Final Sınavı - Tarih Felsefesi 1

Soru 1:

İbn Sinâ matefizik ve mantığı ne tür ilimler olarak adlandırmıştır?

A) Doğa ilimleri B) Aşağı ilimler C) Yüksek ilimler D) Akli ilimler E) Nakli ilimler

Soru 2:

Gazzâlî’nin ilimleri salt aklî, salt naklî ve hem aklî hem naklî ilimler olarak genel açıdan üçe ayırdığı eseri aşağıdakilerden hangisidir?

A) El-Müstasfâ B) Ruh Kasidesi C) Mukaddime D) Etik E) Tarihu’r-Rusûl ve’l-Mülûk

Soru 3:

Hangisi Voltaire’nin en yoğun olarak eleştirdiği kurumlardır?

A) Adalet sistemi B) Kilise dogmaları ve Fransız kurumları C) Ordu D) Fransa yönetimi E) Akademik çevreler

Soru 4:

Doğa ile us ya da evren ile zihin arasında varolduğu iddia edilen uygunluğun kaynağı olarak Tanrı’ya işaret eden düşünce akımı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Determinizm B) Materyalizm C) Öznel İdealizm D) Deneyimcilik E) Usçuluk

Soru 5:

Tarih felsefesini tarih metafiziği ve analitik tarih felsefesi olarak ikiye ayıran düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Braudel B) Walsh C) Hegel D) Voltaire E) Sorokin

Soru 6:

"İbn Haldûn kimi çevreler tarafından tarihçi, medeniyet-kültür tarihçisi, tarih kuramcısı olarak görülürken, diğer çevreler tarafındansa sosyolog, ekonomist, kamu hukukçusu, siyaset düşünürü olarak değerlendirilir." Bu cümleden hareketle nasıl bir çıkarım yapılabilir?

A) Yalnızca psikoloji alanıyla ilgili çalışmalar yaptığına B) Disiplinler arası çalışan bir bilim adamı olduğuna C) Eserlerini yalnızca toplumsal olaylar üzerine yazdığına D) Tıp alanında önemli çalışmalar yaptığına E) Siyasetle ilgilense de siyaseti sevmediğine

Soru 7:

Asıl adı Francois Marie Arouet olan ve Fransız Devrimi'yle Aydınlanma hareketine destek veren din ve ifade özgürlükleri üzerine yazılarıyla ünlü düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Voltaire B) Leibniz C) Vico D) Bacon E) Descartes

Soru 8:

İslam dünyasında Peygamber’in biyografisi için kullanılan ortak isim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Res gestae B) Izutsu C) Trivium D) İlmihal E) Siyer

Soru 9:

Aşağıdakilerden hangisi, Aydınlanma dönemi tarih anlayışının özelliklerinden biri değildir?

A) Dini, dışarıda bırakan bir tanrıcı anlayışa sahiptir B) Kuşkuculuğu, esas alır C) Kilise ve devlet tarihinin dışındaki konularla ilgilenir D) Doğanın, tarihsel süreçlerde etkili olduğuna inanır E) Tarihin yegane amacı, geleceğe ışık tutmaktır

Soru 10:

Aşağıdakilerden hangisi Rönesans dönemi tarih yazıcılığını Ortaçağ tarih yazıcılığından ayıran unsurlardan birisi değildir?

A) Tarihçiler genellikle din adamları değil, yazarlar, araştırmacılar ve üniversitelerin öğrencileridir B) İnsanlık tarihini dönemlere ayırma yöntemi değişmemiştir C) Din dışı konulara daha çok yer verir D) İlkçağ tarih anlayışına Ortaçağdakinden daha yakındır E) "Kıssadan hisse" anlayışına göre yazılmamıştır

Soru 11:

Kilise Babaları dönemiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?

A) Bu döneme Patristik Felsefe de denilmektedir. B) Bu dönemde yazılanların önemli çoğunluğunda Hıristiyanlık eleştirilir. C) Dönemin başlıca düşünce akımı gnostisizmdir. D) Kartacalı Tertullianus ve İskenderiyeli Clemens, dönemin başlıca düşünürleridir. E) Bu dönem Apolijik dönem diye de bilinir.

Soru 12:

Tarihin olayları gerçek nedenleriyle anlatması gerektiğini savunurken, “gerçek” terimini daha çok siyasi bir içerimle kullanmış olan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Bacon B) Hobbes C) Grotius D) Macchiavelli E) Bodin

Soru 13:

Augustinus’un geliştirdiği tarih düşüncesi ile ilgili aşağıdaki ifadelerden hangisi doğrudur?

A) Hıristiyan inanç esaslarının, bu tarih görüşünün oluşumunda katkısı yoktur. B) Platon ve Aristoteles’in tarih metafiziklerinin bir sentezidir. C) Tarihteki olaylarda erekliliğin olmadığı düşüncesini yerleştirmiştir. D) Tarihin başlangıcı ve sonunun belirsiz olduğunu savunmuştur. E) Tüm Ortaçağ boyunca Kilise’nin resmî tarih görüşü olmuştur.

Soru 14:

Mukaddime aşağıdaki hangi eserin Giriş bölümü ve Birinci Kitap’ın toplamından oluşan kısımdır?

A) Ruh Kasidesi B) El-Müstasfâ C) Tarihu’r-Rusûl ve’l-Mülûk D) Siyaset El-Medeniyye E) Kitâbu’l-İber

Soru 15:

Ulusların kökenlerini anlatan hikayelerle ilgili saçma bulduğu unsurları nitelemek üzere “Sanıların Tarihi” terimini kullanan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hume B) Kant C) Rousseau D) Voltaire E) Vico

Soru 16:

Voltaire’in Alman İdealistleri ile karşılaştırıldığında “çekingen” olarak nitelenmesi, en çok aşağıdakilerden hangisine dayandırılabilir?

A) Theoria-historia karşıtlığı hakkındaki tutumuna B) Aydınlanma düşüncesine yönelik eleştirilerine C) Tarihçilik yönteminde dikkat çektiği sakıncalara D) Tarihte yasa fikrini kesinlikle kabul etmemesine E) Felsefi tarihten yalnızca bilimsel tarihi anlamasına

Soru 17:

İbn Haldun’un, toplumu oluşturan bireylerin birbiriyle dayanışarak, karşılıklı bağ kurarak ortak hareket etmesi ve bunun toplumu bir arada tutan en güçlü maya olması olgularını ifade etmek üzere kullandığı terim aşağıdakilerden hangisidir?

A) Tagallüb B) Mülk C) Umran D) Nesep E) Asabiyet

Soru 18:

Epistemoloji adını ilk kez açıkça kullanarak, insan bilgisinin kaynağı ve sınırları gibi sorunlarla hesaplaşma gerekliliğini savunmuş olan filozof aşağıdakilerden hangisidir?

A) Locke B) Descartes C) Hume D) Bacon E) Berkeley

Soru 19:

Etika adlı yapıtını kaleme alan ve doğru bilginin “geçmişte olup bitmiş olanlara inanmakla” değil, her zaman “genel kavramlara dayanmakla” elde edilebileceğini savunan düşünür kimdir?

A) Benedictus Spinoza B) Niccolo Macchiavelli C) Arnold Geulincx D) Johann Gottfried von Herder E) Nicholas Malebranche

Soru 20:

Rodos’un efsaneye dayalı tarihini anlatan ve geçmişi, “değişmeyen gerçeklik” anlamında kullanan düşünür aşağıdakilerden hangisidir?

A) Homeros B) Pindaros C) Herodotos D) Hesiodos E) Thukydides