Türk Sosyologları

Yanıt Açıklaması: Boran köylerde ailenin durumunu incelerken, aile tipolojisini serimler. Ailenin çekirdeğini evli çift meydana getirir. Birkaç çiftin bir araya geldiği aile çok çekirdekli ailedir. Modern aile tek çekirdeklidir. Tek çiftli ve diğer akrabaların karıştığı aileye ‘karışık aile’ demektedir. Aile tiplerini ayrıca ‘dikine mürekkep’ ve ‘yanlama mürekkep’ aile olarak ayrımlar. Dikine mürekkep aile; anne-baba ve evli kardeşlerden, yanlama mürekkep aile ise evli kardeşlerden oluşur.

Yanıt Açıklaması: Avrupa’ya öğrenci gönderme fikri ve uygulaması esasen Batılılaşma tarihinin tümünde vardır. Mümtaz Turhan’a göre geçmiş yıllardaki uygulamaların aksaklık ve hataları şunlardır: Batı’yı tanımamak, hedefi doğru tayin edememek, plan ve programsızlık ve yanlış öğrenci seçimi.

Yanıt Açıklaması: Kıray’a göre sosyal bilimci için ilk adım envanter olabilir. İkinci adım kategorilendirmedir. Bunun içinde mutlaka dünyada neler olup bittiğini bilmek gerekir ve değişme boyutuna, zaman boyutuna girmeniz gerekir. Sonrada istatistiğin ayrıntıları gelir ki bu ikincil bir sorundur. O da uzmanına bırakılabilir.

Yanıt Açıklaması: Şerif Mardin Jön Türklerin Siyasi Fikirleri (1895-1908) başlıklı çalışmasında modernleşme sorunsalına eğilir.

Yanıt Açıklaması: Baykan Sezer

Yanıt Açıklaması: 1951’de Amerika’da doktorasını bitirip Türkiye’ye dönen Kıray, 1962 yılına kadar farklı işlerde çalıştıktan sonra ODTÜ’den teklif alarak akademide çalışmaya başlamıştır.

Yanıt Açıklaması: Pozitivist ve determinist bir anlayış üzerine kurgulanmış olan Sosyolojizm ekolünde toplumun birey üzerinde mutlak bir egemenliği vardır.

Yanıt Açıklaması: Küreselleşme

Yanıt Açıklaması: Cemil Meriç, Batı ve Doğu toplumlarının özellikleri, sosyolojinin Batı Avrupa’da doğuşu, gelişmesi, önemli sosyolog ve düşünürler, ideolojiler, toplumsal tabaka ve sınıflar konularında akademik olmamasına rağmen pek çok yazı yazmıştır. Doğu emperyalizmi ile ilgili yazısı bulunmamaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kentleşme, büyük yapısal değişmenin en anlamlı yönüdür denebilir.

Yanıt Açıklaması: Batılılaşma çağdaşlaşma anlamında kullanılırken batıcılaşma Sezer’e göre, sorgulamadan ve sosuz bir güvenle Batı’nın tüm öğelerini ithal etmektir.

Yanıt Açıklaması: Galatasaray Lisesi’nde başladığı orta öğrenimini Amerika Birleşik Devletleri’nde tamamlamıştır. Lisans öğrenimini 1948 yılında Stanford Üniversitesi Siyaset Bilimi Bölümü’nde; Yüksek Lisansını 1950 yılında John Hopkins Üniversitesi Uluslararası İlişkiler Bölümü’nde tamamlamış, 1958-1961 yılları arasında Princeton Üniversitesi Şark Çalışmaları Bölümü’nde Doktora Sonrası Araştırmacı olarak çalışmıştır.

Yanıt Açıklaması: Hepsi doğrudur.

Yanıt Açıklaması: Baykan Sezer, köy sorununu iyi anlayabilmemiz için Osmanlı toprak düzenini iyi bilmemiz gerektiğini düşünür. Osmanlı döneminde, köy düzeni ve tarımda oluşan ilişkiler, tarihin bizlere aktardığı mirası tanımlamamız açısından ne kadar önemliyse, günümüz Türkiye’sinde köy, toplumsal sorunlarımızın kökenini bilmek açısından o denli önemlidir.

Yanıt Açıklaması: Kalkınma

Yanıt Açıklaması: Behice Boran, toplumsal kurumların işleyiş biçimini, bireylerin günlük pratiklerinden çıkarmaya yönelen ‘ilm-i içtima’ ekolünün 1940’lı yıllardaki temsilcisidir. Boran, tez raporunda önce mesleğin toplumsal anlamını kavramlaştırmıştır. Durkheimcı bir tavır ile meslekleri toplumsal iş bölümü içinde fonksiyonel birlikler olarak tanımlar (1938: 3). Ona göre, mesleki farklılıklar insanlar arasındaki sosyal ilişkileri belirlediği için sosyolojik göstergelerdir. E seçeneğinde verilen bilgi İbrahim Yasa’nın köy sosyolojisiyle ilgili çalışmalarında öne sürdüğü bir fikirdir.

Yanıt Açıklaması: Cahit Tanyol

Yanıt Açıklaması: Sosyolojiyi bir bilim haline getiren Fransız sosyoloğu E. Durkheim’in görüşlerini zaman zaman aynen tercüme eden, zaman zaman da Türkiye’nin koşullarına uyarlayarak yeniden yorumlayan Ziya Gökalp, Türkiye’de sosyolojinin kurucusudur. Gökalp, ülkemizde, 1914 yılında, E. Durkheim’in sosyoloji görüşlerini, eğitimde esas alan bir sosyoloji kürsüsü kurmuş ve bu kürsü aracılığı ile Sosyolojizm ekolüne dayalı görüşler ülkenin egemen anlayışı, resmi görüşü haline getirilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Fransız sosyolog Le Play’i ülkemize tanıtan Prens Sabahahattin ve Mehmet Ali Şevki Bey ile başlayan “ilm-i içtima” denilen bu sosyoloji anlayışı Türk toplumunun yapısal işleyiş ve değişimini mikro çalışmalar ile yakalamaya çalışır. Erken Cumhuriyet döneminde başlayan bu çalışmaların öncü isimlerinden biri de İbrahim Yasa’dır. Bu konuda ilk eseri, Ankara yakınlarındaki ve ilk köy enstitüsünün kurulduğu, Hasanoğlan köyü üzerindedir (Yasa, 1955).