Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları

Yanıt Açıklaması: T. Moi ise hem cinsiyet-toplumsal cinsiyet ayrımının sorunlarını aşmak hem de top­lumsal cinsiyete bir alternatif olmak için çok önemli bir kavram ile karşımıza gelmektedir: “Yaşanan Beden”. Moi’de bu kavram, belirli bir sosyo-kültürel bağlam içinde eylemde bu­lunan ve deneyimleyen fiziksel bir bedeni işaret etmektedir. Yaşanan beden, “durum-için­deki beden”dir. Birey, bedeninin maddi olguları ve onun belirli bir çevre ile olan ilişkisiyle karşı karşıyadır. Bedenin belirli organları, işlevleri, fiziksel nitelikleri vardır. Fakat sahip olduğu yaşı, cinsiyeti, sağlığı, bedensel uzuvlarının durumu ve fiziksel nitelikleri çevresi ile olan ilişkisini şekillendirmektedir. Doğru yanıt A’dır.

Yanıt Açıklaması: Connell’e göre, “ön plana çıkarılmış kadınlık”, küresel cinsiyet düzeni bağlamında kadınların erkeklere küresel düzeyde tabi olmasını ifade etmektedir. Bu tabi olma durumu ile birlikte kadınlar küresel düzeyde erkeklerin istek, beklenti ve arzularına hizmet etmeye ve ona göre davranmaya yönlendirilmektedirler.

Yanıt Açıklaması: Sembolik şiddet, kadınların eril tahakkümün toplumsal düzen içindeki işleyişini doğal ve normal olarak kabul etme eğiliminde olmasının anlatımıdır ve bu noktada kadınlar eril tahakkümün sürdürülmesinde önemli bir role sahiptir.

Yanıt Açıklaması: İstediği kadar çocuk sahibi olma mücadelesi

Yanıt Açıklaması: Egemen bilgi üretimine yönelik yapılan temel eleştirilerde bu bilgi üretiminde kadın konusunu, 1. Temel araştırma alanları dışında tutarak, 2. Bilişsel yöntemler ve bilgi türleri arasında saymayarak, 3. Kadınların toplumdaki ikincil durumlarını ya da toplumsal cinsiyet ilişkileri hiyerarşisini değiştirecek bilgi üretmeyerek, 4. Kadın eylemlerini ve temel ilgi alanlarını görünmez kılan toplumsal fenomenlerin teorilerini üreterek, geri planda ya da görünmez hale getirmesi feminist epistemoloji üzerine çalışan düşünürlerin temel çıkış noktasını oluşturmaktadır

Yanıt Açıklaması: Yetke kavramı, birisine istediği bir şeyi yapmayı yasak etmek ya da istemediği halde zorla bir şeyi yaptırmak, emretmek, itaat ettirmek gibi zor ve güce dayanan bir ilişki biçimini anlatmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Kadın ve erkek insan türünün cinsiyetleridir dediğimizde, her iki cinsiyeti birbirinden ayırma, onların bedenlerinin biyolojik nitelikleri temelinde olmaktadır. Biyolojik cinsiyet (sex) kavramı, kadın ve erkek bedenlerine ilişkin bu biyolojik nitelikleri işaret etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Dışsal hegemonya kavramı ile erkeklerin kadınlar üzerindeki tahakkümünün kurumsallaşması süreci anlatılırken, içsel hegemonya kavramı ile de bir grup erkeğin diğer erkekler üzerindeki hâkimiyeti vurgulanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Bedenin toplumsal yönüne dikkat çeken düşünürlerden biri olan N. Elias, Batı toplumlarının uygarlaşma sürecini analiz etmiş ve bedenin uygarlaşması ile rasyonelleşmesi üzerine odaklanmıştır. Elias’ın temel amacı, toplumun ve kişiler arası etkileşimlerin bedeni şekillendirdiğini, bedensel alışkanlıkları, beden tekniklerini ve dolayısıyla da bedenin dış görünümünü değiştirdiğini göstermektir. Doğru yanıt A seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Akıl/ beden karşıtlığı, Antik Yunan düşünce alanını referans alan Descartes’in görüşlerinde ortaya çıkmakta ve Descartes’ın ünlü “Düşünüyorum o halde varım” önermesinin gönderme yaptığı üst konumda akıl yer almaktadır.

