Çatışma ve Stres Yönetimi 1

Yanıt Açıklaması: Kolaylaştırıcı Arabuluculuk Tarzı: Kolaylaştırıcı arabulucu, müzakerenin hızını ayarlayıp, seçenekleri ortaya çıkarırken tartışmaları yürütme, tarafları teşvik etme, koçluk yapma ve öneriler geliştirerek arabuluculuk sürecinde taraflara yardım etmeye yönelik teknikler kullanır. Arabulucu süreçte bu teknikleri kullanarak soruna odaklanmayı sağlar ve daha açık bir iletişim ortamı geliştirir; böylece duyguların üstesinden gelmeyi ve güven ortamı sağlamayı başarır. Süreç boyunca arabuluculukta yer alan herkes karşılıklı kazanımlar sağlayacak ortak noktalara odaklanır. Arabulucu tarafların kendi başlarına ulaşamayacağı seçenekler geliştirir. C¸ünkü taraflar çoğu kez anlaşmazlık durumunda kendi bakış açılarından çıkamayarak değişmez, katı tutumlar sergilerler. Arabulucu, taraflara kendi düşüncelerini dayatmak yerine, taraflar arasında ortaya çıkan verilere dayalı olarak tarafların kendilerinin bir sonuca varmalarına öncülük eder.

Yanıt Açıklaması: İletişim Tarzı: Müzakerenin can alıcı noktası iletişimdir. Taraflar tekliflerini, bakış açılarını, düşüncelerini, duygularını birbirlerine iletişim yoluyla aktarırlar. Birbirlerini ikna etmek için iletişim aracını kullanırlar. Bu nedenle müzakerecilerin başarılı olabilmesi, iyi bir dinleyici olmalarına, kendilerini etkili şekilde ifade etmelerine ve karşı tarafa etkili sorular sormalarına bağlıdır. Sözlü iletişim yanında sözlü olmayan iletişim de müzakere sürecini etkilemektedir.

Yanıt Açıklaması: Önceden belirlenmiş ortak amaçların gerçekleştirilmesi için bir araya gelen insanların oluşturduğu örgütleri oluşturan bireyler arasında gerçekleşen iletişimlere örgütsel iletişim adı verilir. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: fizyolojik boyutta - bilişsel boyutta - davranışsal boyutta

Yanıt Açıklaması: Sosyoloji, sosyal psikoloji, psikanaliz, psikoterapi ve örgütlerle ilgili alanlardaki çalışmaların çoğunluğu, insanın doğasına ilişkin iyimser görüşe dayanmıştır. Bu görüş, Descartes’ın “insanın aşağı yukarı belli bir yapı ve doğuştan düşüncelerle dünyaya gelir” varsayımına karşıdır.

Yanıt Açıklaması: İnsan gerçekte ekonomik özendiricilerle güdülenir ve ekonomik olarak en kazançlı işi yapar.

Yanıt Açıklaması: Roller Arası çatışma, bireyin beklentileri birbirine uymayan birden fazla role sahip olması durumunda ortaya çıkmaktadır. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Otokratik liderler kendi bilgi ve becerilerine, işgörenlerinkine göre daha çok güvenirler. Gelir-gider mantığını ön planda tutarlar, dolayısıyla verimlilik onlar için esastır. Yönetici-işgören arasında informal ilişkileri hoş görmezler.

Yanıt Açıklaması: Problem çözmenin birkaç temel adımları vardır. Birinci adım: Problem hakkındaki bilgilerin çağrıştırılması veya problem hakkındaki bilgilerin gözden geçirilmesi. İkinci adım: Problemi tanımlamak. Problemi tanımlayabilmek için öncelikle probleme ilişkin bilgilerin düzenlenmesi ve o bilgilerden yararlanarak problemin ortaya koyulması gerekir. Bu aşamada problemi farklı biçimde tanımlatacak, problemle gerçekten ilgili olmayan bilgilerde ayıklanmalıdır. Üçüncü adım: Problemin çözümüne yönelik hangi adımların var olduğunun düşünülmesi, gözden geçirilmesidir. Bu adımda pek çok çözüm yolu olabileceği ancak en uygun ve en etkili yolun ne olabileceğinin düşünülmesi gerekir. Dördüncü adım: Uygun ve etkili olduğu düşünülen çözüm yolunun uygulamaya konulmasıdır. Beşinci adım: Uygulamanın gerçekten problemi çözüp çözmediğinin belirlenmesidir.

Yanıt Açıklaması: Çatışma bazen yıkıcı, bazen de yapıcı olarak nitelendirilmektedir. Çatışma, bireyin iş yapma isteğini kamçılıyorsa ve hedefine ulaşmak için daha çok çaba içerisine girmesine aracılık ediyorsa olumlu; iş yapamaz, tükenmiş, kafası karışık, bunalmış bir duruma sürüklüyorsa o zaman olumsuz bir durumdur.

Yanıt Açıklaması: Doğrudan sözel ya da bilişsel işaretler; kin ve nefret belirtleri, aşağılayan, kuşkucu ve suçlayıcı sözler biçiminde gözlenebilir.

Yanıt Açıklaması: İnsanlar bir mesajı anlamlandırmaya çalışırken yanlış da olsa önyargılarına takılırlar ve çoğu zaman mesajı doğru bir şekilde anlayamazlar. İnançları, değer yargıları, ilgi alanları vb. farklı olan insanlar aynı olayları ve olguları değişik bir şekilde anlamlandırır ve yorumlarlar. İletişimin amacı belirlenmeli, mesajın doğru zamanda, doğru iletişim kanalları kullanılarak, doğru kişiye iletilmesi gerekir. Birbirlerinden farklı sosyo-kültürel özelliklere sahip insanlar birbirlerinin özelliklerini bilemezler ve iletilen mesajları kendi kültürlerine göre yorumlamaya çalışırlar. Ancak gönderici ve alıcının iletilen mesajla ilgili bilgi düzeyleri birbirine ne kadar yakınsa, mesajın iletilmesi ve alınması sürecinde eksiklikler yaşanmaz. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: İnsanın tembel olduğunu, kendi çıkarına odaklandığını düşünen birinin insanın doğasında iyilik olduğunu düşünmesi beklenemez. Aksine insanın doğası hakkında kötümser düşüncelere sahiptir.

