Çatışma ve Stres Yönetimi 1

Yanıt Açıklaması: Örgütsel iletişim, belli amaçları gerçekleştirmek üzere yerine getirilir. Efil’e (2010) göre örgütsel iletişimin amaçları şu şekilde sıralanmaktadır: Örgütsel politika ve kararları işgörenlere duyurmak ve anlatmak, Yöneticinin işgörenlerde özkontrol yeteneğinin gelişimini sağlamak Örgütün yıllık bütçesi, gelirleri, faaliyetleri ve projelerini, işgörenlere ve ilgili diğer kişilere duyurmak, Örgütün bölümleri, yöneticileri ve örgütsel yayınları vasıtasıyla örgüt üyelerinin örgütsel bilgilerini arttırmak, Örgütün dış çevresinde tanıtılmasını sağlamak, Örgütsel faaliyetlere ilişkin her türlü mevzuatı örgüt üyelerine duyurarak olası hataları önlemek.

Yanıt Açıklaması: Örgütte çatışma çıkınca yönetici Muhterem Bey, kuralları uygulayarak kısa zamanda sonuç almakta, ancak çatışmanın bir süre sonra ortaya çıkmasını önleyememektedir. Bu durumda çatışma karşısında Muhterem Bey otokratik veya ilgisiz liderlik stilinde davranış göstermektedir. Bunun sonucunda da kuralları uygulayarak çabuk sonuca gitmekte kısa dönemli sonuç yaratmaktadır. Ancak çatışmanın kaynağını ortaya çıkarmadığı, gitmediği içinde çatışmanın tekrar ortaya çıkmasını önleyememektedir.

Yanıt Açıklaması: Gizlilik Gereksinimi: U¨çüncü tarafın kamusal kimlik taşıdığı çatışma çözüm stratejilerinde çatışma konusu taraflarca istenmeyen kişiler tarafından öğrenilmesine yol açabilmektedir. Arabuluculuk işleyiş özellikleri ve yapısı gereği tarafların anlaşmazlıklarının gizlilik ilkesi çerçevesinde kalmasını sağlar.

Yanıt Açıklaması: James Lange’nin kuramına göre duygusal yaşantının oluşumunda dört adım vardır: (1) Bir durumun fark edilmesi. (2)Merkezi sinir sisteminden uyaranların kaslara, deriye ve iç organlara ulaşması. (3)Beden bölümlerindeki değişikliklerle duyarlılığın beyne geri dönmesi. (4)Geriye dönen uyarılmanın algılanan orijinal uyaranla kortikal yapı tarafından birleştirilerek algılanması ve “nesne duygusal olarak hissediliyor” mesajına dönüşmesi.

Yanıt Açıklaması: Kitle İletişimi: Bir takım bilgilerin sembollerin, bir takım hedefler tarafından üretilmesi geniş insan topluluklarına iletilmesi ve bu insanlar tarafından yorumlanması sürecine kitle iletişimi denir. Kaynak ve hedef arasındaki kanallara ise kitle iletişim araçları denir. Kitle iletişimi, bilgilerin/sembollerin bir takım hedefler tarafından üretilerek geniş insan topluluklarına iletilmesi ve bu insanlar tarafından yorumlanması sürecidir. Bu süreçte radyo, TV, gazete, dergi ve reklamlar, gibi araçlarla yapılan yayınlar etkilidir. Doğru cevap D’dir.

Yanıt Açıklaması: Demokratik liderler çatışmanın çözümlenmesi konusunda cesaretli ve özgüvenlidir. Demokratik lider çatışma durumunu örgütlerde doğal karşılar ve çatışmanın örgütsel amaçlara ulaşmada bir şans olarak değerlendirerek çatışmanın yönetimini üstlenerek aktif rol alır. Söz konusu bu rolünü sergilerken ise işgörenlerin katılımını sağlayarak işbirlikçi davranış sergiler.

Yanıt Açıklaması: Bireyin adaletsiz bir şekilde muamele gördüğünü hissetmesi (Haksızlık) Uğratılan zararın kasıtlı olduğu kanaatinin oluşması (Kasıtlılık) Birilerinin istediklerini yapma konusunda sürekli engel çıkarttığını düşünmesi (Engellenme) Başkalarının soruna yönelik abartılı bilgi vermesi veya bu yönde tahrik edici telkinlerde bulunması (Kışkırtma) Yukarıda açıklananlar öfkeye neden olurken bireyin başkaları tarafından önemsenmesi öfke oluşumuna neden olan bir etmen değildir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Otokratik liderlik stiline sahip yöneticilerin bazı genel özellikleri bulunmaktadır. Bu özellikler şu şekilde sıralanabilir; Hedefleri olabildiğince yüksek tutarlar. • Gelir-gider mantığını ön planda tutarlar. • Verimlilik odaklıdırlar. • Benlik algıları çok katıdır. • Kendi bilgi ve becerilerine, işgörenlerinkine göre daha çok güvenirler. • Kendi görüşlerini dayatırlar. • Kendilerini örgütsel amaçlara ulaşmada kritik etken olarak algılarlar. • Kişiler arası ilişki gereksinime yönelik etken konumda değildirler.

