Eğlence Pazarlaması

Yanıt Açıklaması: Spor etkinliğine direkt olarak katılım söz konusudur. Katılımsal bir ürün sunar. Daha geniş anlamda değerlendirildiğinde spor, sadece profesyonel anlamda katılımla ilişkilendirilmez, ayrıca kişilerin amatör şekilde, eğlence amaçlı olarak katılım gösterdiği bir ortam yaratır. Spor ve eğlence arasındaki ilişkinin en önemli ayaklarından biri kişilerin katılım sağlayabilmeleridir. Belirli bir lig içinde performans gösterilmesi katılımın gerçekleşmesine örnek olarak gösterilebilir. Bununla birlikte, herhangi birinin amatör bir şekilde spor etkinliğine fiili olarak katılması da katılım olarak değerlendirilmelidir.

Yanıt Açıklaması: Yakınsama (Convergence) Yakınsama, eğlence ürününe ulaşma olanağının ileriye dönük olarak planlanması şeklinde değerlendirilebilir.

Yanıt Açıklaması: Her şey marka ile ifade edildiği gibi, her şey iletişimin ve eğlencenin değişik bir şekli olarak da değerlendirilmektedir (Schmitt, 1999). İşletmeler artık kendilerini tüketici ve toplum odaklı olarak belirleyerek, tüketicilerin eğlenebilecekleri bir duruma gelmeye çalışmaktadırlar. İletişim artık tek taraflı bir şekilde yapılmamaktadır. Tüketiciler istedikleri zaman, web siteleri üzerinden işletmelerle temasa geçebilmekte ve sürece dahil olabilmektedirler. Böylece, işletmelerin tüketicilerine eğlence yaratabilmeleri için çok fazla çaba göstermeden faaliyet göstermeleri mümkün olabilmektedir. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Alışveriş yapma bir deneyimdir ve tüketiciler sadece yarar sağlamak için alışveriş yapmazlar. Tüketiciler alışveriş yapmayı zevkli bir deneyim olarak değerlendirirler. Alışverişi sevmeyenlerin aksine, bazı müşteriler ise alışveriş ortamında olmaktan oldukça hoşlanırlar ve alışveriş deneyimini yaşamak isterler. Bu tür müşteriler için alışveriş, rekreasyon ve eğlence anlamına gelir.

Yanıt Açıklaması: Soyutlukla ilgili olarak öne çıkan bir unsur dayanıksızlıktır. Spor ürünü bu açıdan hizmetlerle benzerlik gösterir. Bir spor etkinliğinde boş kalan koltuklar atıl kapasite olarak değerlendirilir. Bununla birlikte bu durum spor etkinliğini eşzamanlı olarak stadyumda veya televizyonda izlemek isteyen spor tüketicileri için geçerlidir. Her ne kadar spor etkinliği gerçekleştikten sonra da tüketicilerin banttan izleme şansı varsa da, tüketiciler genel olarak canlı olarak etkinliği izlemek isterler. Bunun yanında, her etkinliğin banttan yayınlanmaması, dayanıksızlık özelliğini daha da öne çıkarmaktadır. Türkiye’de Muhammed Ali’nin maçları için çok fazla kişinin sabah kalkarak maçı canlı olarak izlemek istemesi, bu duruma örnek olarak gösterilebilir. Bir diğer örnek NBA maçlarının saat farkı nedeniyle Türkiye’de sabahın çok erken saatlerinde gösterilmesine rağmen, belirli bir izleyicinin sürekli olarak NBA maçlarını takip etmesidir.

Yanıt Açıklaması: Boş zamanı anlamak ve tanımlamak için literatürde altı farklı görüş yer almaktadır. Bu görüşler; Klasik görüş, Sosyal sınıfın sembolü olarak boş zaman, Bir aktivite olarak boş zaman, Yarı boş zaman ve serbest zaman, Özgürlük olarak algılan boş zaman ve Ruh hali olarak boş zaman

Yanıt Açıklaması: Verilen örnekler içerisinde sadece ‘Cruise seferleri’ deniz taşımacılığına örnek teşkil etmektedir. Diğer örnekler, hava, tren ve kara taşımacılığına örnek oluştururlar.

