Toplumsal Cinsiyet Çalışmaları

Yanıt Açıklaması: Geniş / şişman / fazla kilolu hatta yaşlı bedenler, sağlıksız bedenler olduğu kadar, kişisel yetersizliğin ve kararlılık eksikliğinin bir göstergesidir ve ‘kabul edilmeyen bedenler’dir. Zira ince bedenlerin, aynı zamanda başarı, gençlik, kişisel yeterlilik, mutluluk ve sosyal kabul gibi değerlerle bağdaştırılması sonucu “toplumsal onay / kabul gören bedenler” olarak da değerlendirildiklerini söyleyebiliriz.

Yanıt Açıklaması: Weber’de ‘Kapitalizmin Ruhu’, toplumsal bir etik olarak çileci Protestanlık, Puritenizm, Kalvinizm gibi dinsel mezheplerle bağlantılı bir tutumlar ve davranışlar dizgesi olarak karşımıza gelmektedir. Çalışkanlık, ölçülülük, borçların ödenmesinde titizlik, aylaklık yapmama ve tutumlu olma gibi tutum ve davranışlar dizgesi, özünde bireylere, dünyevi hazlardan uzak durmayı ve katı bir çileciliği öğütlemektedir.

Yanıt Açıklaması: İçsel hegemonya kavramı ile de bir grup erkeğin diğer erkekler üzerindeki hâkimiyeti vurgulanmaktadır.

Yanıt Açıklaması: Sosyal değerler tarafından inşa edilmiş sağlıklı bedenin tanımı; uzman görüşlerini göz önünde bulundurup sağlıklı yaşam alışkanlıklarına sahip olan, egzersiz yapan, dengeli beslenen, ince hatlara sahip ve güzel olan bedendir. Sağlıklı olmak adına bir yaşam tarzı sürdürmek ve bedeni empoze edilen ölçülere getirmek için yapılan dolaylı / doğrudan tüketiciliktir. Sağlıklı olmanın içeriğindeki bu sosyal değerler uygun eylemde bulunmayı gerektirir. Kadın bedeni açısından bakıldığında bu eylemlerin diyet, spor, masaj, dengeli beslenme vb. yapmak ve bunlara dayalı tüketim olduğu görülmektedir. Öte yandan, sağlıklı bedene sahip olmak için tüketimde bulunmayan geniş/şişman/fazla kilolu hatta yaşlı bedenler, sağlıksız bedenler olduğu kadar, kişisel yetersizliğin ve kararlılık eksikliğinin bir göstergesidir ve "kabul edilmeyen bedenler"dir. Doğru cevap E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Kontrol

Yanıt Açıklaması: Kadınların geldikleri ve hedefe ulaştıkları mekanlar erkeklere göre farklılaşmaktadır. Kadın ve erkek göçünde, eğitime erişim, sosyal ve ekonomik hayattaki konum, istihdam şekli ve biçimi, iş koşulları gibi hususların farklılaştığı görülmektedir. Dahası, kaynak ülkedeki kadına yönelik tutum ve davranışlar, ekonomik, sosyal ve kültürel hayatta kadına sunulan imkanlar, kadınların göçü üzerinde belirleyicidir. Dolayısıyla hem nedenleri ve göç etme biçimleri hem de hedef mekandaki yaşam ve istihdam biçimleri ile göçün etkileri açısından erkeklerden farklılaşan, kendi başına bir olgu olarak kadın göçünden bahsedilebilir.

Yanıt Açıklaması: Feminist platformda bedene ilişkin ikinci tutum; bedeni, feminist politik hareketin bir konusu/teması olarak karşımıza çıkarmaktadır. Bu hareket temelinde Feministler patriarşideki güç ilişkileri üzerinden kadın bedeninin doğurganlık ve kürtaj gibi olgularını analiz etmeye çalışmışlardır. Bu süreçte, Feminist teorisyenler ya bedene ilişkin kültürel anlamlar üzerine ya da toplumsal cinsiyetin sosyal sonuçları üzerine odaklanmışlar fakat bireylerin bedenleri ile ve bedenleri aracılığıyla sosyal dünya ile nasıl etkileşim kurduğuna, biyolojik cinsiyet-toplumsal cinsiyet ayrımını daha derin sorgulanmasına kadar, dikkat etmemişlerdir. Bu bağlamda, doğru cevap D seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Protofeminizm, kendisini feminizm olarak tanımlamayan ancak öne sürdüğü fikirlerle çağdaş feminizmin kuramına katkı sunan ve 19. Yüzyıl öncesinde savunulmuş, genellikle birbirinden kopuk ilerlemiş fikirlere verilen ortak addır.

