Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları

Yanıt Açıklaması: Kadınların maruz kaldıkları şiddet sonrasında yaşadıkları psikolojik süreç ‘Hırpalanmış Kadın Sendromu’ olarak tanımlanmaktadır. Dört aşamadan oluşan bu psikolojik sürecin her bir aşamasına yaşanan şiddete ilişkin farklı bir düşünce biçimi hakimdir. Kabullenme bu süreçlerden biri değildir.

Yanıt Açıklaması: Judy Chicago Birinci Kuşak Feminizm hareketinin kurucularındandır. Cindy Sherman, Marina Abramovic, Tracey Emin ve Kara Walker İkinci Kuşak Feminizm hareketine dâhildir.

Yanıt Açıklaması: Kadınların maruz kaldıkları şiddet sonrasında yaşadıkları psikolojik süreç ‘Hırpalanmış Kadın Sendromu’ olarak tanımlanmaktadır.Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: 1970’li yıllarda yani ikinci dalga feminist hareketin dinamik ortamında iletişim çalışmaları alanında kültürel çalışmalar perspektifinin hâkim olması, medya temsilinin ‘kurgulama-inşacı’ olduğu, başka bir deyişle, medyanın düz saydam bir ayna gibi ‘toplumsal’ olanı nötr şekilde yansıtmadığı, medyadaki tüm temsillerin üretim süreçlerinde yapılandırılan veya inşa edilen anlamlar olduğu öne sürülür. Feminist medya çalışmaları bu inşa meselesini, kadınların toplum hayatındaki ikincil konumunu pekiştiren toplumsal düzenin sembolik yeniden üretimi olarak ele alır. Medya program türleri ve içeriklerinin kadınlar ve kadınsı değerlere yönelik ayrımcı dili ve sunumları konusundaki tespitler ve eleştiriler çoğunlukla araştırmaların ortak paydasını oluşturmaktadır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: İkinci Kuşak Feminist Hareket, daha bireysel üretimlerde bulunmakta ve toplumsal yapının ve kodların kültürel çözümlemelerine yoğunlaşmaktadır. Toplumsal cinsiyet kodlarını kendi bedenleri üzerinden sorgulayan Cindy Sherman, Marina Abramovic, Tracey Emin; din ve ırk üzerinden sorgulayan Shirin Neshat, Kara Walker ile kadın bedeninin temsili üzerinden sorgulayan Gerilla Kızlar (Guerrilla Girls) gibi sanatçılar bu grupta yer alırlar.

Yanıt Açıklaması: 2005 yılında, 5393 sayılı Belediye Kanunu’nda, Büyükşehir Belediyeleri ile nüfusu 50.000’i geçen belediyelerin sığınmaevi açmasına ilişkin madde yer almış, 2012 yılında kanunda yapılan değişiklikle nüfusu 100.000’i aşan belediyelerin sığınmaevi açmaları zorunluluk haline getirilmiştir. 2005 yılında ayrıca TBMM’de “Töre ve Namus Cinayetleri ile Kadınlara ve Çocuklara Yönelik Şiddetin Sebeplerinin Araştırılarak Alınması Gereken Önlemlerin Belirlenmesi” amacıyla bir komisyon kurulmuştur.Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Alkolün, şiddet uygulama konusunda erkeğe cesaret verebildiğini, şiddeti tetikleyebildiğini ancak her alkol alan erkeğin kadına karşı şiddet uygulamadığını ya da hiç alkol almayan erkeklerin de şiddet uygulayabildiklerini göstermektedir

Yanıt Açıklaması: Kadının maruz kaldığı şiddet biçimlerinden bir diğeri olan psikolojik şiddet, kadının üstesinden gelemeyeceği ya da yapmak istemediği beklentilerde ve isteklerde bulunulması ve kadının hakarete maruz bırakılması olarak tanımlanabilir.

