Çevre Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: Ülmeizde yoksulluk ilk defa resmi olarak 1990’larda hazırlanan kalkınma raporlarında ele alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Adalet, toplumun kaynaklarının dağıtımına ilişkin bir kavramdır. Piyasa temelli, hak etme temelli ve ihtiyaç temelli olarak üç farklı biçimi olduğu söylenebilir.

Yanıt Açıklaması: İnsanların doğal çevrenin adeta bir parçası olduğu avcı-toplayıcı toplumlarda, insan ile insan ve  insan ile doğa arasında sömürüye dayalı olmayan, karşılıklı bir ilişki bulunmaktaydı. İnsanlar arasında ve insan ile doğal çevre arasındaki ilk sömürü ilişkisi ise tarım toplumlarında ortaya çıkmış, bu ilişki endüstriyel toplumda tamamen kopma noktasına gelmiştir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: 1960’lardan itibaren gelişlmiş ülkelerde ulaşım ve iletişim olanaklarının ve çevre konusundaki duyarlılığın artmasına paralel olarak, kentin varlıklı ve orta sınıfları eski kent merkezlerinden dışa doğru, tersine göç başlatarak, banliyölere ya da yörekentlere yönelmişlerdir. Ancak, bu tersine göç, kentten kıra göç değildir. Bu olay yörekentleşme ya da banliyöleşme (suburbanization) olarak tanımlanmakta ve kentlerin metropolleşmesine zemin hazırlamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kentleşme öncelikle, nüfusun büyük bir oranının tarımdan ve topraktan kopup tarım dışı alanlarda, sanayide, karmaşık örgütlerde ve köy dışı alanlarda, yani kentlerde geçimlerini sağlamaya ve hayatlarını sürdürmeye başlamaları anlamına gelmektedir (Kıray, 1998).

Yanıt Açıklaması: Çevreye ilişkin yönetsel yapıya bakıldığında çevre yönetiminden sorumlu olan kurumun Çevre ve Orman Bakanlığı olduğu görülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Yeşiller partisi ve Yeşiller Hareketinin örgütlenmesinde bölgesel ve ulusal yapıların yanı sıra uluslararası network de vardır.

Yanıt Açıklaması: Gündem 21, çıkış yolu olarak insanların temel gereksinimlerinin karşılanmasını, yaşam standartlarının iyileştirilmesini, ekosistemlerin daha iyi korunmasını, yönetimini ve daha güvenli bir gelecek için küresel bir işbirliğini öngören “küresel ortaklık kavramı”nı gündeme getirmektedir. Gündem 21, bir yandan içinde yaşadığımız ağırlıklı sorunların nasıl üstesinden gelineceğine ilişkin öneriler ortaya koyarken, diğer yandan da dünyamızı XXI. yüzyılın tehditlerine karşı hazırlamayı hedeflemektedir.

Yanıt Açıklaması: Modernleşme ve endüstrileşme süreci ile çevresel sorunlar arasında yakın bir ilişki olduğuna daha önceki ünitelerde de değinilmişti. Bu bağlamda, modernleşme düşüncesi ve bu düşünceye bağlı olarak oluşan klasik modernleşme, kirletici endüstriler, çevresel faktörler ile ekonomik faktörlerin birbiriyle çatıştığını göstermiştir. Bu çatışma bağlamında klasik modernleşme düşüncesi, çevresel faktörlerin insan mutluluğu ve refahı için göz ardı edilebileceğini öngörür. Modern endüstriyel toplumun ileri aşamalarında ortaya çıkmış olan ekolojik modernleşme düşüncesi ise çevresel faktörler ile ekonomik ve toplumsal refah talebini bağdaştırma eğiliminde olup, ekonomik ilkelerin bir ölçüde ekolojik ilkelere göre belirlenmesi gerektiğini ortaya koyar. Ekolojik modernleşme düşüncesi, özellikle Hollanda, İskandinav ülkeleri, Almanya, Kanada, Avusturalya ve Yeni Zelanda gibi ülkelerde oldukça yoğun bir şekilde tartışılmakta ve kısmen uygulanma olanağı da bulabilmektedir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Son yıllarda başlatılan kentsel dönüşüm politikaları bu olumsuz tabloda iyileşmeler ortaya çıkarmakla birlikte, Türkiye’de sürdürülebilir kentler için halen kat edilecek yol vardır. Türkiye’de kentleşmenin genel özellikleri şöyle sıralanabilir: Ülkemizde kentleşme plansız, hızlı, dengesiz, çarpık ve sağlıksızdır. Kentsel altyapı ve hizmet eksiklikleri ve yetersizlikleri çok yaygındır. Türkiye’de kentleşme ağırlıkla kalkınmaya dayalı olarak gerçekleşmemiştir. Kente göç edenlerin çok büyük çoğunluğu kayıt dışı (enformel) işlerde çalışmaktadır. Kentleşme konusunda tutarlı yerel politikalar ve ulusal bir politika yoktur. Kentlerde sosyal konut gereksinimi karşılanamadığı için, gecekondulaşma yaygındır. 1950’li yıllardan bu yana devam eden hızlı göç, kent kültürünün, kentlilik bilincinin ve kentlileşmenin yeterince gelişmesini engellemiştir. Büyük kent merkezlerinde son yıllarda sosyo-ekonomik açıdan daha sorunlu, çöküntü alanları ortaya çıkmaya başlamıştır. Bu açıklamalar doğrultusunda doğru seçenek E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Mutlak Yoksulluk: İnsanin biyolojik olarak kendisini üretebilmesi için gerekli kaloriyi ve gerekli diğer besin bileşenlerini sağlayacak beslenmeyi gerçekleştirememesi durumudur.

