Çevre Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: Nüfusu belirli bir büyüklüğe (2004 tarihli yeni Büyükşehir Belediye Yasası’na göre en az 750 bin) ulaşmış, ekonomik, siyasi, ticari, kültürel açılardan geniş hinterlanda sahip bir merkez olmuş, eski kent merkezi yanında bu merkeze bağlı yöre kentleri (banliyöleri) bulunan (Büyükşehir Belediye Yasası’na göre kendine bağlı ilçe ya da belde belediyeleri olan) kentsel alana anakent (büyükşehir) denilmektedir. 2004 tarihli ve 5216 sayılı yeni Büyükşehir Belediye Yasası büyükşehirleri, en az üç ilçe ya da belde belediyesini kapsayan, belediye sınırları içinde ve bu sınırlara en fazla 10 km. uzaklıktaki yerleşim birimlerinin son nüfus sayımına göre nüfusu 750 binden fazla olan il belediyeleri olarak tanımlanmaktadır. Türkiye’de İstanbul, Ankara, İzmir ve Bursa gibi kentler büyükşehir sayılmaktadır. 2010 yılı itibariyle Türkiye’de 16 anakent belediyesi bulunmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kentleşmenin nedenleri dört ana kategoride toplanabilir: itici nedenler, çekici nedenler, iletici nedenler ve sosyo-psikolojik nedenler. Bu açıklama kapsamında doğru seçenek C seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: İnsan hakları ve özgürlüğü özellikle diğer hususların yanında bu kapsamda ilk etapta öncelenmesi gereken durum değildir. Özgürlüğün sınırları çevre kirlenmesi konusunda dikkatli değerlendirilmelidir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de Yerel Gündem 21 çalışmaları, 1990’lı yılların sonlarında başlamış ve 2000’li yıllarda hız kazanmıştır. Ancak asıl gelişme, 2006 yılında Belediye Kanunu’nda yapılan değişiklikle, Kent Konseylerinin kuruluşunun yasal bir çerçeveye kavuşmasıyla mümkün olmuştur. Bu kapsamda doğru seçenek B'dir.

Yanıt Açıklaması: Küresel çevreci hareketin genel karakterine ilişkin olarak, daha çok “gevşek” denilebilecek bir örgütlenme yapısında olduğu söylenebilir. Ayrıca çevre hareketi içinde yer alanlar gönüllülük ilkesine göre bir araya gelirken, bu bir araya gelme sorun odaklı olup, sorun gündemden düştüğünde de dağılırlar. Bununla birlikte, çevre sorunlarının yanı sıra örneğin azınlıkta olanların haklarını da savunabilseler de, siyasi görüş birlikteliği çevreci hareket için bir zorunluluk değildir. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Yanıt b şıkkıdır. Doğanın bir taşıma kapasitesi olduğu Egemen Toplumsal Paradigmasının Büyümenin fiziksel (gerçek) sınırları olmadığına ilişkin ilkesiyle ifade edilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kent Konseyi kadın çalışmaları, kadınların toplumsal yaşamda, üretim, iş, siyaset, kültür, sanat gibi alanlarda söz sahibi olmasını hedefleyen Kadın Meclisleri tarafından yürütülmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kentleşmenin dört temel boyutundan bahsedilebilir: 1. Nüfus Boyutu: Nüfus bağlamında kentleşme, kırsal ve tarımsal alanlardan kente göç edenlerin ve buna bağlı olarak da kentlerin sayısında meydana gelen artıştır. Kentlerin mekansal büyümesi de bu boyutta ele alınabilir. 2. Ekonomik Boyutu: Ekonomik anlamda kentleşme, tarım ve hayvancılıkla uğraşan nüfusun başta sanayi olmak üzere, tarım dışı faaliyetlere (sektörlere) kaymasıdır. Kişi geçimini tamamen kentte ve kente özgü işlerde çalışarak sağlar. 3. Siyasal Boyutu: Kentli nüfusun oy verme davranışlarında, siyasal katılma biçimlerinde vb. kente özgü değişimleri ve siyasal ve ideolojik olarak çoğulculaşmayı içerir. 4. Sosyal ve Kültürel (Kentlileşme) Boyutu: Kentleşmenin sosyal ve kültürel boyutu; (a) toplum yapısının çoğulculaşması; (b) dayanışma ve yardımlaşma anlayışının değişmesi; (c) birincil ilişkilerinin belirleyiciliğinin azalması ve ikincil ilişkilerin önem kazanması; (d) eğitim ve öğretim, kadının konumu, zaman ve mekan algılaması, iletişim gibi konulardaki tutum ve davranışların değişmesi; (e) insan davranış tutum ve ilişkilerinde kentlere özgü değişikliklerin oluşması; (f) örgütlenme düzeyinin, işbölümü ve uzmanlaşmanın artması; (g) bireyin öne çıkması; (h) kentlilik bilincinin ve kültürünün benimsenmiş olması vb. gibi unsurları içerir. Kentleşme, sadece kentlerin sayısının arttığı ve nüfusun kentlerde yoğunlaştığı bir süreç değildir. Kentleşme süreci aynı zamanda, kente yeni göç edenlerin sosyal ve kültürel anlamda dönüşerek kentlileştiği bir süreçtir. Kentlileşme, kişilerin kentlere özgü düşünce, tavır, davranış ve yaşam biçimi geliştirme sürecini ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’de kentleşmenin genel özellikleri şöyle sıralanabilir: 1. Ülkemizde kentleflme plansız, hızlı, dengesiz, çarpık ve sağlıksızdır. 2. Kentsel altyapı ve hizmet eksiklikleri ve yetersizlikleri çok yaygındır. 3. Türkiye’de kentleşme ağırlıkla kalkınmaya dayalı olarak gerçekleşmemştir. 4. Kente göç edenlerin çok büyük çoğunlu¤u kayıt dışı (enformel) işlerde çalışmaktadır. 5. Kentleşme konusunda tutarlı yerel politikalar ve ulusal bir politika yoktur. 6. Kentlerde sosyal konut gereksinimi karşılanamadığı için, gecekondulaşma yaygındır. 7. 1950’li yıllardan bu yana devam eden hızlı göç, kent kültürünün, kentlilik bilincinin ve kentlileşmenin yeterince gelişmesini engellemiştir. 8. Büyük kent merkezlerinde son yıllarda sosyo-ekonomik açıdan daha sorunlu, çöküntü alanları ortaya çıkmaya başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Tüketemeyen bir diğer anlamıyla çalışıp yoksul olan insanlarla ilgildir.