Yanıt Açıklaması: Eski Mısır uygarlığında erkeklerin kadınlardan daha uzun tasvir edildiği örneklere rastlanılmaktadır. Bu tasvirlerde erkek bir ayağını öne doğru atmış, aktif halde gösterilirken; kadın eşinin gerisinde ve ayakları bitişik, atıl halde betimlenmektedir. Doğru yanıt D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Yüzyıllardır kadınlar, erkekleri olduğundan iki kat büyük gösteren aynalar olmuştur. Eğer bu ayna ona gerçekleri söylerse aynadaki beden küçülür; hayata uyum sağlayamaz. Günün her anı kendilerini iki kat büyük görmeye alışmış olan erkekler, bu manzarayı görmemeye başladıkları zaman yargılamaya, kanun yapmaya, kitap yazmaya, söylev vermeye nasıl devam edeceklerdir.

Yanıt Açıklaması: Woolf, Kendine Ait Bir Oda’da kadına dayatılan geleneksel rollerden kurtuluşun, ancak kadınların ekonomik güce, kendilerine ait bir odaya ve zamana sahip olmaları hâlinde mümkün olabileceğini ileri sürer. Bu odayı, kadın yazarın deneyimlerini ifade etmekte kendisini rahat ve özgür hissedeceği bir yer metaforu olarak kullanır.Ona göre kendine ait bir alana sahip olmak yaratıcılığın önündeki en büyük engeldir. Kadının kendisini erkekten bağımsızlaştırması için ekonomik özgürlüğe sahip olması gerekir. Bu özgürleşme yolunda da kendine ait bir oda elzemdir.

Yanıt Açıklaması: Şiddet gören kadının bu ortamdan ayrılmamasının ekonomik bağımlılıktan, toplumsal baskılara, erkeğin tehditlerinden, yetersiz destek mekanizmalarına kadar birçok sebebi vardır ancak kadına karşı şiddeti yapısal ve politik bir sorun olmaktan çıkaran bir takım inançlar üretilmektedir. Bu inançlar arasında en sık karşılaşılanlar; şiddetin erkek doğasının bir parçası olduğu, kadının tavırları yüzünden ortaya çıktığı ve dahası kadının bunu hak ettiği, eğitimli kadınların şiddete maruz kalmadıkları, aile içinde kadına uygulanan şiddetin o ailenin özel bir sorunu olduğu, ekonomik yoksunluğun, erkeğin psikolojik sorunlara sahip olmasının, alkol kullanmasının ve eğitim seviyesinin düşük olmasının şiddete yol açtığıdır. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Avrupa Birliği Komisyonu’nun (1999) yayınladığı rapora göre, Avrupa Birliği üyesi ülkeler içerisinde erkek nüfusunun %10’u üst düzey yönetici pozisyonuna yükselme olanağına sahipken bu oran kadınlarda %6’dır.

Yanıt Açıklaması: 2007-2010 yıllarını kapsayan “Kadına Yönelik Şiddetle Mücadele Ulusal Eylem Planı”, 2008-2013 “Toplumsal Cinsiyet Eşitliği Ulusal Eylem Planı” Kadının Statüsü Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanarak yürürlüğe konmuştur.Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: • Kişilik hakları: • Cinsel saldırılarla ilgili durumlarda 16 yaşından küçük çocukların kimlikleri açıklanmamalıdır. Çocuğun kimliğinin açığa çıkarılabileceği yerlerde “ensest” sözcüğü kullanılmamalıdır. • Basın, cinsel saldırının kurbanlarının kimliğini vermemeli, kanun izin vermedikçe veya yeterince meşru değilse, kimliğin açığa çıkabileceği malzemeyi de yayınlamamalıdır. • Kaza, felaket ve trajedilerde yaralıyı ve kurbanı korumak, kamunun bilgilenme hakkından önce gelir. • Cinsel şiddet kurbanlarının isimleri (genel yarar bakımından kurbanın kendisi istemedikçe) yayınlanmamalı, veya kimliği açığa çıkacak ölçüde ayrıntı verilmemelidir. • Günümüz tarihinde bir kişilik veya genel kamu yararına dokunan bir durum söz konusu olmadıkça kurbanın kimliği, bir kaza veya suç çevresindeki olayları anlamak bakımından gereksizdir. Olayla ilgisi bulunmayan akrabaların yasal kişisel haklarına saygı duyulmalıdır. • Genel kamu yararı ve tarihi bir kişilik olmadığı sürece intihar durumlarında isim ve ayrıntı yayınlamak meşru değildir.