Yanıt Açıklaması: Spor pazarlamasını geleneksel pazarlama faaliyetlerinden farklı hale getiren özellikler sadece genel özellikler değildir. Pazarlama karması elemanları açısından da farklılıklar söz konusudur. Spor ürünü, soyut, dayanıksız, deneyime bağlı ve sübjektif özelliğe sahiptir (Argan, 2007). Bu açıdan bakıldığında hizmet pazarlamasıyla bir takım ortak noktaların söz konusu olduğu görülebilir. Her ne kadar spor ürünü söz konusu olduğunda bir takım somut unsurlar olacaktır ancak bu somut unsurlar, soyut olan faydanın sağlanmasını sağlayan araçlardır. Bu açıdan bakıldığında, hizmet pazarlamasındaki fiziksel kanıtların spor pazarlaması için de geçerli olacağı söylenebilir. Geleneksel pazarlamada olduğu gibi, spor pazarlamasında da ürün, belirli bir ihtiyacı doyurma amacı taşıyan herhangi bir şeydir. Ancak spor ürünleri kendilerine özgü özellikleri nedeniyle farklılıklar gösterirler. Spor pazarlaması açısından spor ürünü, spor etkinliklerinin eğlencesi, spor etkinliğinin heyecanı ile bütünleşen ürün ve hizmetler ve bu ikisinin bileşimi olarak ifade edilir (Argan ve Katırcı, 2002). Dikkat edilmesi gereken temel unsur, spor tüketicisinin belirli bir spor ürünü satın aldığında, o ürünün olduğundan daha fazla şey ifade edecek olmasıdır. Örneğin, bir spor tüketicisi favori takımının formasını satın aldığında o formadan sağlanacak temel fayda örtünme değil, psikolojik bir takım faydalardır. Hemen hemen tüm spor ürünleri somut ve soyut özellikler gösterirler. Alınan formayla kişinin örtünmesi somut bir durum ifade ederken, takımın formasını taşıması spor tüketicisine psikolojik bir takım faydalar sağlayacaktır. Bu anlamda satın alma eyleminin hazcı bir satın alma eylemi olduğu ifade edilebilir. Geleneksel pazarlamada ürünün aksine, spor pazarlamasında çekirdek ürün ön planda değildir. Önemli olan spor ürününün boyutudur. Fiziksel ürünlerin pazarlanmasında işletmeler belirli standartları farklı üretimlerde elde etme şansına sahiptirler. Spor ürününde ise böyle bir durum söz konusu değildir. Bu açıdan da spor ürünü, hizmetlere benzemektedir. İşletmelerin kontrolü altında olmayan koşullar, hem aynı ürünün üretilmemesine, üretilmiş olsa bile, spor tüketicileri tarafından aynı şekilde algılanmamasına neden olacaktır. Fiyatlandırma faaliyetleri de spor pazarlamasında farklılık göstermektedir. Geleneksel maliyet yöntemleri ile spor ürününü fiyatlandırmak oldukça güçtür. Spor ürününün fiyatlandırılması da koşulların nasıl geliştiğine göre farklılık gösterecektir. Her ne kadar fiziksel ürünlerin fiyatlandırılmasında da koşullar fiyatlandırma kararlarını etkilese de, koşulların hızlı bir şekilde değişmesi, spor pazarlamasında fiyatlandırma kararlarını daha zor hale getirmektedir. Hizmet niteliği taşıyan spor ürünü, üreticisinden ayrı şekilde değerlendirilemez. Bu açıdan ayrılmazlık söz konusudur. Spor ürününün dağıtımı, hizmetlerin dağıtımına benzer. Üreticiden tüketiciye doğru gidilen fiziki ürün dağıtımının aksine, tüketicilerin spor etkinliğinin gerçekleşeceği yere gitmesi gerekir.

Yanıt Açıklaması: Tüketim (Consumption) Eğlence pazarlamasının tüketim aşaması, eğlence ürününün pazarlama iletişimi sayesinde hedef kitleye sunulmasıdır. Bu aşamada başarı, pazarlama faaliyetlerinin tüketicileri ne kadar çekebilecekleriyle ilgilidir. Tüketim, bir etkinlik için bilet alma, film izleme, müzik dinleme, internet üzerinden oyun oynama veya online kitap satış sitelerinden kitap sipariş etme şeklinde olabilir. Bir konserdeki sanatçıların sergiledikleri performansları dinlemek de eğlence tüketimi olarak değerlendirilebilir.

Yanıt Açıklaması: Kültür ve Turizm Bakanlığı, rekreasyonu insanların boş zamanlarında yaptıkları, zorunlu çalışma faaliyetlerinden bağımsız olarak, kişinin boş zamanını serbest olarak ve dilediği gibi kullandığı fiziksel gücünü onarmaya ve ruhsal kapasitesini zenginleştirmeye yönelik zorunlu faaliyetlere karşıt, özgürce seçilen ve fiziksel sosyal çevrenin değişmesi anlamına gelen faaliyetler olarak da tanımlamaktadır

