Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları

Yanıt Açıklaması: Sorunun doğru yanıtı E şıkkıdır. Woolf, Kendine Ait Bir Oda’da kadına dayatılan geleneksel rollerden kurtuluşun, ancak kadınların ekonomik güce, kendilerine ait bir odaya ve zamana sahip olmaları hâlinde mümkün olabileceğini ileri sürer.

Yanıt Açıklaması: Halide Edip Adıvar, Kurtuluş Savaşı günlerini anlattığı Ateşten Gömlek isimli eserinde kadınların milli mücadele içindeki konumlarına dikkat çekmiştir. Böylece Milli Mücadele döneminde kitleleri arkasından sürükleyen, kurtaran ve kurtarılan, aşık olunan kadın imgesini yaratmıştır. Doğru Cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye’den Gülsün Karamustafa’nın ‘Çifte Hakikat’ adlı düzenlemesi, Kutluğ Ataman’ın oryantal dansöz imgesiyle sergilediği ‘Türk Lokumu’ adlı video performansı, Queer Art Collective’in işleri; biyolojik cinsiyetleriyle uyumlu olmayan bireylerin, bedenleri üzerinden yaşadıkları kırılmayı ve toplumsal alandan dışlanmalarını anlatan işlerden sadece birkaçıdır.

Yanıt Açıklaması: Kadının, yakını olan ya da tanımadığı bir erkeğin eyleminden fiziksel olarak zarar görmesi, fiziksel olarak cezalandırılması kadına karşı fiziksel şiddetin bir sonucudur. Fiziksel şiddet, kaba kuvvetin bir korkutma, sindirme ve yaptırım aracı olarak kullanılmasıdır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Virginia Woolf, kadınların yeterlilikleriyle ilgili önyargılara meydan okur. Kadınlar eğer bu işi erkekler kadar iyi yapamıyorlarsa bunun tek nedeni aynı eğitimi almamaları ve aynı deneyimleri yaşayamamalarıdır. Kendine Ait Bir Oda adlı eserinde İngiliz edebiyatı­nın bir eleştirisini sunup kadının edebiyattaki yerini belirlemeye çalışır.

Yanıt Açıklaması: Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Bir inanç sistemini oluşturan figür, anlatı, motif ve tapım törenlerinin tamamına verilen ad külttür. Örneğin Ana Tanrıça Kybele kültü; kendisine tapınılan Kybele, Kybele’nin öyküsü, Kybele heykelleri, Kybele onuruna düzenlenen törenler ve bu törenleri düzenleyenlerin tamamını içine alır.

Yanıt Açıklaması: Neolitik dönemin başından itibaren kadınların akbaba, yılan, aslan ve leopar gibi hayvanlarla birlikte temsil edildiği ve bunun bir gelenek haline geldiği; daha sonraki dönemlerde Kubaba, Kybele ve Artemis gibi Ana Tanrıça tasvirlerinde de bu geleneğin devam ettiği görülür

Yanıt Açıklaması: Woolf, Kendine Ait Bir Oda’da şu soruyu sorar: “Shakespeare’in Judith adında son derece yetenekli bir kız kardeşi olsaydı neler olurdu?” Ağabeyi eğitiminde ilerlerken Judith okula gönderilmez, ailesi tarafından evlendirilmek istendiğinde hayallerinin peşinden koşmak için tek çaresi evden kaçmak olurdu. Sonrasında bir kadının tiyatrocu olamayacağı gerçeğiyle yüzleşir, en sonunda kendisine acıyan bir menajerden hamile kalır ve intihar ederdi. Judith, yalnızca kadın olduğu için geleneksel rollere meydan okuyan tavrıyla herhangi bir güç elde edemezdi.

Yanıt Açıklaması: 1908’de Hüseyin Cahit’in yayımladığı Tanin gazetesinde düzenli olarak yazmaya başlayan Adıvar'ın Halide Salih imzasıyla yayımlanmış olan ilk yazısı “Beşiği Sallayan El Dünyaya Hükmeder” adlı makalesidir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Orta Çağ’ın sonlarında Avrupa’da yaşamış olan Christine de Pisan Orta Çağ kültüründe yaygın olan kadın düşmanlığına karşı mücadele eden ilk kadın şairdir. The Book of the City of Ladies (Kadınlar Kentinin Kitabı) isimli yapıtı, Orta Çağ’da kadının ötekileştirilmesine yönelik itirazları dile getiren önemli bir eserdir. Doğru cevap B seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Woolf, Beavoir ve Adıvar, Dünya ve Türk edebiyatlarında geleneği analiz ederek kadının konumuna, temsil ediliş biçimlerine ilişkin benzer tespitler yaparlar. Ancak yukarıda açıklandığı gibi kadın yazarların erkekler kadar başarılı olabilmeleri için Woolf eğitim, deneyim, mülkiyet ve boş zaman imkanını öne çıkarırken, Beavoir bunlara varoluş ve sorumluluk algısının geliştirilmesini de ekler. Adıvar ise, “Beşiği sallayan el dünyaya hükmeder” sözünden hareketle geleneksel rollerden güç almayı ve kadının eşitlikçi konumunun yaratabileceği tepkileri eski Türk topluluklarının eşitlikçi yapısıyla meşrulaştırarak bertaraf etmeyi öngörür.