Yanıt Açıklaması: Akademi içerisinde yapılan çalışmalar ise medyada kadın temsiline ilişkin problemi, feminizmin en genel tanımında içerilen üç temel yönle uyumlu biçimde ele alır: • Kadınların nasıl ve neden baskı altında tutulduğunu anlamaya çalışan analizler. • Kadınların özgürleştiği ve cinsiyet rollerine ilişkin kalıpyargıların ortadan kalktığı bir toplum hayali. • Kadının baskılanmasını toplumun temel çelişkisi olarak kavrayan bir dünya görüşü (DuBois 1971).

Yanıt Açıklaması: Antik Yunan toplumunda kadınların toplumsal cinsiyet kodları oldukça geleneksel iken ve kadın hiyerarşide erkekten sonra gelirken; Yunan tanrı ve tanrıçaları arasında böyle bir ayrım yoktur, dişi ve eril tanrı ve tanrıçalar benzer güçlere ve hiyerarşide benzer yerlere sahiptir. Güçleri ve etkinlik alanları; cinsiyet kodları ile değil, sahip oldukları özelliklerle ilişkilidir. Antik Yunan toplumunda kadınların toplumsal cinsiyet kodları oldukça geleneksel iken ve kadın hiyerarşide erkekten sonra gelirken; Yunan tanrı ve tanrıçaları arasında böyle bir ayrım yoktur, dişi ve eril tanrı ve tanrıçalar benzer güçlere ve hiyerarşide benzer yerlere sahiptir. Güçleri ve etkinlik alanları; cinsiyet kodları ile değil, sahip oldukları özelliklerle ilişkilidir.

Yanıt Açıklaması: ‘İnsan Hakları Evrensel Beyannamesi (10 Aralık 1948)’, ‘Çocuk Hakları Bildirgesi (20 Kasım 1959)’, ‘Eğitimde Ayrımcılığa Karşı Uluslararası Sözleşme (14 Aralık 1960)’, ‘Ekonomik, Toplumsal ve Kültürel Haklar Uluslararası Sözleşmesi (16 Aralık 1966)’, ‘Çocuk Hakları Sözleşmesi (20 Kasım 1989)’, ‘Herkes için Eğitim Dünya Bildirgesi (05-09 Mart 1990)’ gibi pek çok bildirge ve sözleşmede eğitim hakkı tüm insanlar için güvence altına alınmaya çalışılsa, Kadınlara Karşı Her Türlü Ayrımcılığın Ortadan Kaldırılması Sözleşmesi (CEDAW)’nce kadınların eğitimde erkeklerle eşit haklara sahip olmaları için gereken önlemlerin alınması tavsiye edilse de dünya genelinde erkeklere göre kadınların eğitim hakkından yararlanabilmelerinin önünde çok daha fazla engel bulunmaktadır. İstanbul Sözleşmesi (1 Ağustos 2014) kadına karşı şiddete karşı önlemler almayı hedeflerken Lizbon Bildirgesi (1981) hasta haklarına yönelik hükümler içeren bir bildirgedir. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Halide Edip Adıvar'ın Romanları: Heyula^ (1909), Raik’in Annesi (1909), Seviyye Talip (1910), Handan (1912), Son Eseri (1913), Yeni Turan (1913), Mev’ud Hüküm (1918), Ateşten Göm- lek (1923), Vurun Kahpeye (1923), Kalp Ağrısı (1924), Zeyno’nun Oğlu (1928), Sinekli Bakkal (1936), Yolpalas Cinayeti (1937), Tatarcık (1939), Sonsuz Panayır (1946), Döner Ayna (1954), Akile Hanım Sokağı (1958), Kerim Usta’nın Oğlu (1958), Sevda Sokağı Komedyası (1959), C¸aresaz (1961), Hayat Parçaları (1963). Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Virginia Woolf, kadınların yeterlilikleriyle ilgili önyargılara meydan okur. Kadınlar eğer bu işi erkekler kadar iyi yapamıyorlarsa bunun tek nedeni aynı eğitimi almamaları ve aynı deneyimleri yaşayamamalarıdır.