Yanıt Açıklaması: Gündem 21 içerisinde, “sürdürülebilir kalkınma için küresel ortaklıklar oluşturulması” konusunun önemli bir öncelik olarak belirlenmiş olması ile birlikte, Gündem 21’in 28. bölümü, “Gündem 21’in desteklenmesinde yerel yönetimlerin girişimleri” başlığı ile ele alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Kent Konseyleri çerçevesinde yer alan temel organlardan bir diğeri de gençlik meclisleridir. Gençlik meclisleri öncelikle gençlerin sorunlarını ve genç kimliğini görünür kılmak amacıyla oluşturulmuşlardır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: İnsan refahının ekolojisi hareketi, insan için daha temiz ve hoşlanılabilir bir çevreyi yaratma çabasının ifadesidir. Doğal kaynakların korunması hareketi de sürdürülebilir fayda ve daha temiz bir çevreyi ifade eder. Bundan dolayı söz konusu iki çevreci hareket de insan merkezlidir. Korumacı hareket insan refahı için doğal çevrenin korunmasını hedefler. Bu üç akıma göre, doğal çevre sadece insan refahı için araçsal bir öneme sahiptir. Dolayısıyla söz konusu çevreci hareketler endüstriyel toplumun ETP’sinin insanı üstün gören temel varsayımlarını benimsemişlerdir. Ancak gerçekte doğal çevre kendi varlığı için değerlidir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Gündem 21, çıkış yolu olarak insanların temel gereksinimlerinin karşılanmasını, yaşam standartlarının iyileştirilmesini, ekosistemlerin daha iyi korunmasını, yönetimini ve daha güvenli bir gelecek için küresel bir işbirliğini öngören “küresel ortaklık kavramını” gündeme getirmektedir. Gündem 21, bir yandan içinde yaşadığımız ağırlıklı sorunların nasıl üstesinden gelineceğine ilişkin öneriler ortaya koyarken, diğer yandan da dünyamızı 21. yüzyılın tehditlerine karşı hazırlamayı hedeflemektedir.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: 1992 yılının haziran ayında Brezilya’nın Rio Dejenerio kentinde, Birleşmiş Milletler Çevre Programı’nın organize ettiği, küresel çevre sorunları, açlık, yoksulluk ve sürdürülebilir kalkınma konularının tartışıldığı “Rio Dünya Zirvesi” adıyla bilinen uluslararası zirve toplanmıştır.

Yanıt açıklaması yok