Toplumsal Cinsiyet Sosyolojisi

Yanıt Açıklaması: Tarih anlatısı herkesi kapsamadığı için tarih evrensel değildir.

Yanıt Açıklaması: Fatma Aliye’nin, 1896’da U¨nlü İslam Kadınları başlıklı çalışması için araştırma yaparken 13. yüzyılda İslam dünyasında erkeklere eğitim veren 100’e yakın kadın profesörü keşfettiğinde yaşadığı şaşkınlığı, yıllar sonra biz de aynı tepki ile karşıladık. Yazar/romancı/felsefeci Fatma Aliye (1862-1936), bahsi geçen araştırmayı yaparken sa- dece profesör kadınlarla karşılaşmaz, şimdiki kadın sığınma evlerine benzer sığınakların varlığını da keşfeder.

Yanıt Açıklaması: İlerlemeci. Cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Ev içindeki ataerkil üretim ilişkileri: Kadınların ev içi emeğine kocaları ve birlikte yaşadıkları erkekler tarafından el konulur. Özellikle ücretli emeğe dâhil olmayan kadınlar, hayatta kalabilmek için emeklerini takas ederler. Doğru cevap A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Yönetimde toplumsal cinsiyet ayrımcılığına verilen genel bir ad olan ve örgütlerde çeşitli biçimlerde ortaya çıkabilen cam tavan (glass-ceiling), kadınların vasıflarından ve başarılarından bağımsız olarak yönetimsel pozisyonlara yükselmelerini engelleyen görünmez bariyerleri ifade eder. Cam tavanların/engellerin tümü erkek-merkezci eşitsiz güç ilişkileri temelinde işleyen toplumsal cinsiyet ilişkileri ve rolleriyle bağlantılıdır.

Yanıt Açıklaması: MÖ 6. yüzyılda Pisagor’un erkeklerin akılla, kadınların ise duygularla ilişkili olduğunu iddia etmesinden beri, ataerkil toplumlarda yaygın olarak kadınlar akıldan ve bilimden uzak, bedenle, doğayla ve duygularla ilişkili görülmüşlerdir.

Yanıt Açıklaması: Erkek egemen kurumların kadınların doğurganlık gücüyle ilgili kurallar koymasına verilen isim, kurumsallaştırılmış denetimdir.

Yanıt Açıklaması: Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Önlenmesi Sözleşmesi (CEDAW) 1985’de Türkiye tarafından bazı çekincelerle de olsa imzalanmış ve 1999 yılında sözleşmeye konan çekinceler kaldırılmıştır.

Yanıt Açıklaması: D

Yanıt Açıklaması: Sosyalist feministlerin sınıf ve ataerki çözümlemesi ikili sistem kuramları olarak isimlendirilir. Heidi Hartmann ve Slyvia Walby bu kuramın temsilcileri arasında yer alır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Psikolog Erwin Straus (1966) toplumsal cinsiyet ve beden performansı ile ilgili çalışmasında beyzbol topları fırlatan bir dizi kız ve oğlan çocuğun fotoğraflarını analiz etmiştir.

Yanıt Açıklaması: Kadınların eğitilmesi, mesleki eğitim verilmesi ya da istihdam olanağı sağlanması için kurulanlar: Osmanlı Kadınları Çalıştırma Cemiyeti Hayriyesi, Biçki Yurdu, Osmanlı Türk Kadınları Esirgeme Derneği. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Evliliğin hukuki açıdan birtakım avantajlar getirdiği söylenebilir: Edinilen malların paylaşımı, miras, sağlık sigortası, hastanede karar verme hakkı, cezaevinde açık görüş hakkı, çift indirimleri, kredi çekme ve mal edinmede ortak gelir gösterebilme, birlikte vize alabilme, eşlerden biri yabancıysa oturma ve çalışma izni alabilme vb. gibi.

Yanıt Açıklaması: Postmodern düşünce Toplumsal yapıyı değil, dilin yapısını temel alır; toplumsal ilişkilerin genellemelerle elde edilen büyük anlatılar hâline getirilmesini reddeder ve oluşturulmuş genel anlatıların söylemsel inşalarının yapı-söküme uğratılmasını öngörür.

Yanıt Açıklaması: Bulimiya, yemek yemeye yönelik isteğin kontrol edilemediği, ani olarak çok yüksek kalorilerin alındığı ve yemekten sonra kusma veya ishal yoluyla yiyeceklerin bedenden atıldığı bir hastalık olarak tanımlanmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Dışavurumsal roller bakım ve duygusal destek vermekle ilişkilendirilirken araçsal roller maddi hedeflere ulaşmaya yöneliktir. İşlevselci bakış açısı dışavurumsal rolleri kadınlarla araçsal rolleri ise erkeklerle özdeşleştirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Romalı tarihçi Tacitus (MS 56-120) da “kadınların doğal olmayan güç aşkı, Roma İmparatorluğu’nun bozulmasına yol açmıştır. İktidarda kadınların bulunması hem doğal hukuka, hem de Tanrı’nın dinine aykırıdır” derken, bu görüşlerle bezeli eserleriyle kadınlara ilişkin gerçeklik algısının oluşumuna doğrudan katkıda bulunanlardan biridir. Tacitus’a göre kadınlar iktidara susayanlardır ve devletin bozulması da kadınlar yüzündendir (Santoro, 1994, s.5-25). Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Osmanlı kadın dergilerinden bazı örnekler: • Terakki-i Muhaderat (1869) • Hanımlar (1882) • Hanımlara Mahsus Gazete (1895 -1908) • Şüküfezar (1887) • Demet (1908) • Mehasin (1908) • Kadın İstanbul (1911) • Kadınlar Dünyası (1913-1921) • Bilgi Yurdu Işığı (1917-18) • İnci/Yeni İnci (1919) Cemiyet-i Nisvan Heyet-i Edebiyesi ise Kadınları bilgilendirme, bilinçlendirme derneğidir. Bu nedenle doğru yanıt A'dır.

Yanıt Açıklaması: A

Yanıt Açıklaması: Dünya genelinde kadınların emek piyasasına katılım oranının gittikçe düştüğü görülmektedir. 1990 yılında kadınların işgücüne katılım oranı yüzde 51 iken, 2018 yılında bu oran yüzde 48’e gerilemiştir.