Yanıt Açıklaması: Sosyo-Duygusal Arabuluculuk Tarzı: Bu arabuluculuk tarzı ise asıl konudan çok iletişimi geliştirmek ve altta yatan duygu ve nedenleri ortaya çıkarmaya odaklanır. Böyle bir arabuluculuk anlayışı insan/ilişki yönelimli liderlik davranışı ile bütünleştirilebilir. İlişki davranışı liderin kendisi ile grup üyeleri arasındaki kişisel ilişkileri haberleşme kanallarını açarak, sorumluluk devrederek ve böylece astlara kendi güçlerini kullanma olanağı vererek sürdürebildiği, karşılıklı güven, arkadaşlık ve sosyo-duygusal destek sağlamaya çalıştığı davranışların toplamından oluşmaktadır (Eren, 2001, s.446). Tarafların kendilerinin çözüme gideceği konusunda iyimserdir. Temel odak noktası, kısa dönemli çözümlerden çok, uzun dönemli çözümlerdir

Yanıt Açıklaması: Örgüt Geliştirme: Bu yaklaşımda amaç, örgüt içerisinde bazı gelişmeler yaratarak hem birey, hem grup, hem de örgüt bazında olumlu değişmeleri başarabilmektedir. Ancak bu yol önemli bir yatırım, zaman, kaynak ve bilgi birikimini gerektirmektedir.

Yanıt Açıklaması: Ussal-Ekonomik İnsan’a ilişkin sayıltılar şu şekilde sıralanmaktadır : ? İnsan gerçekte ekonomik özendiricilerle güdülenir ve ekonomik olarak en kazançlı işi yapar. ? Ekonomik özendiricilerin örgütün kontrolünde olması nedeniyle, insan esas olarak örgüt tarafından yönetilen, güdülenen ve kontrol edilen edilgen bir varlıktır. ? İnsanın gerçekte ussal olmayan duygularının, kişisel çıkarının ussal olarak hesaplamasına karışması engellenmelidir. ? Örgütler, insanın duygularını dolayısıyla önceden kestirilemeyen özelliklerini etkisiz kılacak ve kontrol edecek biçimde planlanabilir ve planlanmalıdır. ? İnsan doğası gereği tembel olduğundan, dış isteklendiricilerle güdülenmelidir. ? İnsanın doğal amaçları örgüt amaçlarına aykırı düşmektedir; bu nedenle onun örgüt amaçları doğrultusunda çalışmasını sağlamak için dış güçler tarafından kontrol edilmesi gereklidir. ? İnsan, temelde ussal olmayan duyguları nedeniyle, kendini kontrol altında tutamaz. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Freud, saldırganlığı insanın biyolojik kalıtımının bir parçası olarak görür ve saldırganlığın yıkıcı ve şiddet yönünü vurgular. Freud, öfke ve saldırganlık duygularını, ölüm içgüdüsünün ve yaşam içgüdüsünün bir ifadesi olarak görmektedir.

