Yeni Toplumsal Hareketler

Yanıt Açıklaması: Dış kamunun toplumsal harekette yer alan aktörlerin kendileri hakkında düşünmelerine yol açan etkilerini kapsar. Örneğin devletin ve medyanın rolü bu bağlamda önem taşır.

Yanıt Açıklaması: Yeni toplumsal hareketler yaklaşımına göre hareketlerin temelini kimlik arayışı oluşturur. Harekete yol açan etkenler, harekette yer alan aktörlerin kendilerini güçlü hissedecekleri farklı bir toplumsal gruba ait olma duygusu bağlamında, kültürel ve sembolik temalar etrafında yoğunlaşmaktadır. Bunlar egemen sistemi sorgulayan alt kültürel yönelimlerdir

Yanıt Açıklaması: -Toplumsal hareket, toplumda yeni bir hayattarzını, yeni bir modeli oluşturmak için ey- lemde bulunan kolektif davranış biçimidir. - Toplumsal hareket, birbiriyle egemenlikilişkileri ve çatışma düzleminde karşı kar- şıya gelen, aynı kültürel yönelime sahip ve bu kültürün ortaya çıkardığı etkinliklerin toplumsal kontrolü için mücadele eden ak- törlerin kolektif hareketidir. - Toplumsal hareket, belli bir dayanışmayıesas alan, bir çatışma özelliği taşıyan ve yer aldığı sistemin sınırlarını zorlayan kolektif davranış biçimidir.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal nitelikli hareketlerin, protestoların ve devrimlerin altında yatan temel eylem, mücadeleci/ kavgacı kolektif davranıştır.

Yanıt Açıklaması: Bireysel kimlik kavramı çoğu sosyolog açısından doğası gereği tartışmalıdır.Cinsiyet ve soya ilişkin bağlardan bağımsız olarak bir kişinin kim olduğunu ve toplumsal süreçlerde neye dönüştüğünü ifade eder.

Yanıt Açıklaması: Huntington içinde bulunduğumuz dönemi nitelemek üzere sıklıkla kullanılan kültürel homojenleşme yerine “uygarlıklar çatışması” ifadesini kullanmıştır. Uygarlıkları kültürel/dinsel özelliklerine göre kategorilere ayıran Huntington, uygarlıkların çoğunun modernleşmek istediğini ama Batılılaşmak istemediğini iddia etmiştir. Bununla birlikte, Huntington’un kültürü din farklılığına indirgemesi ve İslamiyeti Batı’nın karşısına yerleştirmesi eleştiri almıştır. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Weber, toplumsal değişmeyi sosyal eylemlilik yaklaşımı çerçevesinde ele almaktadır.  Weber toplumsal değişmenin nedenleri arasında önemli bir unsurun düşünceler olduğunu öne sürmüştür. Ona göre toplumda zaman içerisinde gelişen düşünceler kültürel birikim sağlar ve değişmenin etkili gücü haline gelir. Düşünceler sosyal eylemliliğe yol açtığı ölçüde önem kazanır. Bu gelişme sonucunda eski toplumsal yapı meşruluğunu kaybeder. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Sosyolojik gelenekte kimlik kuramı sembolik etkileşimcilikle bağlantılıdır ve William James ile G.Herbert Mead’ın tartıştığı pragmatik benlik kuramına dayandırılır. Benlik, insanların iletişim ve dil aracılığıyla kendi doğaları ve toplumsal dünya üzerinde düşünmelerini sağlayan insana özgü bir yetenektir. Buna göre doğru yanıt B seçeneğinde verilmiştir.

Yanıt Açıklaması: Modernleşme ise endüstrileşme ile başlayan toplumsal değişme sürecine verilen isimdir ve ağırlığını 20. yüzyılda dünya çapında hissettirmiştir. Modernitenin bir boyutu endüstrileşme ise öbür boyutu kapitalizmdir. Kapitalizm pazarda gerçekleşen rekabeti ve işgücünün metalaşmasını içerir.

