İletişim Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: İlk belirteceğimiz husus, iletişimin yeni bir olay olmadığıdır. İletişim son dönemlerin ürünü olmadığı gibi bağlı olduğu toplumsal yasa ve koşulların dışında tek başına, tarihsiz bir biçimde öncesi sonrası yokmuş gibi ele alınamaz. Konunun toplum yaşamına geçiş aşamasına kadar geriye götürülebilme özelliği bulunmaktadır. Buna bağlı olarak, iletişimin toplumsal bir eylem olma özelliği ortaya çıkmaktadır. İletişim, toplum yaşamının başlangıcından günümüze kadar her aşama ve durumda, her koşul ve ilişkide görülen toplumsal bir eylemdir. Doğru cevap A’dır.

Yanıt Açıklaması: Yukarıda bahsedilenler iletişimin birinci boyutu olan alan üzerinde haberleşme ile ilgilidir. Günümüzde gazete, radyo televizyon, telefon, internet alan üzerinde haberleşme araçlarıdır. Eğitim ve okul en önemli kuşaklar arası iletişim aracıdır.

Yanıt Açıklaması: Gösterge  kendinden başka şeyi temsil eden kavram, simge, nesne vb. her şeydir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Coğrafi keşifler 1500’lü yıllar itibariyle başlamış ve sömürgeleşmenin önünü açmıştır. Aydınlanma çağı 18.yy. ile ortaya çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: İletişim, herkesin bildiği ve gündelik yaşamında deneyimlediği ancak tanımlaması kolay olmayan bir olgudur çünkü iletişim bir taraftan pek çok disiplin içerisinden çalışma yapılan bir alandır ve farklı tanımları mevcuttur. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: H. Innis’in takipçisi olan M. McLuhan iletişim teknolojilerini insanların duyuları üzerindeki etkileri ekseninde ele alır. Ona göre her yeni iletişim teknolojisi farklı bir duyunun gelişimine etki eder ve bireylerin duyularındaki farklı gelişmeler onların zihinsel algılama ve yaratma edimini de değiştirir. Bireylerin algı yapısındaki dönüşümler de kaçınılmaz olarak kültürel üretimi etkiler ve toplumsal yapının değişimini sağlar. Başka bir ifadeyle, toplumsal yapılanma ve kültürel üretim bu farklı duyusal algıların gelişimi doğrultusunda şekillenir. McLuhan’a göre her yeni buluş insanın bir uzantısıdır; sözlü kültürün egemen olduğu dönemlerde duyusal (kulak) duyuya bağlı olarak yaşayan insan matbaanın bulunuşuyla da görsel alana kaymıştır. Bu nedenle doğru yanıt c şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Bu dönem son derece önemli ve çarpıcı olayların yaşandığı bir dönemdir. Bu olayların siyasi boyutunun yanında önemli ortak noktası geniş halk yığınlarını ilgilendiren yönlerinin bulunmasıdır. Geniş halk kesimleri ya doğrudan doğruya aktif bir biçimde bu siyasi, askeri ve toplumsal olaylar içinde yer almışlar, ya da yine bu olayların doğurduğu siyasal çerçevede bilinçli bir şekilde denetim altında tutulmak, yönlendirilmek, biçimlendirilmek, hatta manipüle edilmek istenmişlerdir. Bu yüzden de söz konusu dönemde basının yanında  geniş halk kesimlerine hitap edecek sinema ve özellikle radyo ve televizyon gibi yeni  kitle  iletişim araçları geliştirildiği gibi, kitle iletişimi de ilk kez bilimsel yöntemlerle incelenen bir alan olarak karşımıza çıkmıştır.

Yanıt Açıklaması: Algı, “insanların çevresindeki uyaranların ya da olayların ayrımında olması ve onları yorumlama süreci” ya da “insanın yakınındaki dünyadan etkin bir şekilde malzeme seçimi yapması ve bu malzemeyi anlamlandırması” olarak tanımlanır.

Yanıt Açıklaması: ABD’de Ordu Enformasyon ve Eğitim Bölümü, iletişimin, özellikle de propagandanın etkileriyle ilişkili araştırma yapmaları için psikolog ve sosyolog çalıştırmışlardır. İşte bu amaçla psikolog olan Carl Hovland, önderliğinde kitle iletişim araçları tarafından gönderilen iletilerin ikna etme ve öğrenme üzerindeki etkilerini ölçmek üzere araştırmalar ve deneyler yapıldı.