Yanıt Açıklaması: Bireylerin, bedenleri aracılığıyla etraflarındaki dünya ve kendi bedenleri ile olan etkileşimi olan; bedenlerin bedensel pratiklerini feminen ve maskülen yapmayı sağlayan sosyo-kültürel norm ve değerlerin uygulamaya konulmasına cisimleşme denilmektedir.

Yanıt Açıklaması: Judith Butler, feminizmdeki postmodern etkinin temsilcilerindendir. Doğru yanıt E seçeneğidir.

Yanıt Açıklaması: Turner’a göre beden, yorumlama ve temsiliyetlerin dış yüzeyi, yapı ve düzenlemelerin de iç çerçevesidir. Bu temelde Turner’ın bedeni, iç beden ve dış beden olarak ayırdığı ve bu ayrım için de ‘kendi için beden’ yani canlı, hareketli, deneyime dayalı beden ile ‘kendi başına beden’ yani nesnel, dış görünüşe ait ve kurumsallaştırılmış beden kavramlarından yararlandığı görülmektedir. Turner’ın beden ayrımındaki iç beden, toplumsal ve bireysel alışkanlıkların etkisi altındadır ve yapılacak analizlere biyoloji, tıp hatta sağlık sosyolojisi gibi alanlar dahil edilmelidir. İç beden analizi bedenin kontrolü ve düzenlenmesi bağlamında eğitim, cezalandırma, disiplin, tıp gibi sistemlerin çözümlenmesine olanak sağlarken, dış beden analizi toplumsal, ekonomik, siyasal süreçler ve tüketim, sınıfsal farklılıklar, kimlik oluşumları gibi konularda oldukça yararlı çözümlemelere olanak sağlayacaktır. O¨rneğin hastanelerde hasta bedenlerin teşhis ve tedavi amaçlı disiplin teknikleri aracılığıyla kont- rol altına alınması iç beden dahilinde analiz edilirken, tüketim olgusunun kadın bedeni üzerindeki etkileri, dış beden düzeyinde bir analizin konusu olmaktadır. Doğru cevap B'dir.

Yanıt Açıklaması: Sembolik iktidar, kadınların eril tahakküme razı oluşunu anlatan sürecin adıdır ve bu süreç bir algılama ve anlamlandırma sürecidir. Cevap A şıkkıdır.

Yanıt Açıklaması: İkinci Dalga feminizm Birinci Dalga feminizmden farklı olarak kamusal alandaki hak eşitliğinden ziyade özel alandaki özgürlüğe odaklanmıştır. Böylece “Özel olan politiktir” yaklaşımı ile birlikte aile, evlilik ve özel hayatta yaşanan tüm deneyimlerin aslında hiyerarşik bir güç ilişkisi dâhilinde kadının sömürüsü ve ezilmesine yönelik sahalar oluşturduğu için siyasi bir alan olduğu fikri hızla yayılarak geniş bir kabul görmüştür.