Yanıt Açıklaması: Neoliberal küreselleşme özellikle 1980 sonrasına ilişkin bir kavramdır. 1980 sonrasında petrol ihracatçısı ülkelerin ellerindeki petro dolarlar içe dönük sanayileşme modeli uygulayan az gelişmiş ülkelere yönlendirilmiş ve bu model bir süre devam edebilmiştir. Ayrıca bu yönlendirme finansal piyasaların önemini arttırmıştır. Sürecin sonunda ortaya çıkan borç krizi içe dönük sanayileşme modelinin sona ermesine ve küreselleşme adı verilen sürecin başlamasına neden olmuştur. Doğru cevap C'dir.

Yanıt Açıklaması: Kimlik yakınsaması-çakışması üzerinde anlaşmaya varmış bireylerin ve hareketin birleşimine atıf yapar.

Yanıt Açıklaması: Yapısalcı - fonksiyonalist yaklaşım, sistem modeli çerçevesinde düşünülür. Sistem modeli, herhangi bir düzeyde gerçekleşen toplumsal değişmenin diğer düzeyleri etkileyeceği düşüncesini içerir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Değişmenin toplumsal yapının bütün kurumlarında aynı anda ve hızda meydana gelmediğini düşünen Mübeccel Kıray, bir toplumda hem eski hem de yeni yapıya ilişkin özelliklerin bir arada bulunabildiğini ifade etmiş; “tampon mekanizmalar”ın bir toplumdaki fonksiyonel bütünlüğü yarattığına işaret etmiştir. Bu çerçevede, Kıray’ın Ereğli araştırmasında annenin aile içinde gittikçe önem kazanan yeri ve ebeveynlerin kız evlat yanında barınmasıyla ortaya çıkan genişlemiş aile tampon mekanizmaya bir örnek teşkil etmektedir. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: Kolektif davranışlar baskın grubun norm ve değerlerini zorlayan, çok sayıda kişinin katıldığı, gönüllü ve genellikle planlanmadan, doğaçlama biçiminde gerçekleştirilen eylemlerdir. Doğru cevap A'dır.

Yanıt Açıklaması: Marksist feminizm, kadınların özgürleşmesini ekonomik sistemin yeniden organizasyonunda ararken, ataerkillik ve kapitalizm arasındaki ilişkiye odaklanır. Bu anlamda kapitalizm içindeki işgücü dağılımı kadının ikincil durumundaki temel sorun olarak görülmektedir (kadının ev içinde, erkeğin ev dışında çalışması)

Yanıt Açıklaması: Etnosantrik yaklaşım, bir olayın ya da olgunun başka toplumlardaki yapılanma ya da uygulanma biçiminin, kendi toplumdakinden daha geri olduğunu varsaymak anlamında kullanılır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: “Akılcılaşma” (rasyonalite) Weber’in modernite kavramsallaştırmasının anahtar kelimesidir. Sekülerleşmeyle birlikte bir toplumda dinin kurumsal etkisinin azalması beklenir. Eğitim ve bilimde artış ve yayılma gözükür. Geleneksel ve karizmatik otorite biçimleri yerlerini akılcı, yasal ve bürokratik otorite biçimlerine bırakır. Doğru cevap D'dir.

Yanıt Açıklaması: A, C, D ve E seçenekleri, kaynak hareketliliği kuramına getirilen eleştirilerdir. Doğru cevap B’dir.

Yanıt Açıklaması: Toplumsal hareketlere ilişkin A, B, D ve E seçeneklerinde belirtilen özellikler Charles Tilly’in görüşlerini ifade etmektedir. Doğru cevap C’dir

Yanıt Açıklaması: Özellikle edebiyat odaklı gelişen ve daha çok kadın yazını ( écriture feminine ) olarak tanımlanan, metinsel tasarımı öncelikli olarak çalışma konusu yapan Fransız feminizmi, kendisini “farklılık” kavramı etrafında organize etmiştir. Doğru cevap A'dır.