Türkiye´de Sosyoloji

Yanıt Açıklaması: Yanıt E

Yanıt Açıklaması: 1980 sonrası pozitivizme, toplum mühendisliğine ve tümelci yaklaşımlara yöneltilen eleştiriler sosyolojik çalışmalarda kullanılan söylemlerin farklılaşmasına yol açmıştır.

Yanıt Açıklaması: Köy sosyoloji çalışmalarının temel amacı; köylerde süren yaşam biçimlerini incelemek, toplumsal değişme düzeylerini belirlemek, hangi köylerin değişmeye daha yatkın olduğunu tesbit etmektir. Buna göre ova köyleri dağ köylerine, karayollarına ve demiryollarına yakın köyler uzak köylere, kentlere yakın köyler de kentlere uzak köylere göre değişmeye daha açıktır. Yine bu çalışmalarda maddi değişmelerin manevi yaşam üzerindeki etkileri, kültür değişmelerini etkileyen zihniyet yapısının şekillenişi üzerinde de gözlemler yapılmıştır (Ülken, 1951: 23). Köy sosyolojisi araştırmalarıyla, köyde kültürel yapının değişmesini hızlandıran veya yavaşlatan maddi ve manevi unsurlar, geleneksel yaşam biçimi, kılık-kıyafetteki değişmeler, modern yasaların uygulanıp uygulanmadığı, batıl inançlar karşısındaki tavır, gelenekselliğin katılığı veya yumuşaklığı, teknik değişmeler, bu yaşam biçiminin ortaya çıkardığı dünya görüşü, olayları değerlendirme anlayışı gibi pek çok değişken tespit edilmeye çalışılmıştır. Sonuç olarak, köylü nüfusunun teknik değişmelere soğuk bakmadığı, toplumsal değişme ve Batıcılaşma açısından gelecek vaad ettiği belirtilmiştir. Doğru Cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Bireyci yapıya geçilmesini savunan görüşlerin ön plana çıkmasında Muhafazakârlaşma etkili olmamıştır

Yanıt Açıklaması: Şerif Mardin 1980 sonrası din ve modernleşme konularına yoğunlaşan sosyologlardan biridir.

Yanıt Açıklaması: Batı’da başlayan post-endüstriyel, postmodern ya da enformatik toplum tartışmalarına bağlı olarak son dönemde Türk sosyolojisinde de kavramlar dünyası ve açıklama modelleri çeşitlenmiş ve zenginleşmiştir. Bu anlamda Şerif Mardin tarafından sivil toplum, gelenek, merkezçevre ilişkileri kavramları çalışılmış ve açıklama modelleri geliştirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Oya Sencer-Baydar, Osmanlı'nın yıkılışına kadarki evrimini kendi değerlendirmesiyle şöyle özetler: Göçebe, akıncı, askeri organizasyonun ve Doğu tipi merkeziyetçiliğin izlerini taşıyan “merkeziyetçi feodal” bir yapıdır.

Yanıt açıklaması yok

Yanıt Açıklaması: Hilafet kurumunu kabul etmeyen Suavi, Peygamber’in halife diye bir vekil bırakmadığını, hiç kimsenin vekil olmak iddiasında bulunamayacağını, halife unvanının sadece Hz. Ebu Bekir’e ait olduğunu söyler. Ona göre, halifeliğin hiçbir dinsel temeli yoktur, sonradan icat edilmiştir. İslam’da ruhbanlık diye bir kurum bulunmadığından, teokratik yönetim şekline karşıdır. Halife, imam, padişah bunların hiçbiri Peygamberin vekili değildir. İslam’da hükümdar da ceza görür. Bunun en güzel örneği tahttan indirmedir. Ona göre en bilgin Müslümanların elleri halife ve sultan kanlarına bulaşmıştır. 72 halifenin üçte biri katledilmiştir. Bu nedenle o, mutlakiyet idaresi yerine meşrutiyet idaresine geçmenin zorunlu olduğunu düşünür. Ona göre, meşrutiyet yönetimi cumhuriyete doğru kazanılmış bir safhadır.

Yanıt Açıklaması: Akis, Forum, Varlık, Türk Düşüncesi, Türk Yurdu gibi dönemin önde gelen dergilerinde Batılılaşma girişimleri ve Batıcı görüşlerin sınıflandırılması yoğunlukla ele alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Türkiye'nin dış göç alması köy çalışmalarına kaynak sağlayan etmenlerden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Kapitalist İçtimai Nizam ve Bugünkü Durumu adlı eser Tahir Çağatay'a aittir.

Yanıt Açıklaması: Asya göçebe toplumlarının ve Osmanlının ATÜT, feodalite ve başka Batılı teorilerle ile açıklanamayacağını kesin bir anlayışla ortaya koyan sosyolog Baykan Sezer'dir.

Yanıt Açıklaması: İkinci Meşrutiyet Dönemi fikir akımları Osmanlının dağılmasını önleme kaygısından doğmuştur. Osmanlı toplumunu bir arada tutan en güçlü bağ keşfedilmeye ve geliştirilmeye çalışılmıştır.

Yanıt Açıklaması: Doğu-Batı, Batılılaşma girişimlerini, Batıcı görüşleri sınıflandırmaya ve yorumlamaya çalışan dergilerden değildir.

Yanıt Açıklaması: Bu dönemde göç konusunda araştırma yapılmasının nedeni Türkiye'de iç ve dış göçün yoğun olarak yaşanması ve göçlerin oluşturduğu toplumsal sorunlardır.

Yanıt Açıklaması: Oya Sencer-Baydar’a göre Osmanlı devleti tarım ve toprak sistemini feodal yapı ile kontrol edilmiştir.

Yanıt Açıklaması: 1950-1960 döneminde sosyoloji disiplinlerine ait birçok çalışma yapılmıştır. 1950’lerde öne çıkan konuların başında köy sosyolojisi, kültür değişmeleri ve Batılılaşma gelmektedir. Bu konular zaten birbirine bağlı ve birbirinin içerisindedir. Bunları sosyoloji disiplinlerine ait diğer konular izlemiştir. Yine Türk sosyoloji tarihi adına bu dönemde gündeme gelen sosyologlar arasında Ziya Gökalp, Prens Sabahattin ve Mehmet İzzet bulunmaktadır. Ancak Ziya Gökalp’in 1950’lerde, Türkiye’de önemini koruyor olması, onun sosyoloji anlayışından daha çok milliyetçilik görüşleriyle ilgilidir ve sadece iç siyasal koşullar gereğidir. Yanıt A.

Yanıt Açıklaması: İşsizlik konusu 1990'lı yıllar sonrası kültürel çalışmalarda yer alan konulardan biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Kesinlik, Nedensellik, Akılcılık ve Doğa bilimlerindeki yöntemlerin kullanılması 1980 öncesi sosyal bilim metodolojisinin eğilimlerini yansıtmaktadır.