Yanıt Açıklaması: Boş zaman literatüründe birey yaptığı seçime ya da seçimlere göre evinde ya da evinin dışında dokuz farklı boş zaman tüketicisi konumundadır. Boş zaman tüketicisi iki günden fazla evinden uzakta seyahat ediyorsa TURİSTTİR. Güzel sanatlar, tiyatro ve sinemadan bir şeyler öğreniyorsa ya da bu aktivitelerle zaman geçiriyorsa ARTİSTTİR. Yiyecek, içecek ve hizmet tüketiyorsa GURMEDİR. Boş zaman deneyimi olarak alışveriş yapıyorsa, ALIŞVERİŞÇİDİR. Bahçesi ile uğraşıyor, evinde TV seyrediyor ya da bilgisayar ya da konsol oyunları oynuyorsa EVİNDE VAKİT GEÇİRMEYİ SEVENDİR. Kapalı mekanlarda ya da açık havada rekreasyonla ilgili deneyimler yaşamayı seviyorsa, SPORU SEVEN BİREYDİR. Dini gerekliliklerini yerine getiriyor ve bundan keyif alıyorsa DİNDARDIR. Yeni bilgiler öğrenmeyi ve kendini geliştirmeyi seviyorsa ÖĞRENCİDİR. Kendi isteklerini ve arzularını yerine getirmekten hoşlanıyorsa, HEDONİSTTİR.

Yanıt Açıklaması: Eğlence pazarlamasında da 4C ile ifade edilen önemli başlıklar bulunmaktadır. Eğlence pazarlamasının 4C’si, içerik (content), kanal (conduit), tüketim (consumption) ve yakınsama (convergence) olarak ifade edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Alışveriş yapanların deneyimi, tüketicilerin gittikleri ve ürün seçtikleri alışveriş sürecidir. Alışveriş gerçekleştikten sonra mağaza tüketiciler tarafından değerlendirilir. Olumlu mağaza atmosferi özellikle deneyim sunulabilmesi açısından kritik öneme sahiptir. Olumlu atmosferin yarattığı bir diğer etki de müşterilerle işletmeler arasında uzun vadeli ilişkiler yaratmasıdır. Ayrıca olumlu bir mağaza atmosferi, müşterilerin ruh halini olumlu şekilde etkilemektedir.

Yanıt Açıklaması: Rekreasyonel alışveriş, tüketicilerin boş zamanlarında, yenilenmek ve eğlenmek üzere yaptıkları alışveriştir.

Yanıt Açıklaması: Rekreasyon faaliyetleri isteğe bağlı olarak, herhangi bir zorlama olmadan gerçekleşmelidir. Bu durumda faaliyete katılmış kişilerin, o faaliyete sürekli olarak devam etmesi gibi bir zorunluluk söz konusu olamaz.

Yanıt Açıklaması: Spor tüketicilerine ilişkin bir diğer ayrım, taraftarlık düzeylerine göre yapılmaktadır. Taraftarlık düzeylerine göre spor tüketicileri; geçici taraftarlar, yerel taraftarlar, bağlı taraftarlar, fanatikler ve aşırı taraftarlar (holiganlar) olarak ayrılmaktadır

Yanıt Açıklaması: Bunun nedeni sadece Starbucks’ın ürettiği kahve veya kahve türleri değil, tüketicilere yaşattığı deneyimdir. Tüketiciler kendilerini farklı görmenin yanında, eğlenerek de markaya karşı güzel duygular beslerler.

Yanıt Açıklaması: Spor pazarlamasının konusunu, katılımcı olarak spor yapan, spor programlarını ve etkinliklerini izleyen ve dinleyen, spor ürünlerini ve sporla ilişkili ürünleri satın alan ve hatta sporla ilişkili internet sitelerini takip eden bu şekilde spor etkinliklerini, sporcuları ve takımları takip edenler oluşturmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Grainger-Jones (1999) ise yukarıdaki anlatılan boş zamanla ilgili altı görüşe ilave olarak tanımlamada kullandığı “harcama” değişkenini de ilave ederek boş zamanı diğer altı görüşle paralel şekilde altı farklı şekilde değerlendirilebileceğini belirtmiştir.

Yanıt Açıklaması: Yerel taraftarlar kendilerini yerel takımlarla özdeş hale getirirler. Coğrafik faktörler, bu tür taraftarlar için en önemli değişkendir. Bunun nedeni yaşadıkları yerin ve yaşadıkları yerdeki sosyal hayatın en önemli etken olmasıdır. Referans grupları, kültür ve motivasyon en önemli psikolojik etkenler olarak öne çıkar. Belirli bir yerel gruba dahil olmak ve kendini o gruba bağlı hissetmek çok büyük önem taşımaktadır. Kişilerin orada yaşamasalar bile, doğup büyüdükleri yerin spor kulüplerini ve atletlerini sürekli olarak takip etmeleri bu duruma örnek gösterilebilir. Satın alma eylemleri hem planlı hem de plansız şekilde olabilir.