Yanıt Açıklaması: Sonsuz Panayır isimli eserin yazarı de Beauvoir değil, Halide Edip Adıvar’dır. Doğru cevap E’dir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye Büyük Millet Meclis’inde 2015 yılın genel seçimlerinde kadın vekillerin oranının %15 olduğu düşünüldüğünde siyasetle ilgili haberler doğrudan erkeklere hitap edecektir.

Yanıt Açıklaması: Türkiye İstatistik Kurumu’nun verilerine göre dergi ve gazetelerde çalışan kadın personelin (burada net bir gazeteci kavramı kullanılmamaktadır dolayısıyla sekreter, asistan vb. bu grupta sayılmış olabilir; bu noktada özel bir açıklama da yoktur) 2006 yılında %30, 2007 yılında %33, 2009 yılında %35.9 ve 2010 yılında % 33 olarak belirtilmektedir.Doğru cevap ''B'' şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: • Mahremiyet: • Gazeteci, bütün kişilerin gizlilik hakkına saygı duyar ve kamu yararı olmadıkça veya bu kişiler şeffaflık istemedikçe özel hayatlarına dair haber yayınlamaz. • Gazeteci, kamu yararı aksine olmadıkça, bireylerin mahremiyetine saygı duyar. Gazetecilerin özellikle şiddete maruz kalan kadınların haberini yaparken onların fotoğrafını kullanması ve kadınlara ilişkin pek çok detayı vermesi bazen vücutlarının çıplak fotoğraf yayınlanması önemli bir mahremiyet ihlalidir.

Yanıt Açıklaması: Medya metinleri ağırlıklı olarak cinsiyetçi, ataerkil ve kapitalist düzen eksenli üretilmektedir. Bunun yanısıra iletişim/ medya çalışmaları literatürü de feminist kuramlara yer ayırmamaktadır; örneğin Denis McQuail’in Türkiye’de de iletişim fakültelerinde kullanılan ve çevirisi yapılan “Kitle İletişim Kuramlarına Giriş” isimli temel kitabı toplumsal cinsiyet veya feminizmden hiç söz etmemektedir; alanın geleneksel dergileri de bir-iki sayılarını kadın çalışmaların ayırarak bu alanı yok saymaktadır (van Zoonen, 2003).

Yanıt Açıklaması: 18. yüzyıldaki kutuplaşmış, erkek merkezli ideolojiye karışı çıkan Amerikalı eleştirmen, gazeteci Margaret Fuller, Woman in Nineteenth Century (On dokuzuncu Yüzyılda Kadın) isimli yapıtında, cinsiyet eşitiğine dayanarak kadının eğitim ve istihdama katılma hakkını savunur. Eser, Amerika Birleşik Devletleri’ndeki ilk büyük feminist çalışma olarak kabul edilir.

Yanıt Açıklaması: Kendine Ait Bir Oda’da Woolf’un üzerinde durduğu önemli konulardan bir diğeri ‘’androjen (androgynous)’’ kavramı, yani zihnin hem erkeksi hem kadınsı yanının birlikte kullanılmasıdır. Woolf, insan zihninin hem kadınsı hem erkeksi yanının olduğunu düşünür; yaratıcı kişi, zihninin her iki yanından da yararlanan kişidir. Bir cinsin diğerinden farklı olduğunu düşünen bir zihnin bütünlüğü bozulur. Sanat yaratımı tamamlanmadan önce kadın ve erkeğin zihinleri arasında bir işbirliği olmalıdır ve zıtlıkların evliliği ta- mamlanmalıdır. Çünkü ancak kadınsı ve erkeksi yanını birleştiren bir zihin tamamen verimli olur ve bütün yeteneklerini kullanır. Doğru cevap E'dir.

Yanıt Açıklaması: Gazeteci, kamu yararı aksine olmadıkça, bireylerin mahremiyetine saygı duyar. Gazetecilerin özellikle şiddete maruz kalan kadınların haberini yaparken onların fotoğrafını kullanması ve kadınlara ilişkin pek çok detayı vermesi bazen vücutlarının çıplak fotoğraf yayınlanması önemli bir mahremiyet ihlalidir. Basın, cinsel saldırının kurbanlarının kimliğini vermemeli, kanun izin vermedikçe veya yeterince meşru değilse, kimliğin açığa çıkabileceği malzemeyi de yayınlamamalıdır. Kaza, felaket ve trajedilerde yaralıyı ve kurbanı korumak, kamunun bilgilenme hakkından önce gelir. Gazeteci devam eden şiddet koşullarında taraflarla bağlantıya geçmekten sakınmalıdır. Doğru cevap B'dir.