Yanıt Açıklaması: Önemli bir iletişim becerisi olarak kabul edilen dinleme becerisine ilişkin farklı sınıflamalar bulunmaktadır. Ancak dinleme türleri çatışma yönetimi ile ilişkilendirilerek yarışmacı veya saldırgan dinleme, edilgen veya dikkatli dinleme ve etkin veya yansıtıcı dinleme olmak üzere üç başlıkta ele alınabilmektedir. Yarışmacı veya Saldırgan Dinleme: Dinleyicinin karşısındaki kişinin bakışaçısını anlamaktan çok kendi bakış açısını karşı tarafa kabul ettirmekle ilgilendiği durumdur. Bunu sağlayabilmek adına, dinleyici konumundaki birey, konuşanın ne anlattığı veya neden söz ettiğinden çok konuşma fırsatının kendisine geçmesi için fırsat kollamakla ve konuşanın öne sürdüğü görüşleri çürütecek sözleri planlamakla meşgul olmaktadır. Edilgen veya Dikkatli Dinleme: Dinleyicinin konuşan kişiyi işitme ve onun bakış açısını anlamakla ilgilendiği dinleme biçimidir. Bu dinleme biçiminde yalnızca dikkatle dinleme gerçekleşir; dinleyici konuşanın söylediklerini doğru olarak anladığını varsayar. Ancak bu varsayımın doğru olup olmadığını belirlemek için herhangi bir girişimde bulunmaz. Etkin veya Yansıtıcı Dinleme: En önemli ve yararlı dinleme biçimidir. Etkin dinleme biçiminde, dinleyici konuşan kişinin düşünceleri, duyguları, beklentileri ile ne iletmek istediğini anlamakla ilgilenmektedir. Dinleyici, karşı tarafa mesaj iletmeden önce, konuşanın bakış açısını (görüşünü) anlayıp anlamadığını doğrulatır. Bu doğrulatma veya dönüt süreci etkin dinlemenin diğer dinleme biçimlerine göre daha yararlı bulunmasının da nedenidir. Etkin dinleme ile, yanlış anlamaların olduğunda hemen düzeltilmesi söz konusu olduğu için, yanlış anlamalar nedeniyle anlaşmazlıkların ortaya çıkması da önlenebilmektedir. Çatışmaların çözüme kavuşturulmasında önemli bir yer tutan etkin (yansıtıcı) dinlemenin dikkat etme, dinlediğini gösterme, dönüt verme, önyargılardan arınma ve uygun şekilde cevaplama olmak üzere beş temel öğesi bulunmaktadır. Doğru cevap C’dir.

Yanıt Açıklaması: İletişime ilişkin tanımlarından pek çoğunda süreç, etkileşim, anlam ve anlama gibi kavramlar yer almaktadır. Örnek olayda "çevreye duyarlı olma" anlamı ifade etmekte; Mehmet'in ise bu anlamı çözerek davranışından vazgeçmesi "anlama"yı kapsamaktadır. Her ikisinin gerçekleştirdiği iletişim bir etkileşimi ifade ederken, bu iletişim Ali'den başlayan ve Mehmet'le devam eden bir süreci oluşturmaktadır. Dolayısıyla sorunun doğru yanıtı D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Otokratik liderler çatışmanın kökenine inerek derinlemesine bir inceleme yapmaz. Otokratik lider çalışanlar arasında bir anlaşmazlık yaşandığında atacağı ilk adım, örgütün profesyonel yönetim plan veya prosedürlerine başvurmak olacaktır. Bu tutum, lidere neler yapması gerektiğini açıklar ve bu kurallara başvurarak onları uygulamayı emreder. Örneğin, lider örgütün kuralları içerisinde “çalışanlar birbirine saygılı olacak” şeklinde bir kuralı dikkate alırsa bunu hemen uygulamaya koyarak çalışanlara hatırlatmak durumundadır. Sorunun doğru yanıtı D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Örgüt İçi Rotasyon: Demokratik lider çatışmalı ortamları yönetirken örgüt içi rotasyona da başvurarak bireylerin ortamdan uzaklaşmasını sağlayabilir. Rotasyon, işgörenlerin yeni beceriler kazanmalarına da yardımcı olduğu için, örgüt içi esnekliği arttırır ve gereksinim duyulduğunda bu insanlara yeni becerilerini uygulama olanağı sağlar. Dolayısıyla esnek işgücü, farklı becerileri nedeniyle gereksinim duyulan farklı birimlerde çalıştırılarak, örgüte esneklik kazandırılabilmektedir. Bu da temelde demokratik liderlerin farklılıkları etkili bir şekilde yönetme becerilerinin olduğunun bir göstergesi olarak değerlendirilebilir.

Yanıt Açıklaması: Anaç bir yapıya sahip olmak, bir arabulucunun sahip olması beklenen niteliklerden biri değildir. Doğru yanıt C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Doğrudan sözel ya da bilişsel işaretler; kin ve nefret belirtleri, aşağılayan, kuşkucu ve suçlayıcı sözler şeklinde gözlenebilir. Kusur buluculuk, doğrudan davranışsal işaretlerdendir. Suçluluk duygusu, yargılayıcı davranışlar ve ağlama ise, dolaylı davranışsal ve sözel işaretlerdendir.

Yanıt Açıklaması: Çatışma durumu eğer sezgisel olarak algılanıyor ise yöneticinin ilgisiz liderlik stilini benimsediği söylenebilir. Bu algılama düzeyindeki lider ise çatışma durumunu görmezden gelir. Çünkü ilgisiz liderlik stilini benimseyen yöneticiler kendilerini çaresiz hissederler ve kaygı düzeyleri yüksektir. Çatışma ortamında pasif olmayı tercih ederler ve ilgisiz tavır takınırlar. Doğru yanıt B seçeneğidir.