Yanıt Açıklaması: T. Moi hem cinsiyet-toplumsal cinsiyet ayrımının sorunlarını aşmak hem de toplumsal cinsiyete bir alternatif olmak için çok önemli bir kavram ile karşımıza gelmektedir: “Yaşanan Beden”. Moi’de bu kavram, belirli bir sosyo-kültürel bağlam içinde eylemde bulunan ve deneyimleyen fiziksel bir bedeni işaret etmektedir. Yaşanan beden, “durum içindeki beden”dir. Birey, bedeninin maddi olguları ve onun belirli bir çevre ile olan ilişkisiyle karşı karşıyadır. Bedenin belirli organları, işlevleri, fiziksel nitelikleri vardır. Fakat sahip olduğu yaşı, cinsiyeti, sağlığı, bedensel uzuvlarının durumu ve fiziksel nitelikleri çevresi ile olan ilişkisini şekillendirmektedir. İnsanın bedensel varoluşunun tüm bu somut maddi nitelikleri, bedenin “yaşanan beden” olarak, onun toplumsal çevresi ile olan ilişkilerini, yani olgusallığını oluşturmaktadır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Biyolojik faktörü referans alan biyolojik determinist görüş çerçevesinde erkek bedenlerinin fiziksel açıdan güçlü, dayanıklı, aktif, mental açıdan ise rasyonel/akılcı, bağımsız, girişimci, rekabetçi, vb. gibi genel niteliklere sahip olduğu kabul edilmiştir. Kadın bedenlerinin ise fiziksel açıdan güçsüz, dayanıksız, yavaş, mental açıdan ise duygusal, bağımlı, çekingen vb. gibi genel niteliklere sahip olduğu kabul edilmiştir. Belirtilen bu niteliklerin özellikle biyolojik kökenli olduğunu vurgulayan bu görüşe göre, kadın ile erkeklerin toplumsal rolleri ve rollerle bağlantılı sorumluluklarının biçimlendirilmesinde, onların biyolojik bedenlerinin bu nitelikleri referans alınmıştır.

Yanıt Açıklaması: Durkheim’ın kuramındaki ‘homo dublex’ kavramı, beden’in konumunu göstermek açısından yararlıdır.

Yanıt Açıklaması: Simone de Beauvoir, İkinci Cins, (The Second Sex), 1952 Shulamith Firestone, Cinselliğin Diyalektiği, (The Dialectic of Sex), 1970 Nancy Chodorow, Anneliğin Yeniden Üretimi, (The Reproduction of Mothering), 1978

Yanıt Açıklaması: Bedenin toplumsal yönüne vurgu yapan ve bedenin toplumsal olarak inşa edildiği yolundaki teorik çerçevenin oluşmasında da etkili olan düşünürlerden biri de M. Foucault’dur. Foucault’ya göre beden, biyolojik var oluşunun ötesinde, toplumdaki güç/ iktidar ilişkilerinin merkezinde bulunan bir konuma sahiptir. Bu konumu içinde bedenin, kurumsal – yönetsel pratikler aracılığıyla düzenlenmesi söz konusudur. Çünkü var olduğunu düşündüğü beden sorunu, modern toplumların her alanda bedenlerin yönetimi ve düzenlenmesine ilişkindir.

Yanıt Açıklaması: Refahı düzeyi yüksek ülkede yaşayanların ucuz işgücüne duydukları ihtiyaç ve yoksul ülkelerdeki potansiyel göçmenlerin belirli bir gelire sahip olma arzusu, kadın göçünün temel nedenlerinden biridir. Kadın göçünü etkileyen bir diğer faktör de eğitimdir. Eğitim kadının göç etme potansiyelini artırmaktadır. Göçmenler her zaman için daha ucuz bir işgücü olarak tanımlandığı için, eğitimli kadınlar da görece daha düşük ücret ile firmalar tarafından istihdam edilir. Daha iyi sağlık hizmetleri elde etmek, sağlık kuruluşlarının yakınlarına taşınmak isteği kadın göçünü belirleyen bir diğer husustur. Özellikle yoksul ülkelerde, kırsal alanda çeşitli bulaşıcı hastalıklar etkili olabilmektedir. Bunun sonucu olarak da kırsal alanda kadınlar, tarımsal üretim sürecinde emek yoğun olarak çalışamamaktadırlar. Bu da tarımsal ürün verimliliğini azaltmaktadır. Dolayısıyla daha sağlıklı yaşam, hastane ve ulaşım gibi hususlardan dolayı kadınlar göç etmektedir.

Yanıt Açıklaması: Meşruluk kavramının temelinde yatan unsur rıza birliğidir ve belirli bir toplumda siyasal iktidarı meşru kılan şey toplum içerisinde var olan bu rıza birliğidir. Dolayısıyla doğru cevap B seçeneğidir.