Yanıt Açıklaması: Klasik yönetim kuramlarının öncüsü olan Frederik W. Taylor, insanın doğasına ilişkin şu sayıltıları ortaya atmıştır : ? Üretim denkleminde işgören sabittir. İnsan sabit bir doğaya sahiptir. ? İşgören, makinenin hareketsiz bir parçasıdır. İyi programlanmadığında, etkisizliğe ve savurganlığa eğilimlidir. ? İşgören, doğası gereği tembeldir. ? İşgörenin esas ilgisi öz-çıkarıdır. Bu durum, iş ortamında her zaman ekonomik değerlerle ifade edilir. ? Söz konusu ekonomik değerden kaynaklı olarak maddi kaygı yaşayan işgören diğer işgörenler ile yoğun bir yarışmaya girer. ? İnsan çabasına rağmen kazanç elde edemeyeceğini bilirse işten kaytarır. Bu eğilimini etkisiz kılmak ya da yenmek için sık sık kontrol edilmesi ve dışarıdan güdülenmesi gerekir. Doğru cevap E’dir

Yanıt Açıklaması: İlgisiz liderlik stilini sergileyen yöneticiler, işgörenlerine güvenirler. Onların temel gereksinimlerinin karşılanması durumunda performanslarını üst düzeyde sergileyebilecekleri ve uyum içinde çalışabilecekleri yönünde bir inanca sahiptirler. Bu inanç, McGregor’un Y-teorisinin işgörenin “iyi” olarak tanımlanmasına bir gösterge olarak görülebilir. Bununla birlikte, neo-klasik yönetim kuramı taraftarları da tıpkı klasik yönetim yaklaşımının taraftarları gibi çatışmayı, esas olarak ortaya çıkar çıkmaz çözümlenmesi, aksi halde her önleme başvurularak ortadan kaldırılması gereken zararlı bir olgu olarak görürler. Ancak bu yaklaşımı benimsemiş yöneticiler, çatışmalı ortamlara dahil olmaktan kaçınırlar. İlgisiz liderlik stilini benimseyen bu yöneticiler çatışmayı doğuran tarafların yine bunu en kısa zamanda çözmelerini bekler. Çünkü ilgisiz liderlik stiline dayalı yönetim eylemlerinde bulunan yönetici, işgörenlerin uzman olduklarını ve kendi üzerlerine düşen görevi en iyi şekilde yapacaklarını varsayar.

Yanıt Açıklaması: Ussal-Ekonomik İnsan’a ilişkin sayıltılar şu şekilde sıralanmaktadır (Aydın, 2000, s. 76):  İnsan gerçekte ekonomik özendiricilerle güdülenir ve ekonomik olarak en kazançlı işi yapar. Ekonomik özendiricilerin örgütün kontrolünde olması nedeniyle, insan esas olarak örgüt tarafından yönetilen, güdülenen ve kontrol edilen edilgen bir varlıktır. İnsanın gerçekte ussal olmayan duygularının, kişisel çıkarının ussal olarak hesaplamasına karışması engellenmelidir. Örgütler, insanın duygularını dolayısıyla önceden kestirilemeyen özelliklerini etkisiz kılacak ve kontrol edecek biçimde planlanabilir ve planlanmalıdır. İnsan doğası gereği tembel olduğundan, dış isteklendiricilerle güdülenmelidir. İnsanın doğal amaçları örgüt amaçlarına aykırı düşmektedir; bu nedenle onun örgüt amaçları doğrultusunda çalışmasını sağlamak için dış güçler tarafından kontrol edilmesi gereklidir. İnsan, temelde ussal olmayan duyguları nedeniyle, kendini kontrol altında tutamaz.

Yanıt Açıklaması: Otokratik liderlik stilini benimsemiş yöneticiler Kendi bilgi ve becerilerine, işgörenlerinkine göre daha çok güvenirler.

Yanıt Açıklaması: Taylor’a paralel olarak bürokrasinin kurucusu Max Weber’e göre de insan, örgütsel makinede isteksiz bir çark dişlisidir.

Yanıt Açıklaması: haksızlık, kasıtlılık, önlenebilirlik, kışkırtma, kişisel gerçeklik, kabahatlilik, engellenme, kurgulama-hareketlilik, karşı atak-deneyim, ve görmezden gelme çatışma yönetiminde öfkenin nedenleri olarak sıralanabilir. yetersizlik ise çatışmaya neden olarak sıralanamaz

Yanıt Açıklaması: Başkalarını suçlamanın uygun olduğunun kabul edilmesi. (Kabahatlilik) ? Birinin saldırısına uğradığı ya da tehlikeye atıldığı inancı ile ilişkilendirme ?yapılması. (Kurgulama-Hareketlilik) ? Öfke yaşantısı olan bireylerin öfkelerini göstermek yoluyla sorunu çözebileceklerine inanması. (Karşı atak- Deneyim) ? Başkaları tarafından hafife alınması. (Görmezden gelme) ? Seçeneklerde yer alan etmenlerin açıklamaları yukarıdaki gibidir. Soruda geçen açıklama ise kişisel gerçeklik kavramıyla ilişkilidir.