Yanıt Açıklaması: Patriarşik yapı içindeki ‘üretim’, ‘yeniden üretim’ ve ‘koruma’ süreçlerinin içerdiği sosyal değerler, normlar ve eylemler, doğrudan veya dolaylı olarak, kadın bedenini işaret etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Kente yoğun göç sonrasında kentin çeperlerinde enformel olarak başlayan yapılaşma süreci gecekondulaşma olarak tanımlanır. Gecekondulaşma, sanayileşmeyle kentleşmenin eş zamanlı bir seyir izlemediği, kentlerin yoğun göçü emebilecek olanaklara sahip olmadığı ülke kentlerinde; göç sonucu kente gelenlerin kendi olanaklarıyla yaptığı ve yoksulların yoğun olarak yaşadığı mekânsal ölçek olarak tanımlanabilir.

Yanıt Açıklaması: 1840’lı yıllarda Amerika’da köleliği kaldırma kampanyalarından esinlenerek örgütlü bir kadın hareketi haline gelen eylemler, dünyada ilk kadın hakları bildirisi olarak geçen Seneca Falls Bildirgesi’nin 1848’de yayınlanmasıyla sonuçlanmıştır.

Yanıt Açıklaması: Birinci Dalga feminizm diye tanımladığımız klasik liberalizmin etkisinde kadınların temel hak ve özgürlüklerinin devlet tarafından tanınmasına yönelik mücadeleler, 1930’lu yıllara gelindiğinde pek çok ülkede karşılığını bulmuştur. Özellikle İkinci Dünya Savaşından sonra pek çok ülkede çalışma hakkı, seçme seçilme hakkı, özel mülkiyet hakkı gibi kadının kamusal alanda karşılaştığı eşitsizliklerin çoğunun kanun nezdinde giderildiği görülmüştür. Ancak özellikle savaş sonrası dönemde yükselen Marksist/sosyalist düşüncenin de etkisiyle, kadın erkek eşitsizliği meselesinin sadece kamusal alanda değil özel alanda da çözülmesi gerektiği ve ataerkillik adı verilen erkek egemenliğinin kadın üzerindeki sömürüsünün yalnızca bir kadın devrimiyle durdurulabileceğine ilişkin feminist görüşler güçlenmiştir. Kürtaj hakkı da bu özel alan haklarından biridir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal cinsiyetlendirilmiş davranışlar ve roller, kadın ya da erkek cinsiyet kimliğinin oluşturucu unsurudurlar ve kadın ya da erkek bedenlerinde cisimleşirler. Bir fiziksel gösterim olarak cisimleşme, bedenleri ve bedensel pratikleri feminen ve maskülen yapmayı sağlayan sosyo-kültürel norm ve değerlerin toplum içinde uygulamaya konulmasıdır ve bu neredeyse evrensel bir süreçtir.

Yanıt Açıklaması: İrade sahipliği

Yanıt Açıklaması: Kristeva'ya göre kadının bedeni, “konuşan beden” olmalı, kadın bedeni ve kadın bedeni kaynaklı yazı da, adı geçen Batı kültürünün sembolik yapısını dönüştürecek olan bir güç haline gelmelidir.

Yanıt Açıklaması: 1980’li yılların sonunda feminist hareketlerin temel odağı haline gelen kadına yönelik şiddetle mücadele meselesi, 1990’lı yıllarda feminist kurumsallaşma ile ortak kadın dayanışmasına dönüşmüştür. 1990 yılında Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı’nın kurduğu ilk kadın dayanışma merkezi, ileriki yıllarda ilk bağımsız kadın sığınağının açılmasına ve onlarca ilde örgütlenen kadın sığınma merkezlerinin kısa sürede yaygınlaşmasına da destek olmuştur. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Sözü edilen yoğunlaşmanın temel nedeni, bir tarafta Doğu Blokunun yıkılması ile Doğu-Batı arasında yaşanan göç hareketleri, diğer tarafta ise siyasal baskı, şiddet ve savaşlar nedeniyle özellikle Afrika menşeli mülteci ve göçmen hareketleridir. 2009 yılı sonu itibariyle 43 milyon civarında insan zorunlu olarak yer değiştirmiştir.

Yanıt Açıklaması: Siyasal ve sosyal ortamdaki çeşitli zorlayıcı unsurlara rağmen göç edip etmeme konusunda inisiyatif var ise bu yönlendirilen göç olarak tanımlanmaktadır.