Hukuk Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: Uluslararası ticarete ilişkin hükümler, ceza kanunlarında yer alan ekonomiye karşı suçlar, Sermaye Piyasası Kanunu, Rekabetin Korunması Hakkında Kanun, İthalatta Haksız Rekabetin Önlenmesi Hakkında Kanun, Rekabet Kurumu, Piyasası Kurulu ekonomi ile hukuk arasındaki ilişkiyi gözler önüne serecek sayısız hukuki düzenleme ve kurumdan sadece bazılarıdır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Milgram araştırmasının çeşitli kısımlarında otoriteye yakınlığın uyma davranışı üzerine etkisini incelenmiştir. Sonuç olarak ise otoritenin fiziksel mevcudiyetinin uyma davranışı için çok önemli olduğunu tespit etmiştir. Yukarıdaki olayda da uyma davranışını etkileyen faktör otoriteye olan yakınlıktır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: İtaat durumunda birey, kaynağın (etkilemek/ baskısından kurtulmak istediği kişi ya da grubun) kendisinden istediği şekilde davranır. Birey, istenen davranışı, o davranışın doğruluğuna inandığı için değil, tatmin edici bir sosyal etki yaratmak için gerçekleştirir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal psikolojide sosyal etki araştırması, açık sosyal güçlere doğrudan yanıt olarak ortaya çıkan dramatik psikolojik fenomenlerin gösterilmesi ve açıklanmasıyla ünlüdür. Bu alanda yaptıkları etkileyici deneylerle öne çıkan isimler, Muzafer Sherif, Stanley Milgram ve Solomon Asch’tir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Uyma davranışını incelemek üzere, Sherif tarafından oto-kinetikten yararlanılarak bir deney yapılmıştır. Asch ise uyma davranışını incelemek için cevabı fizik kurallarına göre çok açık bir sorudan hareket etmiştir. Milgram ise itaat davranışını anlayabilmek için Yale Üniversitesi’nde deneklerin “öğretmen” rolü oynarak, işbirlikçi “öğrenci”ye elektro şok verildiğine inanmalarına dayanan bir deney tasarlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Birey uyarılan davranışın içeriğini ödüllendirici bulduğu zaman gerçekleştirmesine benimseme denir.  Yani bireyin uyma davranışı sergilemesinin sebebi, davranışın içeriğinin kendi değer sistemi ile uyumlu olmasıdır. Örneğin, davranış bir sorunun çözümü için yararlı olabilir ya da bireyin ihtiyaçlarını karşılamak için gerekli olabilir. Bu durumda, değerlendirme sürecinden sonra beklenen davranış mantıki gerekçelerle kabul edilir. Örneğin birey, bir uzmanın tavsiyelerini kendi sorunlarıyla alakalı bulup benimseyebilir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: İtaat, yardımseverlik ve şefkat eylemlerine dayanarak saygıdeğer ve eğitici olabileceği gibi imha edici de olabilir. İtaatin imha edici olabileceğini gösteren deney, Milgram tarafından Yale Üniversitesi’nde yapılmıştır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Marksist yaklaşımda, temel sömürü araçlarından biri olarak kabul edilen din, insanoğlunun acılarını dindiren bir afyon ve toplumsal değişime karşı güçlü bir fren olarak değerlendirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: “İnsani gelişim temelli sosyal-yükümlülük” teorisinde herkesin insan gelişimi için gerekli olan imkanların arttırılmasına dair bir yükümlülüğü olduğunu ifade eden düşünür Gregory S.Alexander' dır.

Yanıt Açıklaması: Luhmann’a göre hukukun işleyebilmesi için siyasetin, hukukun uygulanabileceği ortam› yaratması gerekir.

Yanıt Açıklaması: Hobbes’a göre insanlar doğuştan kötüdür ve devlet, suç işlediklerinde onları cezalandırmalıdır. XX. yüzyıl kriminologları Hobbes’un  fikirlerinden ilham alarak sosyal kontrol teorisini ortaya atmıştır. Zira onlara göre suç davranışı beklenen davranış, uyma ise olağan dışı davranıştır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Modern hukuk sistemlerinin başat değerleri olan yasa önünde eşitlik, bireysel hak ve özgürlüklerin korunması gibi ilkeler ile soyut düşüncenin ve kavramlaştırmanın gelişmesi arasında yakın bir ilişki vardır. Modern hukuk, cinsiyet, ırk, sosyo ekonomik statü ve din gibi faktörleri dikkate almaksızın, hukukun sujesi veya öznesi olarak soyut birey kavramına dayanır.

Yanıt Açıklaması: Richard Posner, ekonomide Chicago Ekolü diye bilinen neo-klasik ekonomik yaklaşımı benimsemektedir. Posner’ın hukuk alanına ilişkin iddiası, serbest piyasa ekonomisinde geçerli olan rasyonel tercih modeline dayalı aklın, hukukun her alanında uygulanabileceğidir. Posner ismiyle bilinir olan Hukukun Ekonomik Analizi yaklaşımı, yargılamadaki hukuksal akıl yürütmenin yerine, iktisadi aklı koymayı hedeflemektedir.

Yanıt Açıklaması: Damgalama teorisi, bireylerin etiketlenmelerinin onların suç işlemeleri üzerinde etkili olduğu varsayımından hareket etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Fikir ve sanat eserleri hakları ve sınai mülkiyet hakları olmak üzere iki ana kategoriye ayrılarak incelenebilen fikri mülkiyet, insan zihninin ürünleri üzerinde (gayri maddi mallar) kurulabilen mutlak bir haktır. Fikir ve sanat eserleri üzerinde sağlanan hak, telif hakkıdır ve ilim, edebiyat, musiki, güzel sanat ve sinema eserleri, bilgisayar programları telif hakkı kapsamında koruma görmektedir. Zira bunlar insan fikrinin ifade edilmiş biçimleridir. Sınai mülkiyet hakları ise; patentler, markalar, ticari sırlar, coğrafi işaretler, endüstriyel tasarım ve modeller ile entegre devre topografyaları üzerindeki hakları ifade etmektedir. Yani sınai haklar; sanayi ve tarımdaki yeniliklerin, buluşların ve tasarımların ilk uygulayıcıları veya malların üzerindeki işaretlerin sahipleri adına belli bir süre ile korunan haklardır.

Yanıt Açıklaması: Burgess’ın yaptığı araştırma ile geliştirdiği kent yapısını açıklayan modele “yoğunlaşma bölgeleri modeli (concentric zone models)” denilmektedir.

Yanıt Açıklaması: İstatistiki Bölge Birimleri Sınıflaması (İBBS) 1. düzeye göre; akraba evliliklerinin en yaygın olduğu bölgenin %42,6 ile TRC Güneydoğu Anadolu (Gaziantep, Adıyaman, Kilis, Şanlıurfa, Diyarbakır, Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) bölgesi olduğu tespit edilmiştir. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: İnsan yaşamının devamı su, ekmek ve barınmanın mevcudiyetine bağlıdır. Bunlar, bütün insanlar tarafından yaşamlarını devam ettirmek için talep edilmektedir. Eğer herkes tarafından talep edilen bu nesne ve kaynaklar, kıtlığa düşerse ya da kıt olanlar, talep edilmeye başlanırsa; mülkiyet doğacaktır. Kısaca talep ve kıtlık, mülkiyetin ortaya çıkışı için zaruridir.Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Alexander “insani gelişim temelli sosyal-yükümlülük” teorisinde herkesin insan gelişimi için gerekli olan imkanların arttırılmasına dair bir yükümlülüğü olduğunu ifade eder. Doğru cevap D'dir.