Türk Dili 1

Yanıt Açıklaması: İkileme içerisinde yer alan sözcüklerin en dikkat çekici özellikleri ses benzerliklerinden kaynaklanan ses uygunluğu ve güzelliğidir. İkilemeler kullanılırken bir çeşit uyaklı yapılar ortaya çıkarılmıştır. Doğru yanıt D'dir.

Yanıt Açıklaması: ‘Dil nedir?’ sorusunun tek bir cevabı yoktur ancak iletilmek istenen duygu ve düşünceler, verilmek istenen iletiler (mesaj) ses dalgalarına aktarılır. Dilin temeli sestir.  Dilin üretim gücü, konuşurların sınırlı sayıda yolla sınırsız sözcük oluşturma, cümle kurma ve anlama yetisidir. Matematikte on temel sayı ile sonsuz işlem yapabilme niteliğine benzer biçimde dilin ses, biçim, söz dizimi vb. kuralları çerçevesinde sınırsız bir şekilde yeni sözcükler ve cümleler üretilebilir, üretilenler anlaşılabilir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Seçenekler arasında sadece Ahıska Türkçesi - Gagavuz Türkçesi, Türkiye'de kullanılmaktadır. Doğru seçenek B'dir.

Yanıt Açıklaması: D seçeneğindeki yer alan onaylı kitaplar Türk diline uygunluğu açısından kontrol edilmektedir. Doğru seçenek D'dir.

Yanıt Açıklaması: 4500

Yanıt Açıklaması: III isim cümlesi, diğerleriyle fiil cümleleridir. Cümlenin ögeleri bakımından aynı sıralışa sahip iki cümle I ve IV'tür. "Sahnenin perdesi=özne, filmin en heyecanlı yerinde= zarf tümleci, birdenbire= zarf tümleci, alev aldı= yüklem" ve "Annem= özne, yıllarca= zarf tümleci, büyük bir kederle= zarf tümleci, yaşadı=yüklem". Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Diğer şıklara göre, Türkçeden diğer dillere giren sözcüklerin araştırılması, bir öneri niteliği taşımamakla birlikte, Türkçenin etki alanını ve gücünü göstermek amacıyla bir özendirici niteliğinde olabilir. Bu nedenle cevap E şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bir nesnenin veya düşüncenin zihindeki soyut ve genel tasarımına Kavram denir.

Yanıt Açıklaması: Her dil diğer dillerden etkilenmektedir. Türkiye Türkçesi bilim, kültür ve sanat dilidir.

Yanıt Açıklaması: Atasözleri, toplumların hayatın akışı içerisinde oluşan bilge yönlerini, kazandıkları deneyimleri, dünyaya bakışlarını, anlatım yeteneklerini yansıtan ve çok uzun süre düşünce dünyasında yaşamaya devam edebîlen bir tür kalıplaşmış sözlerdir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Devlet yönetimi, eğitim, ekonomi vb. bütün alanlarda kullanılan, yasal, kurumsal, toplumsal desteği, edebî geleneği, ortak yazım sistemi, genel kabul gören sözlüğü, yazım kılavuzu, ortak söyleyiş sistemi vb. bulunan dil veya değişke'ye ölçünlü dil adı verilmektedir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Konuşma dili olarak yaşı kesin rakamlarla ifade edilemeyen, ancak çok eski devirlere gittiği anlaşılan Türkçenin yazı dili tarihini izleyebilmekteyiz. Bugünkü bilgilerimize göre Türkçenin ilk yazılı belgesi MS 687-692 yıllarına tarihlenen Çoyr yazıtıdır.

Yanıt Açıklaması: Son zamanlarda Türkçe veya Türkçeleşmiş adlar iş yerlerinde kullanılırken gelenekleşmiş Türk yazımı yerine yabancı kurallara göre yazma eğilimi de ortaya çıktı:Efendy, Hotel Taxim, Eskidji, Laila, Wishne Bar, Neshe, Kitapchi, Yemish, Kebabchi, Derichi... Bu etkilenme yalnızca sözcük girişiyle sınırlı kalmamakta Türkçenin söz dizimi özelliklerini de zorlamaktadır: Divan Oteli demek dururken Hotel Divan, Marmara Oteli demek varken The Marmara, Derman Eczanesi yerine Eczane Derman demek Türkçenin söz dizimi özelliklerini hiçe saymaktır.