Yanıt Açıklaması: Kodlar göstergelerin kendi gelenekleriyle nasıl bir arada tutulduklarını, nasıl kullanıldıklarını, nasıl anlaşılacaklarını açıklayan ve yazılı olmayan tanımlamalardır. Tüm gösterge ve kodlar gelenekler adı verilen kurallar aracılığıyla bir arada tutulur (Burton, 1995: 41-43). Bu kurallar toplumsallaşma sürecinde öğrenilir ve insan varlığı için dili öğrenmeye başlamak toplumun kurallarını da öğrenmeye başlamaktır. Cenazeye giderken siyah giysiler uygun bir bağlamdır ancak her toplum için siyah yas rengi değildir. Dolayısıyla uygun kullanım ve uygun bağlam toplumdan topluma, kültürden kültüre farklılık da gösterebilir.

Yanıt Açıklaması: Gerbner, yetiştirme (cultivation) çözümlemesinde izleyicilerin televizyonu izleme oranlarına göre sorulara verdikleri yanıtlar incelenir. Amaç çok izleyenlerin az izleyenlere göre daha çok televizyon dünyasının aktardığı değerleri yansıtacak biçimde yanıt vermelerini bulmaktır. Gerbner çarpıcı bir betimleme ile bu ilişkiyi “yetiştirme” olarak tanımlar. Diğer bir deyişle medya bir toplumdaki ve kültürdeki tutumları ve değerleri eker ve yetiştirir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: İletişim çalışmaları genel anlamda liberal ve eleştirel/marksist paradigma olarak iki farklı açıdan kavramsallaştırılmaktadır. Liberal paradigma temelli tanımlama çabaları iletişimi bir süreç olarak ele alırken eleştirel paradigma eksenli çalışmalarda anlam üretim uğraşı olarak irdelendiği görülür. Bu nedenle doğru cevap a şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: Kaynak ile alıcı arasındaki iletişimin kurulmasını sağlayan, sembollerle oluşturulmuş ve belirli bir biçimi, anlamlı bir bütünlüğü olan iletişim sürecinde aktarılmak istenenleri taşıyan öğe mesajdır. Mesaj, kaynağın alıcıya iletmek istediklerini kodlara ya da simgelere diğer değişle sözlü ya da sözsüz işaretlere dönüştürmesi ile oluşmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Lazarsfeld, Berolson ve Gaudet Halkın Tercihi (The People Choice) adlı çalışmalarında 1940 ve 1948 ABD’de yapılan başkanlık seçimlerini incelemişlerdir. Halkın Tercihi adlı bu çalışmada, Lazarsfeld ve arkadaşları seçim kampanyaları sırasında kitle iletişim araçlarının seçmen üzerinde doğrudan etkisinin daha önce yapılan araştırmaların abartılı bulgularının tersine çok sınırlı olduğunu ileri sürmüşlerdir. İki aşamalı akış hipotezi “Halkın Tercihi” araştırmasının bulgularından sadece bir tanesidir.

Yanıt Açıklaması: e

Yanıt Açıklaması: Sosyalist feminizm, kadının konumunu açıklamak için sadece toplumsal cinsiyet kavramı ile yetinmez. Toplumsal cinsiyetle birlikte kadınların sınıfsal ve ekonomik koşullarının da üzerinde durulması gerektiğinin altını çizer. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Kuşaklar arasında da bir aktarma gerekliliğini ortaya çıkmaktadır. Kuşaklararası iletişimde en önemli kurumlardan biri de eğitimdir. Doğuştan gelmeyen kendiliğinden gerçekleşmeyen çözümün aktarılması çerçevesinde iletişim, yalnızca toplum üyeleri arasındaki anında haberleşmeyle sınırlı kalmayacak, kuşaklararası iletişim gerekliliği ortaya çıkacaktır

Yanıt Açıklaması: Sovyetler’de sinemanın eski düzenden, Çarlık’tan farklı bir düzen yaratmak adına toplumsal birer mekan olarak kilisenin ve meyhanenin yerini aldığı iddia edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Frankfurt okulu 1923 yılında kurulmuştur. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Deregülasyon ise özellikle radyo-televizyon yayıncılığı alanında temel olarak yasal düzenleme ya da yeniden düzenlemeyi ifade etmek için kullanılmaktadır. Yasal düzenlemeler ile radyo ve televizyon yayıncılığı kamu tekelinden çıkarılıp serbest piyasa koşulları içinde ve küresel sermayenin kar edebileceği sektörlere dönüştürülmüştür. İletişim alanı bağlamında küreselleşme ise uluslararası holdinglerin bütün dünyadaki her tür iletişim içeriğinin üretimini, dağıtımını ve tüketimini kontrol etmesi olarak açıklanabilir.