Yanıt Açıklaması: Belediye Kanunun 76. maddesinde Kent Konseyi şu şekilde tanımlanmıştır. “Kent Konseyi, kent yaşamında; kent vizyonunun ve hemşehrilik bilincinin geliştirilmesi, kentin hak ve hukukunun korunması, sürdürülebilir kalkınma, çevreye duyarlılık, sosyal yardımlaşma ve dayanışma, saydamlık, hesap sorma ve hesap verme, katılım ve yerinden yönetim ilkelerini hayata geçirmeye çalışır.

Yanıt Açıklaması: Belediye Kanunu’nun 76. maddesinde ve ilgili yönetmelikte Kent Konseyinin öncelikle kadın ve gençlik meclislerini oluşturacağı ve gerekli gördüğü alanlarda çalışma grupları oluşturacağına daha önce değinilmişti. Dolayısıyla bu bağlamda öncelikle ele alınacak olan kadın meclisi olacaktır.

Yanıt Açıklaması: Yoksulluğun evrenselliği ve satın alma kapasitelerinin farklılıkları da düşünülerek, ortalama bir hesaplama yöntemi ile mutlak yoksulluk sınırı az gelişmiş ülkeler için kişi başına günde 1$ kabul edilirken, Latin Amerika ve Karayipler için bu sınır 2$, Türkiye’nin de dâhil edildiği Doğu Avrupa ülkelerin de içinde bulunduğu grup için 4$, gelişmiş ülkeler için 14.40 $ olarak belirlenmiştir (DPT, 2001).

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Osmanlı İmparatorluğu’ndan köylü bir tarım toplumu devralan Türkiye Cumhuriyetinin ilk yıllarında nüfusun yüzde 13,5’i kentlerde yaşamaktaydı. Bu oran 1950’ye kadar pek değişmemiştir. 1950’den itibaren hızlanan kente göç sonucu, kentli nüfus oranı ilk kez 1985 yılında kırda yaşayan nüfus oranını geçmiştir.

Yanıt Açıklaması: Kentleşmenin başlıca göstergeleri şöyle sıralanabilir: 1. Kentlerin ve kentlerde yaşayanların sayısının artması; 2. Tarımın modernleşmesi, emek-yoğun aile üretimi yerine, pazara dönük teknoloji yoğun üretimin önem kazanması ve hizmet sektörünün ağırlığının artması; 3. Mesleki alanda çeşitliliğin ve nitelikli iş gücünün artması; 4. Toplumsal yapının farklılaşması (nüfusun heterojenleşmesi, tabakalaşma, sınıfsal farklılıkların belirginleşmesi vb.); 5. Toplumsal ilişkiler ve değerler sisteminin farklılaşması ve kentlileşme; 6. Ailenin küçülmesi; 7. Kadının iş hayatına katılması ve aile içi ilişkilerde konumunun güçlenmesi; 8. Eğitimli nüfusun artması; 9. Sosyal güvenlik sistemlerinin toplumun çeşitli kesimlerinde yaygınlaşması; ve 10. Mekana yerleşim biçiminin farklılaşması ve kentsel mekanın tarihi, kültürel ve doğal kaynakları koruyacak ve yaşamı kolaylaştıracak biçimde plânlanması.

Yanıt Açıklaması: Gündem 21, 1992 Rio Zirvesi’nin temel çıktısını oluşturan belgedir. Gündem 21’de sürdürülebilir bir kalkınmanın sağlanması ve açlık ve yoksulluğun önlemesine yönelik olarak dünyanın geleceğinin planlanmasına yönelik öneriler ele alınmıştır.