Yanıt Açıklaması: Dillerin yazı diline sahip olup olmaması bir değerlendirme ölçütüdür. 2015 yılı verilerine göre yeryüzündeki 7.102 dilden ancak birkaç yüzü yazı dili özelliğine sahiptir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Türkçenin karşı karşıya bulunduğu sorunların çözümü için öncelikle toplumda Türkçe bilincinin yaygınlaştırılması ve dilin öneminin kavratılması gerekmektedir. Eğitim sistemimiz Türkçeyi sevdirecek, benimsetecek nitelikte yeniden düzenlenmelidir. Radyo ve televizyon kuruluşları, basın yayın organları; toplumda Türkçe bilincinin geliştirilmesi, doğru ve güzel Türkçenin yaygınlaştırılması konusunda etkin olabilirler. Eğitim kurum- larından sonra bu konuda en büyük sorumluluk radyo ve televizyon kuruluşlarına, basın yayın organlarına düşmektedir. Kitle iletişim araçlarında bozuk dil kullanımı nasıl bir anda yaygınlaşıyorsa doğru ve güzel Türkçe kullanımı da bir anda yaygınlaşacaktır. Bu konuda ödüllendirici olmak gerekir. Türk Dil Kurumu, RTÜK gibi kurumların topluma örnek olacak biçimde doğru ve güzel Türkçeyi kullanan yazar, gazeteci, tiyatrocu, spiker ve sunucuyu ödüllendirmeye devam etmesi yararlı olacaktır. Bununla birlikte dilin kul- lanıldığı alanlarda yasal boşlukların giderilmesi, kuralların belirlenmesi yararlı olacaktır. Örneğin şirket adının tescil edilmesi uygulaması iş yeri ve ürün adlandırını da kapsayacak biçimde genişletilebilir.

Yanıt Açıklaması: Dillerin zengin veya yoksul, gelişmiş veya az gelişmiş diye nitelendirilmesi, bilimsel bir yaklaşım değildir. Çünkü her dil kendi ölçeğinde gelişmiştir, her dil kendisine göre yeterlidir. Yeryüzündeki her dil, bilinen belirli sayıdaki yöntemle sonsuz sayıda sözcük, terim, deyim, kavram türetebilecek ve tümce üretebilecek yeteneğe sahiptir. Diller arasında bir karşılaştırma yapılacaksa işlenmişlik açısından dillerin değerlendirilmesi daha doğrudur.

Yanıt Açıklaması: Alıntı sözler “ödünçleme” olarak da adlandırılmaktadır. Bir dilden başka bir dile geçen sözler genellikle geçtiği dilin ses yapısına uydurulmaya çalışılır. Doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: Türk Dil Kurumu tarafından yayınlanan Türkçe Sözlük’te (hlk) kısaltmasıyla verilen bütün sözcükler halk ağzından yazı diline aktarılmış sözcüklerdir ki bunların sayısı binlerle ifade edilmektedir. Konuyla ilgili bir çalışmada halk ağzından yazı diline aktarılan sözcüklere örnek olmak üzere verilen sözcüklerden bazıları şunlardır: kaykılmak : Bir yana doğru yaslanıp yatar gibi olmak lığlamak : Sel, akarsu ince çamur, birikinti getirip yığmak dolukmak : göz yaşarmak, ağlayacak duruma gelmek işmar etmek : el, göz veya baş ile işaret etmek şişmek : Gururlanmak, büyüklenmek

Yanıt Açıklaması: Bu cümlenin yüklemi olan “Şahin Tepesi’dir” sözcüğü ek eylem ile çekimlenmiş belirtisiz ad tamlaması yapısında bir sözcük öbeğidir.

Yanıt Açıklaması: Alkış ve kargışlar nesir ya da nazım olabilir, ancak manzum özellikler gösterenler yazılı metinlerimizde de karşımıza çıkar. Dede Korkut Hikâyeleri bu bakımdan örnek bir metindir ve içerisinde alkış- kargış olarak kabul edilecek bölümler vardır.