doğru olarak verilmiştir?

A) Tarih hiçbir zaman tamamıyla anlaşılamayacak olaylar bütünüdür B) Tarih ancak genellemeler yapmadan anlaşılabilir C) Evrenin ve tarihin genel-geçer yasaları vardır D) Tarihsel gerçeklik diye birşey yoktur E) Tarih insanoğlunun gideceği yönü belirlemek için en önemli araçtır

Soru 10:

Res gestae kavramıyla ilişkili olarak, ontolojik bir tarih yaklaşımı aşağıdaki görüşlerden hangisini benimser?

A) Geçmişteki tek tek olayları anlamak başlıca işimizdir. B) Geçmişteki olayları belirli zaman dilimlerine ayırmamız zorunludur. C) Geçmişteki olayları çağlar biçiminde incelememiz gerekir. D) Geçmişi bir bütün halinde kavramak temel amacımızdır. E) Geçmişin kendisi değil, nasıl aktarıldığı bizim için önemlidir.

Soru 11:

Aşağıdakilerden hangisi Plotinos’un düşüncesine karşıt bir görüşü dile getirmektedir?

A) Varolan her şey maddeseldir, öyleyse varlık da somuttur. B) Bir hakkında ancak onun ne olmadığından söz edilebilir. C) Gerçek varlık ancak tinsel nitelikte olabilir. D) Bir, hem salt iyi, hem de sonsuz ışıktır. E) Bir, varolanların temelindeki gerçek varlıktır.

Soru 12:

Geçmişi bir bütün hâlinde kavramaya girişen felsefe sistemleri, tarihe ontolojik bir yaklaşımın ifadeleri olarak yorumlanabilir (………..…………..) daha öncesinde de metafizik, varlığı tek tek nitelikleriyle değil de bir bütün olarak kavramayı ve anlamlandırmayı amaçlayan felsefe disiplinidir. Yukarıdaki boş bırakılan yere aşağıdaki kavramlardan hangisi gelmelidir?

A) Ontoloji B) Epistemoloji C) Res Gestae D) Fenomenoloji E) Ampirizm

Soru 13:

Tarihin babası olarak nitelendirilen düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Platon B) Homeros C) Hesiodos D) Herodotos E) Aristoteles

Soru 14:

Merkezi Vatikan’da bulunan ve Ortaçağ boyunca tüm devletlerin otorite olarak tanıdıkları, eğitimden kültüre, ekonomiye, hatta savaşlara dek Avrupa’yı ilgilendiren her şey üzerinde başlıca söz sahibi olmuş bir kurumun adı nedir?

A) Kilise B) Protestanlık C) Katolik Kilisesi D) Ortodoks Kilise E) Ayin

Soru 15:

Bir bilim alanı olarak tarih felsefesi ne zaman ortaya çıkmıştır?

A) 16. yüzyıl B) 17. yüzyıl C) 18. yüzyıl D) 19. yüzyıl E) 20. yüzyıl

Soru 16:

Antikçağ’a ilişkin benimsenen düşünceleri ve felsefeyi, “bulunmuş bir doğru” diye nitelendiren Ortaçağ düşünürlerinin görüşlerinden bu çağa ilişkin hangi sonuca ulaşılır?

A) Her yönüyle kabul ettikleri B) Bazı düzeltmeler yapıp işledikleri C) Hiçbir yönüyle kabul ettikleri D) Bir karara varamadıkları E) Çekimser kaldıkları

Soru 17:

“Derin ve uzayan bunalım koşullarında insanın, toplum ve insanlığın nasılı, niçini, nereden gelip nereye gittiği üzerinde düşünme ve inceleme eğilimi artmaktadır,” diyen düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Karl Popper B) Karl Jaspers C) Braudel D) Pitirim Sorokin E) Wilhelm Dilthey

Soru 18:

Demokrasiyi “bozuk” yönetim biçimlerinden sayması, Platon’ un sonraki süreçlerde hangi siyaset zihniyetinin düşünsel temellerini atmakla suçlanması gibi sonuçlar doğurmuştur?

A) Otoriter B) Totaliter C) Monarşik D) Oligarşik E) Teokratik

Soru 19:

Aşağıdakilerden hangisi tarih felsefesiyle ilgilenmemiştir?

A) Georg Wilhelm Friedrich Hegel B) Robin G. Collingwood C) Patrick O'Brien D) Pitirim Sorokin E) Karl Marx

Soru 20:

Yeni Bilim’de doğruluğun bilgisi için tek sağlam kalkış noktası, verum ile factum’un birbirlerine geçtiği ve dönüştüğü “toplumsal-sivil dünya”nın bizzat kendisi olarak gösterilmektedir.Cümlede geçen verum ve factum ne anlam taşır?

A) Doğru ile olgu B) Doğa ile insan C) Geçmiş ve şimdi D) Zaman ve hakikat E) Tanrı ve insan