Karşılaştırmalı Siyasal Sistemler

Yanıt Açıklaması: Fransızlar, I789’da yaşanan ve kraliyet düzenini kaldırdıkları Devrim’den beri, meşruti monarşiler dahil, çok farklı siyasal düzenleri denediler. Bunlar arasında beş cumhuriyet, iki imparatorluk ve 1815-1848 arasında tekrar ihya edilen meşruti krallık dönemleri sayılmalıdır. Bugünkü anayasal düzeni, Beşinci Cumhuriyet diye anılır ve yarı başkanlık rejimini öngörür; 1958’de kabul edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: siyasal olgular, yapılar, gelişlmeler gözlemlendiğinde adeta deney benzeri koşulların varlığı saptanabilir ve bazı mantık süreçleri kullanarak ve gözlemlerimizi sınıflandırmak suretiyle bu koşullar içinden neden-sonuç ilişlkilerini ayrıştırmak mümkün olabilir.

Yanıt Açıklaması: Karar alma sürecinde siyasal yapılar arasında karşılıklı etkileşimle ve hatta bağımlılıkla sağlanan bütüne siyasal sistem denir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Muhafazakâr Parti’nin (Conser­vative Party) kökleri Britanya Parlamentosu içinde Tory adıyla anılan ve aristokrat kökeninden gelen çok sayıda parlamenteri barındıran bir grubun on sekizinci yüzyılda güçlü bir hizip olarak ortaya çıkmasına kadar uzanır. 1980’lerin sonunda Sos­yal Demokratlarla birleştikten sonra adını Liberal Demokrasi Partisi (Liberal Democracy Party) ola­rak değişir.

Yanıt Açıklaması: Demokrat Parti’den 1933’te başkan seçilmesinin ardından Franklin D. Roosevelt işsizler için istihdam olanağı sağlayan kamu projeleri yoluyla ekonomik iyileşmeyi hedefleyen ve “New Deal” diye adlandırılan programı açıklamıştır. Başkan Roosevelt’in New Deal’i işsizler için istihdam olanağı sağlayan kamu projeleri yoluyla ekonomik iyileşmeyi hedefleyen ve “New Deal” diye adlandırılan programı açıklamıştır. Başkan Roosevelt’in New Deal’i yoksullar için asgari ücret ilkesini getirmiş ve aynı zamanda çalışanların emeklilik haklarını güvence altına alan bir sosyal güvenlik programını da ortaya koymuştur. Buna ek olarak, hükümetin daha fazla mali düzenleme yapmasını sağlayan yasalar çıkarılmıştır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Karşılatırmalı siyasette uyuşma yöntemini ortaya atan düşünür John Stuart Mill'dir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Benzer ülkelerde uygulanan farklı seçim sistemlerinin farklı hükumet tiplerine yol açmakta olduğu Maurice Duverger (1954) tarafından ortaya atılmıştır. Duverger çoğunlukçu seçim sistemlerinin parti hükumetine, nispi temsile dayalı seçim sistemlerininse koalisyon hükumetlerine yol açacağını önermiştir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Britanya’daki kraliyet kurumu, parlamento, başbakanlık ve kabine, yargının bağımsızlığı, siyasal partiler, baskı grupları ve seçimleri olabildiğince ayrıntılı olarak anlatan bir içerik bu kitaplarda ön plana çıktı. Sonra, Rusya’daki Çarlık rejiminin otoriter yapı ve geleneklerini, Fransa’daki devrim ve sonrasındaki monarşi ve cumhuriyet arasındaki gel-gitlerini betimleyen ve bunları Amerika Birleşik Devletleri (ABD) içinde uygulanan yerinden yönetimci federal yapı içindeki Başkan, Kongre, Yüce Mahkeme (Supreme Court), çıkar grupları, siyasal partiler ve seçimler çerçevesinde resmeden bir görüntüyü karşılatırdılar. Bu örneklere 1870’lerden sonra Almanya veya İtalya’nın ulus-devlet olma mücadeleleri, onların oluşturduğu yeni monarşiler, bu yönetimlerin idari teşkilat yapılarını anlatan betimlemeler de eklendi.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: İyi örgütlenmiş ve güçlü mali kaynaklara sahip olan bazı çıkar grupları kendilerini ilgilendi­ren konularda Kongre üzerinde etkili olabilmek­tedir.

Yanıt Açıklaması: 1979 yılında iktidara gelen Muhafazakar Parti 1997 yılına kadar iktidarını sürdürmüştür. Doğru yanıt D seçeneğinde verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Anayasa ekonomi politikalarını yapma yetkisini yasama ve yürütme arasında paylaştırmaktadır. Temsilciler Meclisi tüm kamu harcamalarına izin verme ve para basılmasına karar verme yetkisine sahipken, Başkan anayasa uyarınca parasal ve mali politikalardan sorumlu olacak yetkilileri atama (atamaların Senato tarafından onaylanması koşuluyla) yetkisine sahiptir. Örneğin, faiz oranlarını düzenleyen ve dolayısıyla ekonomi politikalarının yapımında çok önemli bir role sahip olan Federal Banka Kurulu’nun (Federal Reserve Bank) başkanı Başkan tarafından atanmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Kuzey ve güney eyaletleri arasında kölelik sorunu yüzünden tırmanan gerilim, 1861’de ABD’de büyük çaplı bir İç Savaş’a yol açmıştır. 1865’e kadar süren ve yarım milyon insanın hayatına mal olan savaş kuzeyin zaferiyle sonlanmış ve kölelik uygulamasına son verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Bu arada 2000’li yıllarda Londra büyük şehir belediye başkanını da halkoyu ile seçme ilkesini kabul eden Britanya Parlamentosu yerinden yönetime daha fazla olanak tanımaya başlamıştır. Böylece merkeziyetçi devlet örgütlenmesi de yerini adem-i merkeziyetçi (yerinden yönetim) ilkelerine göre düzenlenmiş bir uygulamaya terk etmeye başlamıştır. Bu gelişmeler Westminster demokrasisinin mutlak temsili demokrasi özelliğini büyük ölçüde yitirmeye başladığını göstermektedir.

Yanıt Açıklaması: Fransa’da yasaların anayasallık denetimiyle yetkili olan Anayasa Konseyi’dir. Konsey’in yetkilerini iki ayrı başlık altında değerlendirmek gerekiyor. Konsey, tıpkı Türkiye’deki Yüksek Seçim Kurulu gibi, Cumhurbaşkanı ve Millet Meclisi üyeleriyle Senato üyelerinin seçimlerinin kurallar çerçevesinde cereyanını denetler. Resmi sonuçları ilan eder. Seçimlere ilişkin itirazları sonuca bağlar. Keza, halk oylaması sürecinin de kurallar çerçevesinde yürütülmesiyle yükümlüdür. Konseyin daha çok halk oylaması ve seçimlerin kurallara uygun biçimde gerçekleştirilmesiyle ilgi bu işlerinin yanı sıra, asıl önemli işi, yasaların anayasal olarak denetlenmesi işidir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Yönetilenlerin çoğunluğunun seçim ve yönetim sırasında etkili olması esasına dayanan çoğunlukçu (majoritari­an) demokrasi tipi olup ilk uygulama modelini Britanya’da geliştirdiğinden Westminster Tipi De­mokrasi diye anılmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Hıristiyan Demokratlar, Britanya siyasetinde rol oynayan siyasi partiler arasında yer almaz.